Kształcenie tłumaczy-lokalizatorów – przegląd zagadnień oraz propozycja modelu nauczania przedmiotu „Lokalizacja”
Jacek Monkiewicz
Uniwersytet w Białymstoku, Wydział FilologicznyАнотація
Coraz więcej osób korzysta codziennie z różnego rodzaju zlokalizowanych produktów, których treści przetłumaczono i dostosowano do wymogów polskiego rynku i odbiorcy. Lokalizacja to obecnie najbardziej dynamicznie rozwijająca się gałąź usług tłumaczeniowych, generująca ogromne obroty i wymagająca wykwalifikowanych lokalizatorów, których jednak niezwykle trudno znaleźć. Uniwersyteckie programy kształcenia tłumaczy koncentrują się zazwyczaj na przekładzie literackim, niekiedy prawnym i prawniczym, podczas gdy od tłumacza-lokalizatora wymaga się nieco innego zestawu umiejętności niż od tłumacza tekstów literackich bądź prawnych i prawniczych. Studenci rozważający podjęcie pracy lokalizatora są zazwyczaj skazani na samodzielną naukę i zdanie się na intuicję. Wykładowcy uniwersyteccy natomiast często uważają, że ta dziedzina tłumaczeń nie wymaga specjalnych rozwiązań dydaktycznych ani umiejętności, a zadania stawiane przed lokalizatorami są trywialnie proste (w szczególności w ich językowym aspekcie). Artykuł przedstawia problemy i wyzwania związane z kształtowaniem językowych i pozajęzykowych kompetencji tłumaczy-lokalizatorów oraz proponuje model nauczania przedmiotu „Lokalizacja”.Ключові слова:
lokalizacja, dydaktyka, uczelnie, branża lokalizacyjna, localization, didactics, academia, localization industryПосилання
Alcina A., Translation technologies: scope, tools and resources, „Target” 2008, 20.
Burkhanov I., Translation: Theoretical Prerequisites, Rzeszów 2003.
Dunne K. J., A Copernican Revolution, [w:] Perspectives on Localization, K. J. Dunne (red.), Amsterdam/Philadelphia 2006.
Esselink B., A Practical Guide to Localization, Amsterdam/Philadelphia 2000.
Esselink B., The Evolution of Localization, [w:] Translation Technology and its Teaching (with much mention of localization), A. Pym, A. Perekrestenko, B. Starink (red.), Terragona 2006.
Folaron D., A discipline coming of age in the digital age, [w:] Perspectives on Localization, K. J. Dunne (red.), Amsterdam/Philadelphia 2006.
Hatim B., Munday J., Translation. An advanced resource book, London/New York 2004.
Hejwowski K., Kognitywno-komunikacyjna teoria przekładu, Warszawa 2004.
Hejwowski K., Tłumaczenie, ekwiwalencja i teorie przekładu, [w:] Translatoryka. Koncepcje – Modele – Analizy, S. Grucza, A. Marchwiński, M. Płużyczka (red.), Warszawa 2010.
Hoppenrath D., Localisation in the Global Village, „Localisation Focus” 2002.
Jimenez-Crespo M. A., Translation and Web Localization, London/New York 2013.
Munday J., Introducing Translation Studies. Theories and Applications, London/New York 2012.
Poupaud S., Summary of discussion on Finding Qualified Trainers, [w:] Translation Technology and its Teaching (with much mention of localization), A. Pym., A. Perekrestenko, B. Starink (red.), Terragona 2006.
Pym A., The Moving Text: Localization, translation, and distribution, Amsterdam/Philadelphia 2004.
Pym A., Exploring Translation Theories, London/New York 2010.
Remael A., Audiovisual translation, [w:] Handbook of Translation Studies, Volume 1, Y. Gambier, L. van Doorslaer (red.), Amsterdam/Philadelphia 2010.
Schäler R., Linguistic resources and localisation, [w:] Topics in Language Resources for Translation and Localisation, E. Y. Rodrigo (red.), Amsterdam/Philadelphia 2008.
Stysiak M., Polska – czytelnicze pustkowie, „Gazeta Wyborcza” 2015, 36 (8369).
