ПОНЯТИЕ ЧУДО И ЕГО ИНТЕРПРЕТАЦИЯ (НА МАТЕРИАЛЕ АНКЕТ СТУДЕНТОВ ПОЛЬСКО-БЕЛОРУССКОГО ПОГРАНИЧЬЯ)
Olga Anchimiuk
Анотація
W artykule przedstawiono wyniki badania ankietowego przeprowadzonego w celu określenia
głównych cech pojęcia „cud” oraz zbadania jego interpretacji w świadomości młodych
ludzi należących do różnych grup narodowych i kulturowych. Badanie ankietowe przeprowadzono
wśród studentów uczelni transgranicznych – Uniwersytetu w Białymstoku (UwB)
i Grodzieńskiego Uniwersytetu Państwowego im. Janki Kupały. Celem badań było wskazanie,
za pomocą ankiety, elementów wspólnych i odrębnych w rozumieniu pojęcia „cud”
przez studentów polskich i białoruskich. Metody badawcze: opisowa, analiza definicji słownikowych,
interpretacyjna, analiza składowych i obliczenia ilościowe. Jak wykazało badanie,
znaczenie cudu jest znacznie szersze, niż wskazują na to słowniki objaśniające. Związek między
cudem a Bogiem w większości przypadków zaobserwowano wśród studentów UwB, co
jest konsekwencją większej religijności i zachowania tradycji religijnych w Polsce. Sekularyzacja
społeczeństwa, która objęła terytorium Białorusi w poprzednim okresie, wpłynęła na
poglądy współczesnych studentów w tej dziedzinie i była decydującym czynnikiem w postrzeganiu
omawianego zjawiska.
Ключові слова:
znaczenie, definicja słownikowa, cud, socjolingwistyka, badanie ankietowe, Pogranicze, religia, BógПосилання
Belikov V.I., Krysin L.P., Sociolingvistika, Moskva 2001.
Bespamˆatnyh N.N., Belorussko-pol’sko-litovskoe pograniˇc’e: vzglˆad s belorusskoj storony,
[v:] Regionalizm kak kul’turnaˆa al’ternativa globalizacii, V. Bagdonaviˇc ˆus (red.),
Grodno 2005, s. 79–85.
Bol’ˇsoj tolkovyj slovar’ russkogo ˆazyka, S.A. Kuznecov (red.), Sankt-Peterburg 1998.
Bouflet J., Historia cudów: od średniowiecza do dziś, przeł. K. Żaboklicki, Warszawa
Dmitrieva S.I., Limologiˆa, Voroneˇz 2008.
Encyklopedia Katolicka, R. Łukaszuk, L. Bieńkowski, F. Gryglewicz (red.), t. III, Lublin
Gusakov V.G., Kovalenˆa A.A., Belorussko-russkoe dvuˆazyˇcie – istoriˇceski sloˇzivˇsaˆasˆa
duhovno-kul’turnaˆa cennost’ naroda, [v:] Doklady nacional’noj akademii nauk Belarusi,
t. 64, 4, 2020 s. 506–512, [online], https://doklady.belnauka.by/
jour/article/view/908/905, [dostup 10.05.2021].
Luˇcickaˆa I., Arnautov ˆU.E., ˇCudo, [v:] Slovar’ Srednevekovoj kul’tury, A.ˆA. Gureviˇc
(red.), Moskva 2003, s. 575–578.
Oˇzegov S.I., Slovar’ russkogo ˆazyka, red. N.ˆU. ˇSvedova, Moskva 1984.
Polnyj pravoslavnyj bogoslovskij `enciklopediˇceskij slovar’, t. 2, Sankt-Peterburg 1913.
Rocznik statystyczny Rzeczypospolitej Polskej, D. Rozkrut (red.), Warszawa 2017.
Ruseckaˆa V.I., Osobennosti sociokul’turnoj identiˇcnosti belorusov, «Sociologiˇceskij al’manah
», 2014, s. 260–267.
Rynkovoj I.V., Fenomen ˇcuda, «Vestnik MGUKI», 2010, 5 (37), s. 46–51.
Sadowski A., Pogranicze. Zarys problematyki, [w:] Pogranicze: Studia Społeczne, A. Sadowski
(red.), t. 1, Białystok 1992, s. 5–7.
Słownik języka polskiego, W. Doroszewski (red.), [online], http://www.sjpd.pwn.pl/
haslo/cud/, [dostęp 15.06.2021].
Tolkovyj slovar’ russkogo ˆazyka, D.N. Uˇsakov (red.), t. 4, Moskva 1940.
Veˇzbickaˆa A., ˆAzyk. Kul’tura. Poznanie, M.A. Krongauz (red.), Moskva 1996
