O tożsamości rosyjskiej literatury emigracyjnej (proza Nadieżdy Teffi)
Iwona Anna NDiaye
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Wydział Humanistyczny, Instytut Słowiańszczyzny WschodniejАннотация
The subject of the analysis is the Nadezhda Teffi (Buczynska, borne Lokhvicka, 1872–1952) journalistic publicatios and the emigration prose. She spent more than thirty years in exile in Paris. The author focuses on the issues of linguistic identity of Russian emigration literature, with particular emphasis on the cultural context. The conducted analysis proves for that the representatives of the first wave of Russian emigration the mother tongue had a great importance. In addition to the communication function, he served two basic functions: information – as a way of creating and disseminating knowledge, values, traditions, etc., and integrating that reflected the emotional attitude to language. That is why Russian emigrants, although they knew foreign languages, mainly French and German, remained faithful to their homeland. At the same time, however, the works of emigrants were saturated with references to foreign languages.
Ключевые слова:
N. Teffi, rosyjska emigracja, tożsamość literackaБиблиографические ссылки
Anusiewicz J., 1991, Kulturowa teoria języka. Zarys problematyki, [w:] Język a kultura, red. J. Anusiewicz, J. Bartmiński, t. 1, Wrocław.
Czapik B., 1992, Budowanie tożsamości, doświadczenie kryzysu, [w:] Kryzys tożsamości: slavica, red. B. Czapik, E. Tokarz, Katowice, s. 7–14.
Fishman J., 1996, What Do You Lose When You Lose Language?, [w:] Stabilizing Indigenous Languages, ed. G. Cantoni, Flagstaff, s. 2–3, [online], http://www.ncbe.gwu.edu/miscpubs/stabilize/iii-families/lose.htm [11.11.2017].
Helbig-Mischewski B., 2009, Penis w opałach. Doświadczenia kastracji i strategie odzyskiwania mocy w literaturze kilku migrantów polskich w Niemczech, „Teksty Drugie” nr 6, s. 160–161.
Joseph J.E., 2004, Language and Identity, National, Ethnic, Religious, Basingstoke.
NDiaye I.A., 2008, Hipertrofia tęsknoty za utraconym domem w poezji emigrantów rosyjskich „pierwszej fali”, Olsztyn.
Sałajczykowa J., 2003, Prozaicy pierwszej fali emigracji rosyjskiej 1920–1940, Gdańsk.
Tarnowska B., 2004, Między światami. Problematyka bilingwizmu w literaturze. Dwujęzyczna twórczość poetów grupy „Kontynenty”, Olsztyn.
Abdank-Kossovskij V., 1956, Russkaâ èmigraciâ. Itogi za tridcatʹ pâtʹ let, „Vozroždenie”, nr 51, s. 127. [Абданк-Коссовский В., 1956, Русская эмиграция. Итоги за тридцать пять лет, „Возрождение”, nr 51, s. 127.]
Granovskaâ L.M., 1996, Russkij Monparnas: Zametki o âzyke èmigrantskoj poèzii pervoj volny, [w:] Âzyk itvorčestvo. Sbornik statej k 70-letiŭ V.P. Grogor’eva, Moskva, s. 126–136. [Грановская Л.М., 1996, Русский Монпарнас: Заметки о языке эмигрантской поэзии первой волны, [w:] Язык и творчество. Сборник статей к 70-летию В.П. Грогорьева, Москва, s. 126–136.]
Granovskaâ L.M., 1995, Russkij âzyk v «rasseânii»: Očerki po âzyku russkoj èmigracii pervojvolny, Moskva. [Грановская Л.М., 1995, Русский язык в «рассеянии»: Очерки по языку русской эмиграции первой волны, Москва.]
Kodzis B., 2002, Puti razvitiâ russkoj èmigrantskoj literatury mežvoennogo perioda, [w:] Duchowość i sacrum w literaturze emigracyjnej Słowian Wschodnich, red. A. Woźniak, M. Kawecka, Lublin. [Кодзис Б., 2002, Пути развития русской эмигрантской литературы межвоенного периода, [w:] Duchowość i sacrum w literaturze emigracyjnej Słowian Wschodnich, red. A. Woźniak, M. Kawecka, Lublin.
Kodzis B., 2001, Puti razvitiâ russkoj èmigrantskoj literatury mežvoennogo perioda, [w:] Literatura rosyjska w kontekstach międzykulturowych, red. J. Lukszyn, Warszawa, s. 130–149. [Кодзис Б., 2001, Пути развития русской эмигрантской литературы межвоенного периода, [w:] Literatura rosyjska w kontekstach międzykulturowych, red. J. Lukszyn, Warszawa, s. 130–149.]
Nakašidze I.S., 2014, Kačestvožizni naseleniâ v usloviâh modernizacii rossijskogo obŝestva: Pravovye, sociokulʹturnye isocialʹno-èkonomičeskie aspekty, [w:] Sb. statej VII Vserossijskoj naučno-praktičeskoj konferencii, Penzenskij gosudarstvennyj tehnologičeskij universitet, Penza, s. 114–118. [Накашидзе И.С., 2014, Качество жизни населения в условиях модернизации российского общества: Правовые, социокультурные и социально-экономические аспекты, [w:] Сб. статей VII Всероссийской научно-практической конференции, Пензенский государственный технологический университет, Пенза, s. 114–118.
Nakašidzei S., Nacionalʹnaâ identičnostʹ i literatura v usloviâh èmigracii [Накашидзе И.С., Национальная идентичность и литература в условиях эмиграции [Препринт], [online] http://eadnurt.diit.edu.ua/bitstream/123456789/3396/1/Nakashydze 1.pdf [12.10.2017].
Raev M., 1994, Rossiâ za rubežom. Istoriâ kulʹtury russkoj èmigracii 1919–1939, Moskva. [Раев М., 1994, Россия за рубежом. История культуры русской эмиграции 1919–1939, Москва.]
Tèffi N.A., 1927, Gorodok. Novye rasskazy, Pariž, s. 5–7. [Тэффи Н.А., 1927, Городок. Новые рассказы, Париж, s. 5–7.]
Tèffi N.A., 1998, Sobranie sočinenij, t. 3: Gorodok, sost. i podgotovka tekstov D.D. Nikolaeva i E.M. Trubilovoj, Moskva. [Тэффи Н.А., 1998, Собрание сочинений, т. 3: Городок, сост. и подготовка текстов Д.Д. Николаева и Е.М. Трубиловой, Москва.]
Tèffi N.A., 2011, Sobranie sočinenij, t. 4: Kniga iûnʹ. O nežnosti [Тэффи Н.А., 2011, Собрание сочинений, т. 4: Книга июнь. О нежности], [online] http: //ogrik2.ru/b/nadezhda-aleksandrovna-teffi/tom-4-kniga-iyun-o-nezhnosti/23538 [11.11.2017].
Čelyšev E.P., 1993, Prolog, [w:] Literatura russkogo zarubežʹâ. 1920–1940, sost. i otv. red. O.N. Mihajlov, Moskva, s. 32. [Челышев Е.П., 1993, Пролог, [w:] Литература русского зарубежья. 1920–1940, сост. и отв. ред. О.Н. Михайлов, Москва, s. 32.]
