Niewerbalny obraz Rosji i Rosjan w pracach plastycznych polskich uczniów kl. VII-VIII szkoły podstawowej
Diana Sankowska
Uniwersytet w Białymstoku, Wydział FilologicznyAbstrakt
Opisane w artykule badanie przeprowadzono w celu pozyskania informacji na temat wyobrażeń o kulturze rosyjskiej zakorzenionych w świadomości polskich uczniów szkoły podstawowej kl. VII–VIII, rozpoczynających formalną naukę języka rosyjskiego w warunkach szkolnych. Jako metodę zastosowano analizę dokumentów. Zebrano materiał badawczy w postaci dokumentów intencjonalnych – 100 plakatów wykonanych przez polskich uczniów szkoły podstawowej kl. VII–VIII. Szczególną uwagę zwrócono na obraz niewerbalny Rosji i Rosjan utrwalony w świadomości polskiej młodzieży. Wyniki posłużyły powstaniu refleksji na temat poziomu kompetencji kulturowej uczniów rozpoczynających naukę języka rosyjskiego jako drugiego języka nowożytnego. Okazuje się, że obraz Rosji według rozpoczynających naukę języka rosyjskiego jest przeważnie stereotypowy. Wyniki pokazały również, że dwuletni okres nauki języka obcego w warunkach szkolnych wymaga uwzględnienia konieczności przygotowania do dialogu międzykulturowego poprzez położenie przez nauczyciela nacisku na wprowadzenie większej ilości różnorodnych treści kulturowych.Słowa kluczowe:
edukacja kulturowa, nauka języka rosyjskiego w szkole podstawowej, obraz niewerbalny, kultura rosyjskaBibliografia
Bandura E., Nauczyciel jako mediator kulturowy, Kraków 2007.
Barna L.M., Stumbling Blocks in Intercultural Communication, [in:] Intercultural Communication: A Reader, L.A. Samovar, R.E. Porter (eds.), Belmont 1994, pp. 337–346.
Bodziany M., Komunikacja międzykulturowa w wielonarodowych jednostkach wojskowych, Wrocław 2012.
Karolczuk M., Obraz Rosji, Białorusi i Ukrainy w językowej świadomości polskich studentów filologów (wyniki eksperymentu lingwistycznego), „Anuari de Filologia. Llengües i Literatures Modernes” 2019, nr 9, pp. 75–92.
Karolczuk M., Nauczanie języka rosyjskiego jako drugiego języka obcego w Polsce z perspektywy edukacji międzynarodowej, Białystok 2016.
Kossakowska-Pisarek S., Wyzwania dla nauczyciela jako mediatora kulturowego w procesie kształcenia kompetencji interkulturowej, [w:] Wielojęzyczność i międzykulturowość na lekcji języka obcego – między teorią i praktyką nauczania, A. Jaroszewska, B. Karpeta-Peć, M. Smuk, J. Sobańska, J. Sujecka-Zając (red.), Warszawa 2016.
Krajewska G., Uczyć obrazami – materiały wizualne w procesie dydaktycznym w kształceniu zintegrowanym, „Języki Obce w Szkole” 2013, nr 1, s. 138–142.
Mihułka K., Rozwój kompetencji interkulturowej w warunkach szkolnych – mity a polska rzeczywistość (na przykładzie języka niemieckiego jako L3), Rzeszów 2012.
Mihułka K., Sposoby rozwijania kompetencji interkulturowej na lekcji języka obcego, „Języki Obce w Szkole” 2012, nr 2, s. 106–117.
Mihułka K., Dylematy współczesnej glottodydaktyki: język – kultura, interlingwalizm – interkulturowość, „Języki Obce w Szkole” 2014, nr 3, s. 78–87.
Mrożek S., Motywacja do nauki a rozwijanie kompetencji interkulturowych, „Szkoła. Miesięcznik Dyrektora” 2017, nr 9, s. 54–57.
Oświata i wychowanie w roku szkolnym 2018/2019, [online], https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/edukacja/edukacja/oswiata-i-wychowanie-w-roku-szkolnym-20182019,1,14.html, [dostęp: 19.03.2020].
Ter-Minasova S., Yazyk i mezhkulturnaya kommunikatsiya, Moskva 2008.
Wieczorek-Tomaszewska M., Kompetencje wizualne w praktyce edukacyjnej, „Elektroniczne Czasopismo Biblioteki Głównej Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie” 2014, nr 5, s. 1–12.
PP 2017: Podstawa programowa kształcenia ogólnego z komentarzem. Szkoła podstawowa. Język obcy nowożytny, Warszawa 2017, [online], https://cke.gov.pl/images/_EGZAMIN_OSMOKLASISTY/Podstawa_programowa/SP_PP_2017_Jezyk_obcy_nowozytny.pdf, [dostęp: 12.03.2020].