ROZWÓJ POLSKIEJ MYŚLI GLOTTODYDAKTYCZNEJ NAD NAUCZANIEM JĘZYKA DO CELÓW MEDYCZNYCH
Paulina Oczko
Анотація
Przedmiotem rozważań w niniejszym tekście jest polski język medycyny (medyczny), natomiast
celem jest zaprezentowanie i omówienie wypracowanych na przestrzeni ostatnich
50 lat koncepcji kształcenia polszczyzny medycznej. Praca ma charakter przeglądowy
i jednocześnie podsumowujący dotychczasowe osiągnięcia glottodydaktyki polonistycznej.
Materiałem źródłowym podjętych analiz są zarówno teksty naukowe dotyczące kształcenia
językowo-przedmiotowego oraz nauczania języka specjalistycznego (medycznego), jak
i materiały glottodydaktyczne pochodzące z lat 1974–2022. Przegląd dotychczasowych
koncepcji nauczania polszczyzny medycznej prowadzi do konkluzji, iż największy nacisk kładziono
na opanowanie fachowej terminologii i struktur gramatycznych właściwych dla specjalności
zawodowej, a także rozwijanie sprawności czytania i mówienia. Dostrzegano również
konieczność kształcenia kompetencji pracy z tekstem, szczególnie jego stylistyką.
Ключові слова:
JPJO do celów specjalistycznych i/lub zawodowych, język polski medycyny (medyczny), koncepcje nauczaniaПосилання
Andrejuk K., Migracja lekarzy czy migracja, aby zostać lekarzem? Kraje pochodzenia i trajektorie
kariery cudzoziemskiej kadry medycznej w Polsce, „Studia migracyjne.
Przegląd polonijny” 2015, R. XLI, z. 1, s. 137–160.
Andrijewska K., Grzejdziak E., Kształtowanie sprawności językowych na lekcji chemii,
„Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców”
, t. 2, s. 87–93.
Barska B., Kalinowski K., Z prac nad materiałami pomocniczymi – język polski na lekcjach
chemii, „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców”
, t. 9, s. 69–77.
Bednarek S., Trudności językowe i merytoryczne w nauczaniu przygotowawczym fizyki
studentów cudzoziemskich, „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne
Cudzoziemców” 1992, t. 4, s. 93–103.
Borowczyk T., Jurga Z., Rudzińska E., Prezentowanie funkcji i znaczenia komunikacyjnego
wybranych struktur językowych na zajęciach z chemii, „Acta Universitatis
Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców” 1996, t. 7/8,
s. 205–214.
Chłopicka M., Pukas-Palimąka D., Założenia lingwistyczne i metodyczne drugiej części
podręcznika języka medycznego dla studentów polonijnych, „Przegląd Polonijny”
, z. 2, s. 119–128.
Chłopicka-Wielgos M., Pukas-Palimąka D., Nauczanie języka specjalistycznego a nie
tylko terminologii, „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne
Cudzoziemców” 1996, t. 7/8, s. 69–80.
Danecka-Chwals A., Pukas-Palimąka D., ChłopickaM., Z zagadnień nauczania odmiany
specjalistycznej języków obcych (na przykładzie nauczania języka medycznego
studentów polonijnych), „Przegląd Polonijny” 1979, R. V, z. 4, s. 73–82.
Danecka-Chwals A., Pukas-Palimąka D., Chłopicka M., Założenia metodyczne i lingwistyczne
podręcznika języka medycznego dla studentów polonijnych, „Przegląd
Polonijny” 1981, R. VII, z. 1, s. 60–67.
Doroszewski J., Język nauki i praktyki medycznej, [w:] Polskie języki: o językach zawodowych
i środowiskowych: materiały VII Forum Kultury Słowa, M. Milewska-Stawiana,
E. Rogowska-Cybulska (red.), Gdańsk 2010, s. 299–319.
Gębal P.E., Od dydaktyki tekstów specjalistycznych do dydaktyzacji potrzeb i działań komunikacyjnych.
Kierunki i koncepcje glottodydaktyki specjalistycznej, „Acta Universitatis
Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców” 2016, t. 16,
s. 19–33.
Janowska I., Lipińska E., Rabiej A., Seretny A., Turek P., Programy nauczania języka
polskiego jako obcego. Poziom A1–C2, Kraków 2016.
Kalinowski K., Mendak E., Sprawdzanie wiadomości z zakresu chemii a sprawność językowa
studentów w grupach medycznych w SJPC UŁ, „Acta Universitatis
Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców” 1996, t. 7/8,
s. 193–203.
Kalinowski K., Słaby-Góral I., Z prac nad „Chemicznym słownikiem minimum” dla cudzoziemców.
Problem doboru treści i układu haseł, „Acta Universitatis Lodziensis.
Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców” 1987, s. 162–173.
Karowicz B., Rola tekstów w nauczaniu chemii w Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców
Uniwersytetu Łódzkiego, „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie
Polonistyczne Cudzoziemców” 1987, s. 208–219.
