NAZWISKA NIEMIECKIE Z RESZLA Z XVI I XVII WIEKU NA LITERY C–E
Marzena Guz
Abstract
This paper aimed to genetically analyse German surnames. The origin of the surnames
was established with the use of onomastic dictionaries or lexicons of place names. In the
manuscript material under examination, existing variants of the surnames were identified,
and an attempt was made to establish the source of their origin, such as the Polonisation of
the surnames. Based on two publications, it was determined whether the analysed surnames
were preserved until the 18th and 20th centuries.
These surnames are derived from: the place of origin, names of localities, given names,
names of professions and nicknames. Only six surnames have variants (alternatives). The reasons for surname variants include Polonisation, including the reduction of doubled consonants
in the rime, the omission of the silent h, metathesis and the doubling of consonants
without justification. Only six names out of 26 were preserved until the 18th century, and only
two until the 20th century.
Keywords:
surnames, etymology of surnames, variants of surnames, Warmia, Reszel, 16th and 17th centuriesReferences
Brechenmacher J.K., EtymologischesW¨orterbuch der Deutschen Familiennamen. A–J, Limburg
a.d. Lahn 1957–1960.
Cieślikowa A., Grafia i fonetyka w nazwiskach Polaków, [w:] Studia linguistica in honorem
Edvardi Breza, J. Trempała i in. (red.), Bydgoszcz 2008, s. 30–36.
Czopek-Kopciuch B., Adaptacje niemieckich nazw miejscowych w języku polskim, Kraków
Deutscher Familiennamenatlas, t. 2: Graphematik/Phonologie der Familiennamen II: Konsonantismus,
K. Kunze, D. N¨ubling (red.), Berlin – New York 2011.
Duden. Familiennamen. Herkunft und Bedeutung, R. Kohlheim, V. Kohlheim (red.),Mannheim
– Leipzig – Wien – Z¨urich 2005.
Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, E. Polański (red.), Wrocław – Warszawa – Kraków
Gottschald M., Deutsche Namenkunde. Unsere Familiennamen nach ihrer Entstehung und
Bedeutung, Berlin 1954.
Hartig J., Morhologie und Wortbildung der Familiennamen: Germanisch, [w:] Namenforschung.
Ein internationales Handbuch zur Onomastik, E. Eichler i in. (red.),
Berlin – New York 1996, s. 1259–1262.
Heling R., Poschmann B., Die Bev¨olkerung des Ermlands 1773. Die ¨altesten Pr¨astationstabellen
des Hochstifts. Band 3 – Register. „Zeitschrift f ¨ur die Geschichte und
Alterstumkunde Ermlands“ 1997, t. 13, z. 3, s. 35–138.
Henius Grosses Orts- und Verkehrs-Lexikon f ¨ur das Deutsche Reich, H. H¨opker (red.),
Berlin [b.d.].
Lica Z., Sposoby adaptacji nazwisk pomorskich genetycznie niemieckich w polszczyźnie,
Gdańsk 2009.
Łaniec J., Dzieje Reszla. Lata 1945–1991, Toruń 1997.
Matusiak-Kempa I., Nazwiska mieszkańców komornictwa jeziorańskiego (XVI–XVIII w.),
Olsztyn 2009.
Mojzych-Rudowska S., Reszel, [w:] Biskupiec: z dziejów miasta i powiatu, W. Korycka
(red.), Olsztyn 1969, s. 102–123.
Naumann H., Familiennamenbuch, Leipzig 1989.
Nazwy miejscowe Polski. Historia, pochodzenie, zmiany, t. IV, L–Ma, K. Rymut (red.),
Kraków 2005.
Neumann I., Die Familiennamen der Stadtbewohner in den Kreisen Oschatz, Riesa und
Grossenhain bis 1600, Berlin 1981.
Rymut K., Słownik nazwisk współcześnie w Polsce używanych, t. 2, C–D, Kraków 1992.
Rymut K., Słownik nazwisk współcześnie w Polsce używanych, t. 3, E–G, Kraków 1993.
Smoczyński P., Trudności Niemców z wymową polską oraz związane z tym inne lingwistyczne
problemy, „Język Polski” 1965, R. XLV, nr 1, s. 22–31.
Wald S.G., Topographische ¨Ubersicht des Verwaltungsbezirks der K¨oniglichen Preußischen
Regierung zu K¨onigsberg in Preußen, Hamburg 1979.
Zoder R., Familiennamen in Ostfalen, t. I, Hildesheim 1968.
