SURNAMES AS A TESTIMONY TO THE MULTICULTURALISM OF PODLASIE
Elżbieta Bogdanowicz
Wydział Filologiczny, Katedra Językoznawstwa Slawistycznegohttps://orcid.org/0000-0002-8675-6815
Abstract
This paper is concerned with regional anthroponymy. Its subject refers to genetically diverse surnames, which identify representatives of ethnic groups living in borderland Podlasie and confirm the multicultural character of this region. The origin of Podlasie surnames was established on the basis of lexical, phonetic, word forming and other features that allowed the identification of surnames of Polish, East Slavic, Lithuanian and German origin, as well as personal
names of Jews and Tartars. Specific features of this set of anthroponyms are indicated, such as hybrid formations that combine various linguistic elements in one structure.
Keywords:
Podlasie, multiculturalism, onomastics, regional anthroponymy, surnameReferences
Abramowicz Z., Antroponimia Żydów białostockich, Białystok 2010.
Abramowicz Z., Citko L., Dacewicz L., Słownika historycznych nazw osobowych Białostocczyzny (XV–XVII w.), t. I–II, Białystok 1997–1998.
Atlas gwar wschodniosłowiańskich Białostocczyzny (reedycja), t. 1, S. Glinka, A. Obrębska- Jabłońska, J. Siatkowski (red.), Warszawa 2014.
Barwiński M., Wpływ granic oraz uwarunkowań politycznych na zmiany struktury narodowościowej i wyznaniowej na przykładzie Podlasia, [w:] Czas i przestrzeń w naukach geograficznych. Wybrane problemy geografii historycznej, M. Kulesza (red.), Łódź 2008.
Barwiński M., Podlasie jako region pogranicza, „Studia z Geografii Politycznej i Historycznej” 2014, t. 3, s. 281–282.
Bogdanowicz E., Proces kształtowania się nazewnictwa osobowego południowej Białostocczyzny, [w:] Studia Slawistyczne 2. Nazwy własne na pograniczach kulturowych, Z. Abramowicz, L. Dacewicz (red.), Białystok 2000, s. 21–28.
Bogdanowicz E., XVIII-wieczne nazewnictwo osobowe południowej Białostocczyzny, Białystok 2000 (wydruk komputerowy).
Bubak J., Kształtowanie się polskiego nazwiska mieszczańskiego i chłopskiego, Kraków 1986.
Citko L., Formacje hybrydalne w antroponimii polsko-białorusko-litewskiego pogranicza XVI wieku, [w:] Nazewnictwo pogranicza Polski, A. Belchnerowska, J. Ignatowicz- Skowrońska (red.), Szczecin 1999, s. 43–49.
Citko L., Nazewnictwo osobowe północnego Podlasia w XVI w., Białystok 2001.
Dacewicz L., Nazwiska Tatarów w dawnym województwie podlaskim (XVI–XVIII w.), [w:] Nazewnictwo pogranicza Polski, A. Belchnerowska, J. Ignatowicz-Skowrońska (red.), Szczecin 1999, s. 63–68.
Dacewicz L., Hybrydyzacja nazewnictwa mniejszości narodowych jako zjawisko typowe na pograniczach etniczno-kulturowych, [w:] Onimizacja i apelatywizacja, Z. Abramowicz, E. Bogdanowicz (red.), Białystok 2006, s. 357–362.
Dacewicz L., Rola sufiksu -uk w kulturze nazewniczej Podlasia, [w:] Manuscula Linguistica in honorem Aleksandrae Cieślikowa oblata, K. Rymut, K. Skowronek, B. Czopek-Kopciuch, M. Malec (red.), Kraków 2006, s. 157–162.
Dacewicz L., Antroponimia Żydów Podlasia w XVI–XVIII wieku, Białystok 2008, s. 10–29.
Dacewicz L., Historia nazwisk na kresach północno-wschodnich Rzeczpospolitej (XVI– XVIII w.), Białystok 2014.
Dacewicz L., Podlasie w badaniach onomastycznych w przekroju historycznym – stan obecny, zadania i potrzeby, „Studia Wschodniosłowiańskie” 2018, t. 18, s. 89–107.
Gala S., Produktywne typy antroponimiczne, „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN”, t. XXXIV, 1978, s. 39–53.
Kaleta Z., Nazwisko w kulturze polskiej, Warszawa 1998.
Kaleta Z., Nazwisko w kulturze Słowian, „Język Polski” 1998, t. LXXVII 1–2, s. 29–38.
Maciszewski J., Społeczeństwo, [w:] Polska XVII wieku, Warszawa 1977.
Magda-Czekaj M., Wybrane typy słowotwórcze nazwisk okresu średniopolskiego w ujęciu historyczno-społecznym, Kraków 2011.
Małek A., Białystok pod zaborem pruskim 1795–1807, „Białostocczyzna” 1999, nr 4, s. 19–24.
Matuszewski J., Polskie nazwisko szlacheckie, Łódź 1975.
Mossakowska B., Nazwiska mieszkańców Komornictwa Olsztyńskiego, Gdańsk 1993.
Pisarkowa K., Konotacja semantyczna nazw narodowości, [w:] K. Pisarkowa, Z pragmatycznej stylistyki, semantyki i historii języka. Wybór zagadnień, Kraków 1994, s. 215–234.
Rospond S., O nazwiskach na -ski, „Poradnik Językowy” 1966, nr 1, s. 1–12.
Rymut K., Nazwiska Polaków, Kraków 1999.
Sieradzki A., Poznańskie derywaty nazwiskowe XVI–XVIII wieku, Poznań 2013.
Tichoniuk B., Antroponimia południowej Białostocczyzny w XVI wieku, Opole 1988.
Wyrobisz A., Podlasie w Polsce przedrozbiorowej, [w:] Studia nad społeczeństwem i gospodarką Podlasia w XVI–XVIII wieku, A. Wyrobisz (red.), Warszawa 1981, s. 173–210.
Wydział Filologiczny, Katedra Językoznawstwa Slawistycznego https://orcid.org/0000-0002-8675-6815