Z wpływów międzyjęzykowych u osób wielojęzycznych
Dagmara Nowacka
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Nauk Humanistycznych, Instytut Filologii SłowiańskiejАнотація
Zmieniająca się w ostatnich latach rzeczywistość społeczno-ekonomiczna i polityczna Europy w znacznej mierze wpłynęła na intensyfikację wymiany m.in. gospodarczej, technologicznej czy naukowej między państwami europejskimi, wśród których jest także i Polska. Nowe możliwości migracyjne społeczeństw w celach zarobkowych i turystycznych oraz nowa polityka językowa pociągnęły za sobą zmiany w językowym modelu współczesnego Europejczyka. Współczesny Europejczyk to osoba już nie tylko dwujęzyczna, ale biegle władająca kilkoma językami poza ojczystym. Jak pokazują dane statystyczne, osoby monolingwalne należą obecnie na świecie do mniejszości, a zjawisko wielojęzyczności uchodzi dziś za normę. Polscy uczniowie na I i II etapie edukacyjnym oraz polscy studenci, zgodnie z tendencją kształcenia językowego, również podlegają obowiązkowi nauki języków obcych, wpisując się w językowy model współczesnego Europejczyka. W umyśle osób dwu-/wielojęzycznych w trakcie nabywania języka docelowego (target language) zachodzą interakcje między językami niedocelowymi (non-target languages), wpływające na efektywność procesu nabywania języka docelowego. Artykuł jest próbą klasyfikacji oraz opisu wpływów międzyjęzykowych, zachodzących w umyśle studentów slawistyki KUL – rusycystów z L1 językiem polskim, używających i nabywających nowy lub nowe języki obce (L2 – język rosyjski, L3 – język ukraiński).Ключові слова:
wpływy międzyjęzykowe, akwizycja trzeciego języka, transfer międzyjęzykowy, interferencja, język ukraiński jako L3Посилання
Cenoz J., The effects of linguistic distance, L2 status and age on cross-linguistic influence in third language acquisition, [w:] Cross-linguistic Influence in Third Language Acquisition: Psycholinguistic Perspectives, J. Cenoz, B. Hufeisen, U. Jessner (red.), Clevedon 2001.
Chłopek Z., Małgorzewicz A., Niebezpieczne podobieństwa angielsko-niemieckie, Warszawa 2009.
Chłopek Z., Nabywanie języków trzecich i kolejnych oraz wielojęzyczność. Aspekty psycholingwistyczne (i inne), Wrocław 2011.
Commission Européenne – COMMUNIQUES DE PRESSE – Communiqué de presse – często zadawane pytania dotyczące wielojęzyczności i nauki języków, [online], http://europa.eu/rapid/press-release_MEMO-12-703_pl.htm?locale=FR [dostęp: 28.04.2015].
Dalewska-Greń H., Języki słowiańskie, Warszawa 1997.
Dewaele J-M., Activation or Inhibition? The Interaction of L1, L2 and L3 on the Language Mode Continuum, [w:] Cross-linguistic Influence in Third Language Acquisition: Psycholinguistic Perspectives, J. Cenoz, B. Hufeisen, U. Jessner (red.), Clevedon 2001, s. 69-89.
Europejski System Opisu Kształcenia Językowego, CODN, Warszawa 2003.
Hammarberg B., Roles of L1 and L2 in L3 Production and Acquisition, [w:] Cross-linguistic Influence in Third Language Acquisition: Psycholinguistic Perspectives, J. Cenoz, B. Hufeisen, U. Jessner (red.), Multilingual Matters, Clevedon 2001, s. 21-41.
Rieger J., Z dziejów języka rosyjskiego, Warszawa 1998.
Ringbom H., Lexical Transfer in L3 Production, [w:] Cross-linguistic Influence in Third Language Acquisition: Psycholinguistic Perspectives, J. Cenoz, B. Hufeisen, U. Jessner (red.), Clevedon 2001, s. 59-68.
Shanon B., Faulty language selection in polyglots, „Language and Cognitive Processes” 1991, 6 (4), s. 339-350.
Sharwood Smith M., Kellerman E., Crosslinguistic influence in second language, [w:] Crosslinguistic Influence in Second Language Acquisition, E. Kellerman, M. Sharwood Smith (red.), Oxford 1986.
Smolik K., Który język obcy będzie najcenniejszy w przyszłości?, „Semestr” 2015, nr 174, s. 46-47.
Streczeń A., Językowa oryginalność – to się opłaca, „Semestr” 2015, nr 174, s. 50.
Szymańska U., Uczmy się języków obcych, „Przegląd Oświatowy” 2014, nr 19 (499), s. 18.
T. Odlin, Language Transfer: Cross-linguistic Influence in Language Learning, Cambridge – New York – Melbourne 1989.
Сучасна українська мова. Лексикологія. Фонетика, Ф. Мойсієнкo (red.), Київ 2013.
Український правопис, Є. Мазніченко, Н. Максименко, К. Чайка (red.), Київ 2007.
