Rozważania nad statusem tytułów filmowych jako krótkich tekstów
Magdalena Zofia Feret
Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Wydział Humanistyczny, Instytut Literaturoznawstwa i JęzykoznawstwaAbstrakt
W niniejszym artykule przedstawiono ujęcie tytułu filmowego jako krótkiego tekstu. Na początku omówiono różne definicje tytułu filmowego, a następnie pojęcie tekstu, uwzględniając przy tym cechy, które warunkują, że pewien ciąg jednostek językowych można uznać za tekst. Następnie przedstawiono dyskusję nad statusem tytułu filmowego jako krótkiego tekstu, w ramach której sprawdzano, czy i w jakim stopniu tytuły filmowe spełniają poszczególne kryteria tekstowości. Uwzględniono przy tym aspekty zarówno formalne, jak i semantyczne oraz pragmatyczne.Słowa kluczowe:
tytuł, tytuł filmowy, tekst, kryteria tekstowościBibliografia
Adamzik K., Textlinguistik. Eine einführende Darstellung, Tübingen 2004.
Beaugrande R.-A. de, Dressler W., Einführung in Textlinguistik, Tübingen 1981.
Bouchehri R., Filmtitel im interkulturellen Transfer, Berlin 2008.
Brinker K., Textfunktionale Analyse, [in:] Text- und Gesprächslinguistik, K. Brinker, G. Antos, W. Heinemann S. Sager (Hrsg.), Berlin – New York 2000, S. 175–186.
Brinker K., Linguistische Textanalyse. Eine Einführung in Grundbegriffe und Methoden, Berlin 2001.
Feret M.Z., Zu Tendenzen bei der Übertragung von Filmtiteln aus dem Englischen ins Deutsche und ins Polnische, [w:] Język w komunikowaniu i dyskursie, P. Zbróg (red.), Kielce 2019, s. 45–58.
Gansel C., Jürgens F., Textlinguistik und Textgrammatik. Eine Einführung, Göttingen 2007.
Heinemann M., Heinemann W., Grundlagen der Textlinguistik, Tübingen 2002.
Hellwig P., Titulus oder über den Zusammenhang von Titeln und Texten. Titel sind ein Schlüssel zur Textkonstitution, „Zeitschrift für germanistische Linguistik“ 1984, 12, S. 1–20.
Janich N., Textlinguistik. 15 Einführungen, Tübingen 2008.
Makowska M., Auf einer Brücke zwischen Titel und Text – Titelfunktionen, „Acta Neophilologica“ 2010, XII, S. 105–114.
Mecke J., Randbezirke des Hypertextes, [in:] Titel – Text – Kontext: Randbezirke des Textes, S. Heiler, J. Mecke (Hrsg.), Berlin 2000, S. 51–72.
Nord C., Der Titel – ein Mittel zum Text. Überlegungen zu Status und Funktionen des Titels, [in:] Sprechen und Hören. Akten des 23. Linguistischen Kolloquiums, N. Reiter (Hrsg.), Berlin 1989, S. 519–528.
Nord C., Einführung in das funktionale Übersetzen. Am Beispiel von Titeln und Überschriften, Tübingen 1993.
Rothe A., Der literarische Titel. Funktionen, Formen, Geschichte, Frankfurt a.M. 1986.
Sandig B., Text als prototypisches Konzept, [in:] Prototypentheorie in der Linguistik, M. Mangasser-Wahl (Hrsg.), Tübingen 2000, S. 93–112.
Schreitmüller A., Filmtitel, Münster 1994.
Schwarz M., Indirekte Anaphern in Texten, Tübingen 2000.
Vater H., Einführung in die Textlinguistik: Struktur, Thema und Referenz in Texten, München 1992.
Weinrich H., Titel für Texte, [in:] Sprache, das heißt Sprachen, H. Weinrich (Hrsg.), Tübingen 2006, S. 101–115.
Wulff H., Zur Textsemiotik des Titels, Münster 1985.
