Руськi апелятивнi запозичення в основах польських прiзвищ мешканцiв Дрогобича к. XVIII–поч. ХIХ ст.
Marta Abuzarowa
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Neofilologii. Instytut Filologii RosyjskiejAbstrakt
The aim of the article is to identify Ruthenian appellative borrowings in the Polish language, derived from the basis of Polish surnames of Drohobych – one of the prominent cities of Polish-Ukrainian borderlands. Given the location of the city, it was home to some of the most visible linguistic changes, influences, and depositions in particular infiltration of Ruthenian appellatives into Polish language during XVII–XIX centuries.
Słowa kluczowe:
антропонiмiя, польсько-українське прикордоння, апелятивнi запозиченняBibliografia
Аркушин Г., 2001, Польсько-українське порубiжжя у свiтлi суфiксальної деривацiї, [в:] Język a kultura na pograniczu polsko-ukraińsko-białoruskim, pod red. F. Czyżewskiego, Lublin, s. 105–115.
Баранiвська О., 2006, Про походження деяких польських i українських прiзвищ iз формантами -ak (’-ак) / ak (-як, -czak / -чак), [в:] “Антропонимика”, № 1, с. 25–29.
Белей Л., Белей О., 2001, Словник старослов’янсько-український, Львiв.
Гонтарук Л., 2004, Характер запозичень iз польської мови в українську XVI – першої половини XVII ст., “Проблеми слов’янознавства”, Вип. 54, с. 78–103.
Мельничук О., 1982–2012, Етимологiчний словник української мови: у 7-ми томах, Київ.
Мацкевiч Ю., 1996, Лексiчны атлас беларускiх народных гаворак: в пяцi тамах, Том 3, Чалавек, Мiнск.
Огiєнко I., 1936, Полонiзми в сучаснiй українськiй лiтературнiй мовi, [в:] “Рiдна Мова”, 1/1936, Варшава, с. 13–18.
Онишкевич М., 1984, Словник бойкiвський говiрок, ч. 1 i 2, Київ.
Словник, 1977, Словник староукраїнської мови XIV–XV ст., ред. кол.: Д. Гринчишин, Л. Гумецька (голова), I. Керницький, т. 1, Київ.
Совтис Н., 2011, Вплив української мови на формування лексичного складу польської мови ХIХ ст., “Науковi записки”. Серiя фiлологiчна, вип. 19, Острог, с. 347–354.
Царук О., 1998, Українська мова серед iнших слов’янських: етнологiчнi та раматичнi параметри, Днiпропетровськ.
Чучка П., 2011, Слов’янськi особовi iмена українцiв: iсторико-етимологiчний словник, Ужгород.
Maryniakowa I., 1995: Atlas gwar wschodniosłowiańskich Białostocczyzny, t. V, Leksyka 1, Warszawa.
Bogdanowicz E., 1999, Wschodniosłowiańskie nazwy osobowe w osiemnastowiecznej antroponimii południowego Podlasia, [w:] Nazewnictwo pogranicza Polski, Materiały z ogólnopolskiej konferencji naukowej pod. red. A. Belchnerowskiej i J. Ignatowicz-Skowrońskiej, Szczecin.
Brückner A., 1927, Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków.
Buczyński M., 1976, Wschodniosłowiańskie wpływy językowe w gwarze wsi Huszcza powiat Biała Podlaska, „Annales Univesitatis Mariae Curie-Skłodowska”, Sectio F., Vol. XXII, 10, Lublin, s. 223–256.
Hrabec S., 1949, Elementy kresowe w języku niektórych pisarzy polskich XVI i XVII w., Toruń.
Kaleta Z., 1997, Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. Część 3. Odmiejscowe nazwy osobowe, Kraków.
Karłowicz J., 1887, Imiona własne polskich miejsc i ludzi od zatrudnień, Warszawa.
Kurzowa Z., 2006, Polszczyzna Lwowa i kresów południowo wschodnich do 1939 roku, Kraków.
Kurzowa Z., Polszczyzna Lwowa i Kresów południowo-wschodnich do 1939 roku [online], http://www.staff.amu.edu.pl/∼hjp/teksty/kurz1.pdf [18.08.2013].
Lehr-Spławiński T., 1928, Wzajemne wpływy polsko-ruskie w dziedzinie językowej, Kraków.
Łesiów M., 2003, Historia wzajemnych kontaktów i wpływów języka polskiego i ukraińskiego, [w:] Z badań nad polsko-ukraińskimi powiązaniami językowymi, pod red. D. Buczki, M. Łesiowa, Lublin, s. 11–23.
Linde B. S, 1811, Słownik języka polskiego, t. 2, cz. 2, Warszawa.
Majkowska A., 2011, O nazwisku w jasnogórskim zabytku polskim z początku XVIII w., [w:] “Rocznik Lubelskiego Towarzystwa Genealogicznego”, 3, s. 49–59.
Minikowska T., 1980, Wyrazy ukraińskie w polszczyźnie literackiej XVI w., Warszawa.
Pirbudagian-Fiutek M., 2003, Polskie elementy leksykalne e antroponimii kozackiej z XVII w., [w:] Z badań nad polsko-ukraińskimi powiązaniami językowymi, pod red. D. Buczki, M. Łesiowa, Lublin, s. 131–135.
Popowska-Taborska H., 1992, Geneza ukrainizmów w dialektach kaszubskich, [w:] Język a kultura, VII. Kontakty języka polskiego z innymi językami na tle kontaktów kulturowych, Wrocław, s. 41–46.
Rieger J., 1977, Imiennictwo ludności wiejskiej w ziemi sanockiej i przemyskiej w XV w., Wrocław.
Rieger J., 1993, Elementy ukraińskie w toponimii polskiej i w toponimii Polski, „Acta Universitatis Lodziensis”, Folia Linguistica 27, s. 247–253.
Rymut, K., 1999, 2001, Nazwiska Polaków: słownik historyczno-etymologiczny, t. 1, t. 2, Kraków.
Rytter G., 1992, Wschodniosłowiańskie zapożyczenia leksykalne w polszczyźnie XVII wieku, Łódź.
Sławski F., 1984, Słownik prasłowiański, t. V, Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk – Łodź.
Słownik staropolski, 1962, Słownik staropolski, pod red. S. Urbańczyka, t. III, z. 6 (19), Wrocław.
Ułaszyn H., 1947, Pochodzenie etniczne nazwy Ukrainiec, Łódź.
Urbańczyk S., 1968, Charakterystyka staropolskich zapożyczeń wyrazowych z języka ukraińskiego, [w:] Urbańczyk S., Szkice z dziejów języka polskiego, Warszawa, s. 295–304.
Walczak B., 2001, Bug nie musi dzielić, [w:] Język i kultura na pograniczu polsko--ukraińsko-białoruskim, pod red. F. Czyżewskiego, Lublin, s. 13–19.
Walicki A., 1886, Błędy nasze w mowie i piśmie, ku szkodzie języka polskiego popełniane oraz prowincjonalizmy, Kraków.
Wolnicz-Pawłowska E., Szulowska W., 1998, Antroponimia polska na kresach południowo-wschodnich XV–XIX wiek, Warszawa.