Kijoch A., Badanie potrzeb językowych a nauczanie specjalistycznego języka polskiego dla
celów medycznych. Prezentacja projektu empirycznego, [w:] Panorama glottodydaktyki
polonistycznej, K. Zioło-Pużuk (red.), Warszawa 2019, s. 57–66.
Kmita M., Kotowska T., Korelacja przedmiotowa między chemią i biologią w przygotowaniu
cudzoziemców do studiów medycznych w Polsce, „Acta Universitatis Lodziensis.
Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców” 1996, t. 7/8, s. 237–242.
Kokot U., Klasyfikacja tekstów medycznych, [w:] Języki fachowe – problemy dydaktyki translacji,
A. Kątny (red.), Olecko 2001, s. 57–69.
Laskowska-Mańko A., Młodzież polska ze Wschodu na studiach medycznych, [w:] Kształcenie
rodaków ze Wschodu w Polsce, J. Mazur (red.), Lublin 1996, s. 98–100.
Ligara B., Szupelak W., Lingwistyka i glottodydaktyka języków specjalistycznych na przykładzie
języka biznesu. Podejście porównawcze, Kraków 2012.
Ławnicka-Borońska M., Kubicka K., Język polski medyczny w wybranych materiałach dydaktycznych
ostatniego ćwierćwiecza, „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie
Polonistyczne Cudzoziemców” 2016, t. 23, s. 215–234.
Ławnicka-Borońska M., Rudnik W.J., Wiśniewska J., Kurs języka polskiego jako obcego
dla studentów medycyny, [w:] Nowe perspektywy w nauczaniu języka polskiego
jako obcego II, K. Pluskota, K. Taczyńska (red.), Toruń 2011, s. 319–330.
Magajewska M., Wykorzystanie tekstu specjalistycznego w pracy z grupami na poziomie
średnim (B2), „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne
Cudzoziemców” 2010, t. 17, s. 457–465.
Magajewska M, Specjalistyczny język medyczny a multimedialny kurs języka zawodowego
dla pielęgniarek, „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne
Cudzoziemców” 2016, t. 23, s. 199–213.
Nosko P., Rodzaje ćwiczeń językowych na lekcjach fizyki dla cudzoziemców, „Acta Universitatis
Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców” 1996, t. 7/8,
s. 169–175.
Oczko P., Język medycyny (medyczny) – dyskusja nad definicją, „Acta Universitatis Lodziensis.
Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców” 2021, t. 28, s. 207–219.
Oczko P., Koncepcje rozwijania sprawności receptywnych i produktywnych w nauczaniu polskiego
języka medycznego, [w:] Komunikacja specjalistyczna w edukacji, translatoryce
i językoznawstwie, M. Grygiel, M. Rzepacka (red.), t. 4, Rzeszów 2020,
s. 32–43.
Oczko P., Miejsce sprawności językowych na zajęciach języka specjalistycznego (na przykładzie
polskiego języka medycznego), „Neofilolog” 2021, nr 57/1, s. 135–150.
Omulecka A., Z zagadnień pracy z tekstem naukowym i tekstem kierunkowym w grupie
medycznej, „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców”
, t. 2, s. 23–31.
Omulecka A., Funkcja tekstu na przedmiotach kierunkowych oraz na języku polskim w grupach
medycznych, „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne
Cudzoziemców” 1996, t. 7/8, s. 81–88.
Pukas-Palimąka D., Chłopicka M., Dobór materiału językowego do nauczania obcokrajowców
polskiego języka medycznego, „Acta Uniniversitatis Lodziensis. Kształcenie
Polonistyczne Cudzoziemców” 1989, t. 2, s. 28–38.
Słaby-Góral I., Specyfika nauczania języka polskiego jako obcego w Studium Języka Polskiego
dla Cudzoziemców Uniwersytetu Łódzkiego. Przykłady korelacji międzyprzedmiotowej,
„Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne
Cudzoziemców” 2016, t. 23, s. 115–125.
Sowa M., Kształtowanie się koncepcji nauczania języka francuskiego dla potrzeb zawodowych,
„Lingwistyka Stosowana” 2012, t. 2, s. 155–170.
Swoboda-Rydz U., Czy możliwe jest zanurzenie w języku specjalistycznym, [w:] Wyzwania
glottodydaktyki polonistycznej. „Życie zaczyna się po sześćdziesiątce”, P. Potasińska,
M. Stasieczek-Górna (red.), Warszawa 2018, s. 203–213.
Taczyńska K., Językowe dolegliwości lekarzy obcokrajowców, [w:] Nowe perspektywy w nauczaniu
języka polskiego jako obcego II, K. Pluskota, K. Taczyńska (red.), Toruń
, s. 293–302.
Wojtczak E., Nauka języka polskiego jako obcego na Uniwersytecie Medycznym w Łodzi. Potrzeby
studentów w świetle badań ankietowych, „Acta Universitatis Lodziensis.
Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców” 2016, t. 23, s. 237–248.
Wnuk M., Metody i środki stosowane na zajęciach z biologii, „Acta Universitatis Lodziensis.
Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców” 1996, t. 7/8, s. 215–220.
https://rekrutacja.umed.lodz.pl/studia-w-jezyku-polskim-dla-cudzoziemcow/ [dostęp:
09.2021].
