Modernistyczne dialogi ze śmiercią. Kulturowe inkarnacje i personifikacje
Jadwiga Gracla
Uniwersytet Warszawski, Wydział Lingwistyki Stosowanej, Katedra BiałorutenistykiАнотація
The purpose of this article is to show the character of death as a full-fledged hero of a literary work. The author analyzes Hofmannstahl’s dramas: The Fool and the Death, Great Salzburg’s World Theater, Chlebnikov: Death’s Bug, Krzanowski’s Death throws bones. The images of death that appear in them present it as the messenger of God and the companion of the journey to the land of the beginning. In this performance, it loses its scary features. Otherwise, the author uses folk imagery of death. Then it is endowed with human qualities – it can be deceived, though it can not be won with it.
Ключові слова:
śmierć, postać, dramat, modernizm, wyobrażenieПосилання
Hofmannstal H. Von, Der Tor und der Tod, [online] http://gutenberg.spiegel.de/buch/der-tor-und-der-tod-1009/1, [14.01.2018].
Wandurski W., 1968, Śmierć na gruszy, Warszawa.
Kržižanovskij S.D., Smert’ brosaet kosti [Кржижановский С.Д., Смерть бросает кости], [online] http://az.lib.ru/k/krzhizhanowskij s d/text 1930 smert brosaet kosti.shtml [14.01.2018].
Hlebnikov B., Oˇsibka Smerti [Хлебников В., Ошибка Смерти], [online] http://rvb.ru/hlebnikov/mat/contents.htm, [14.01.2018].
Boltenauer von, A., Ästhetik des Sterbens. Der Tod als literarisches Motiv in der Wiener Moderne, [online] http://www-gewi.kfunigraz.ac.at/moderne/heft4b.htm, data dostępu 14.01.2018.
Corvisier A., 1998, Les danses macabres, Paris: PUF.
Gold A., Aesthetik des Sterbens, w: „Die Zeit” 24.2.1900 (Wien), 121–122.
Ohler N., 2003, Sterben und Tod im Mittelalter, Patmos, Düsseldorf.
Sienkiewicz H., 1901, Sabałowa bajka, Warszawa.
Skrzypczak P., 2009, Aktor i jego postać ekranowa. Aktorstwo kina niemego w teorii i refleksji krytycznej, Toruń.
Smużniak K., 2002, Pantomima XX wieku. Kierunki i tendencje, Zielona Góra.
Szturc W., 2015, Dotkliwe przestrzenie: studia o rytmach śmierci, Kraków.
Śmierć w literaturze i kulturze drugiej połowy XIX wieku, 2002, pod red. E. Paczoskiej i U. Kowalczuk, Warszawa.
Wunderlich U., 2001, Der Tanz in den Tod. Totent¨anze vom Mittelalter bis zur Gegenwart, Eulen, Freiburg/Br.
Ar’es F., 1992, Čelovek pered licom smerti, Moskva. [Арьес Ф., 1992, Человек перед лицом смерти, Москва].