PSALMY 50 I 120 W CERKIEWNOSŁOWIAŃSKICH TEKSTACH PSAŁTERZA. NOWE SPOJRZENIE NA PRZEKŁAD BIBLIJNY
Jarosław Karzarnowicz
Abstract
In the article I discuss the problem of the translation of the biblical book of psalms into
the Church Slavonic language. Psalms 50 and 120 are of particular interest here. My goal
is to show a different, more recent view of the issue of translation from Greek to Slavonic from the earliest translations starting from Psalterium Sinaiticum and Psalterium Bononiense.
In my paper I am not interested in the way the text is translated, the degree of dependence
on Greek, but rather in certain innovations of all texts and what they can testify to.
In the analysis of the material I use issues of interpretation and textual implications. The research
material was taken from Psalterium Sinaiticum and Psalterium Bononiense, Norov
psalter, Kiev psalter and Radomir’s psalter. The results of the analysis of the material indicate
that the texts of translations can be divided into two groups: earlier texts with a high degree
of internal consistency, and inconsistencies with previous translations. The Kiev psalter and
the Radomir psalter are quite innovative, which indicates the creative nature of the work
on both texts.
Keywords:
biblical translation, Church Slavonic biblical translation, the Radomir psalter, the Kiev psalter, Septuaginta, psalm 50, psalm 120References
Begrich J., Gunkel H., Einleitung in die Psalmen, Goettingen 1933.
Cenger `E., Vvedenie v Vethij zavet, Moskva 2008.
D’ˆaˇcenko G., Polnyj cerkovnoslavˆanskij slovar’ s vneseniem v nego vaˇznejˇsih drevnerusskih
slov i vyraˇzenij, Moskva 2004.
Karaˇcorova I., K”m v”prosa za Kirilo-Metodieviˆa starob”lgarski prevod na psaltira, „Kirilo-
-Metodievski Studii”, kn. 6, Sofiˆa 1989.
Karaˇcorova I., Osobenosti v teksta na Radomiroviˆa psaltir, „Starob”lgaristika / Palaeobulgaristica”
, t. 14, kn. 4.
Karzarnowicz J., Formy czasu przeszłego w cerkiewnosłowiańskich przekładach psałterza,
Kraków 2021.
Lihaˇcova N.P., Rukopisnye psaltiri na arhangel’skom Severe, „Izvesti ˆa Russkogo Severa”
, no. 7–8 (47–48), s. 108–112.
Makarijoska L., Radomirov psaltir // Le psautier de Radomir, Skopje 1997.
Mathauzerova S., Drevnerusskie teorii iskusstva slova, Praha 1976.
Miklosich F., Lexicon palaeoslovenico-graeco-latinum, Vindobonae 1862–1865.
Psalterium Bononiense. Bolonski psaltir. B”lgarski kniˇzoven pametnik ot XIII vek, Sofia
Psałterz grecki z komentarzami Świętych Ojców Nauczycieli Kościoła i pisarzy bizantyjskich,
ks. H. Paprocki (tłum.), Kraków 2017.
Septuaginta. Id est Vetus Testamentum graece iuxta LXX interpretes, Alfred Rahlfs (ed.),
Editio nona, Stuttgart 1935.
Sever’ ˆanov S.N., Sinajskaˆa psaltir. Glagoliˇceskij pamˆatnik XI veka, Petrograd 1922.
Sreznevskij I.I., Materialy dlˆa slovarˆa drevnerusskogo ˆazyka, t. 3, Sankt-Peterburg 1912.
Szulc A., Leksykalne i słowotwórcze zróżnicowanie psałterzy redakcji ruskiej XI–XIX wieku,
cz. 2, Toruń 2001.
Veˇcerka P., Cejtlin R.M., Blahova `E., Staroslavˆanskij slovar’ po rukopisˆam X–XI vv., Moskva
https://bible.by/ubh/, [online], [dostęp: 23.09.2021].
