O czasie (nie)wolnym Poliny Żerebcowej na podstawie świadectwa Mrówka w słoiku. Dzienniki czeczeńskie 1994–2004
Beata Pawletko
Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Humanistyczny, Instytut LiteraturoznawstwaАннотация
The article attempts to analyze the unique testimony “Ant in a glass jar. Chechen diaries of 1994–2004” by Polina Zherebtsova from the point of view of the category of free time. The diary, which is an important supplement of mainly novel and reportage narrations about the war in Chechnya, is at the same time a testimony inscribed in the international circle of war diaries, especially children’s ones. From this point of view, the analysis of leisure time conducted from the point of view of everyday practice of recording what is around allows us to confirm the recurrence of certain mechanisms and behaviors in limit situations. In turn, the protractedness of the Russian-Chechen conflict influences the fact that between the periods of intense warfare there are also those when there is relative peace and normality, which translates into limited, but definitely individualized practices of spending leisure time.Ключевые слова:
Polina Żerebcowa, dzienniki wojenne, konflikt rosyjsko-czeczeński, świadectwo, Polina ZherebtsovaБиблиографические ссылки
Czas wolny, rozrywka, używki w najnowszej literaturze rosyjskiej, 2018, red. L. Kalita, Gdańsk.
Dauksza A., 2018, Ustanawianie świadka, „Teksty Drugie” nr 3, s. 69–96.
Filipović Z., 1994, Dziennik Zlaty, przeł. A. Bloch, Warszawa.
Frank A., 2000, Dziennik, przeł. A. Oczko, Kraków.
Knoll R., 2013, Dziennik, wstęp i oprac. J. Kowalska-Leder, Warszawa.
Kowalska-Leder J., 2009, Doświadczenie zagłady z perspektywy dziecka w polskiej literaturze dokumentu osobistego, Wrocław.
Krycka-Michnowska I., 2020, W obliczu wojny. Dzienniki Poliny Żerebcowej, [w:] Kobiety w Europie Środkowo-Wschodniej w perspektywie interdyscyplinarnej, red. J. Getka, I. Krycka-Michnowska, Warszawa, s. 331–343.
Łysak T., 2003, Okruchy dzieciństwa. O dziecięcych świadectwach Zagłady, „Teksty Drugie” nr 2–3, s. 138–145.
Muchina L., 2014, Dziennik czasu blokady, przeł. A. Wołodźko-Butkiewicz, Warszawa.
Pawletko B., 2016, Blokada Leningradu i jej reprezentacje w świetle innych doświadczeń granicznych, Katowice.
Pawletko B., 2021, Zapiski diarystyczne Poliny Żerebcowej jako forma protestu, „Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze” nr 31, https://doi.org/10.31261/RSL.2021.31.10, s. 1–23.
Rodak P., 2006, Wojna i zapis. O dziennikach wojennych, [w:] Wojna. Doświadczenie i zapis: nowe źródła, problemy, metody badawcze, Kraków, s. 37–54.
Rodak P., 2009, Prawda w dzienniku osobistym, „Teksty Drugie” nr 4, s. 23–38.
Świadek: jak się staje, czym jest?, 2019, red. A. Dauksza, K. Koprowska, Warszawa.
Żerebcowa P., 2018, Mrówka w słoiku. Dzienniki czeczeńskie 1994–2004, przeł. A. Knyt, Warszawa.
https://www.amnesty.si/zlata-filipovic [10.01.2022].
https://www.youtube.com/watch?v=lrJxqvalFxM&ab channel=BeLonGToYouthServices [03.01.2022].
Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Humanistyczny, Instytut Literaturoznawstwa