Nazwy młynów i osad młyńskich dawnego starostwa brańskiego

Piotr Złotkowski

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Wydział Humanistyczny. Instytut Filologii Słowiańskiej


Abstrakt

The purpose of this paper is to examine of the mill names and mill village names in the Bransk region of the Podlachia province from 16th to the 21th century. It was discovered that the amount of the mills in this territory has decreased over several centuries. A few mills disappeared, some of the other changed their names. The study area is dominated by toponyms related to personal names. These village names are created from the forenames, nicknames and surnames of millers. There are a good number of toponyms of West and East Slavic origin in the area, while Baltic origin are few.

Słowa kluczowe:

onomastyka, toponimia, nazwy młynów

AVAK XIV Inventarz y lidzba skarbowa starostw Branskiego y Saraskiego 1558 [w:] Акты издаваемые Виленскою Археографическою Комиссею, Вильна 1888, s. 24–45.

PKGE II Уволочное измерение городов Брянска и Саража с принадлежащими к ним волостями составленное Девялтовским-Скочком в 1560––1563-м г. [w:] Писцовая книга Гродненской экономии с прибавлениями, II, Вильна 1882.

SM Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. V, Województwo białostockie, Warszawa 1924.

SZ Список землевладений в Гродненской губернии, сост. П. Диков, Гродна 1890.

AGAD Warszawa AR XXV 361 Lustracja starostwa brańskiego z l. 1661–1664

AGAD Warszawa AR XXV 362a Inwentarz włości starostwa brańskiego z 1667 r.

AGAD Warszawa ASK I 70 Rejestr poborowy pow. brańskiego z 1674 r.

AGAD Warszawa Księgi grodzkie brańskie: KGB 44 z l. 1670–1726; KGB 52 z 1692 i 1712 r.

AGAD Warszawa Księgi Sądu Referendarskiego: Ks. Ref. 2 z l. 1581, 1599–1601; Ks. Ref. 31 z l. 1777–1780; Ks. Ref. 58 z l. 1780–1783; Ks. Ref. 60 z l. 1781–1788.

AGAD Warszawa Księgi wpisów Metryki Koronnej: MK 143 z 1599 r.; MK 181 z l. 1629, 1631, 1634–1637.

AD Drohiczyn Br I/B/1 Księga chrztów par. Brańsk z l. 1644–1701.

AD Drohiczyn Br III/S/1 Księga spisu parafialnego par. Brańsk z 1846 r.

AD Drohiczyn Bk I/B/4 Księga chrztów par. Boćki z l. 1748–1762.

AD Drohiczyn KRB Księga radziecka (miejska) brańska z l. 1779–1789.

AD Siedlce ADS 149 Acta visitationis generalis ecclesiarum palatinatus Podlachiae et Brestensis z l. 1662–1664.

НГАБ Мiнск Księgi grodzkie brańskie: M 1708–1–4 z l. 1562–1563;M 1708–1–18 z r. 1599; M 1708–1–19 z l. 1600–1601; M 1708–1–37 z l. 1648–1649; M 1708–1–31 z l. 1617–1618; M 1708–1–39 z 1655 r.; M 1708–1–42 z l. 1661–1662; M 1708–1–43 z 1663 r.; M 1708–1–45 z 1667 r.; M 1708–1–49 z l. 1672–1673; M 1708–1–52 z 1683 r.; M 1708–1–53 z 1684 r.; M 1708–1–57 z 1690 r.; M 1708–1–59 z 1693 r.; M 1708–1–82 z 1598 r.; M 1708–1–91 z 1601 r.; M 1708–1–96 z l. 1605–1606; M 1708–1–98 z l. 1607–1608; M 1708–1–137 z 1645 r.; M 1708–1–141 z l. 1650–1651; M 1708–1–153 z l. 1661–1662; M 1708–1–156 z 1664 r.; M 1708–1–158 z l. 1665–1666; M 1708–1–159 z 1665 r.; M 1708–1–161 z l. 1667–1668; M 1708–1–168 z l. 1670–1671; M 1708–1–169 z l. 1672–1673; M 1708–1–170 z 1674 r.; M 1708–1–171 z 1675 r.; M 1708–1–172 z 1676 r.; M 1708–1–174 z l. 1678–1679; M 1708–1–177 z 1682 r.; M 1708–1–182 z 1685 r.; M 1708–1–188 z 1688 r.; M 1708–1–190 z 1689 r.; M 1708–1–192 z 1691 r.; M 1708–1–206 z 1630 r.

Księga miejska brańska M 1802–1–1 z l. 1676–1681

RA Enskilda 8636, Repozytorium Cyfrowe Poloników, [online], http://www.repcyfr.pl/dlibra/docmetadata?id=2561&from=&dirids=1&ver_id=2586&lp=11&QI=!6CEF3C76C637897C3974EB25D255D190-18, [11.05.2015]

Gołębiowska T., 1969, Nazwy polskich młynów, „Onomastica” XIV, s. 81–120.

Kondratiuk M., 1974, Nazwy miejscowe południowo-wschodniej Białostocczyzny, Wrocław.

Kondratiuk M., 1985, Elementy bałtyckie w toponimii i mikrotoponimii regionu białostockiego, Wrocław.

Malec M., 1994, Imiona chrześcijańskie w średniowiecznej Polsce, Kraków.

SEMot Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych, cz. 1. Odapelatywne nazwy osobowe, opr. A. Cieślikowa, J.Szymowa, K. Rymut, Kraków 2000, s. 243.

SHNOB – Z. Abramowicz, L. Citko, L. Dacewicz, 1997–1998, Słownik historycznych nazw osobowych Białostocczyzny (XV–XVII w.), t. I–II, Białystok.

SNT Słownik nazw terenowych północno-wschodniej Polski, 1992, red. N. Barszczewska, J. Głuszkowska, T. Jasińska, E. Smułkowa.

Tichoniuk B., 1988, Antroponimia południowej Białostocczyzny, Opole.

Tichoniuk B., 2000, Imiona i ich formy na pograniczu polsko-białoruskim od XVI wieku do roku 1839, Zielona Góra.

UN Urzędowe nazwy miejscowości i obiektów fizjograficznych, 152, Powiat bielski, województwo białostockie, 1972.

Wiśniewski J., 1970, Nazwy młynów w Polsce, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, XVIII, nr 3, s. 449–455.

WUN Wykaz urzędowych nazw i ich części ogłoszony rozporządzeniem Ministra Administracji i Cyfryzacji z 13.12.2012, plik PDF, [online], ksng.guik.gov.pl/urzedowe nazwy miejscowosci.php [9.05.2015].

Złotkowski P., 2014, O pochodzeniu nazwy uroczyska Kumat pod Brańskiem. Czyżby koniec legendy?, „Studia Białorutenistyczne”, nr 8, s. 237–250.

Pobierz


Opublikowane
2016-12-30


Złotkowski, P. (2016) „Nazwy młynów i osad młyńskich dawnego starostwa brańskiego”, Studia Wschodniosłowiańskie, 16, s. 345–364. doi: 10.15290/sw.2016.16.27.

Piotr Złotkowski 
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Wydział Humanistyczny. Instytut Filologii Słowiańskiej