Намiнатыўна-ацэначныя феномены ў паўночна- ўсходнiх гаворках польскай мовы: да пытання аб мiжмоўных польска-беларускiх карэляцыях
Наталля Снiгiрова
Цэнтр даследаванняў беларускай культуры, мовы i лiтаратуры Нацыянальнай акадэмii навук БеларусiАнотація
The article is devoted to research of some isoglosses of the Belarussian-Polish areal community. The subject of studying is specificity of so-called nominative-evaluatived phenomenon bździel, bździuch noted in the north-eastern part of Poland. The purpose of the article is to find out reasons caused changes of semantic nature of mentioned dialect names. The research was conducted with the application of comparative, comparative-historical, descriptive-analytical and areal-typological methods, and also onomasiological analysis elements. The central nature appearance of this phenomenon in Belarussian-language space allows to tell about its distributions to the Polish territory where areal innovations bździel, bździuch feel Belarussian influence and create considerable specifics of Slavonic continuum.
Ключові слова:
арэал, супольнасць, матываванасць, этымалогiяПосилання
AАникин А.Е., 2009, Русский этимологический словарь: вып. 3 (бе – болдыхать), Москва.
Байкоў М.Я., Некрашэвiч С.М., 1993, Беларуска-расiйскi слоўнiк, Мiнск.
Бялькевiч I.К., 1970, Краёвы слоўнiк усходняй Магiлёўшчыны, Мiнск.
Грачыха Т.А., 2001, Назвы жывёл у гаворках Вiцебшчыны, [в:] Жывое наша слова: дыялектал. зб. да 90-год. Ю Ф. Мацкевiч, Мiнск, с. 212–236.
Ермакова А.Е., 2010, Экспрэсiўна афарбаваная лексiка як сродак прагматычны, [в:] Гранi родага слова: зб. мовазнаўч. навук. арт. (да 80-год. праф. П. У. Сцяцко), Гродна, с. 137–140.
Жывёльны свет: тэмат. слоўн., 1999, Мiнск.
Лаучюте Ю.А., 1982, Словарь балтизмов в славянских языках, Ленинград.
Лексiчны атлас беларускiх народных гаворак: т. 1, 1993, Мiнск.
Словарь русских народных говоров: вып. 2, 1966, Москва–Ленинград.
Слоўнiк беларускiх гаворак паўночна-заходняй Беларусi i яе пагранiчча: т. 1, 1979, Мiнск.
Слоўнiк рэгiянальнай лексiкi Гродзеншчыны, 1999, Гродна.
Старичёнок В.Д., 2008, Большой лингвистический словарь, Ростов н/Д.
Старичёнок В.Д., 2011, Характер взаимодействия языков и диалектов в белорусско-литовском пограничье, [в:] Язык и межкультурные коммуникации: материалы III Междунар. науч. конф., Минск – Вильнюс, с. 290–293.
Сцяцко П.У., 1977, Беларускае народнае словаўтварэнне: афiксальныя назоўнiкi, Мiнск.
Сцяцко П.У., 2005, Мовазнаўчы досвед: выбр. тв.: у 2 ч. Ч. 1: Дыялекталогiя. Сучасная мова i методыка. Анамастыка i мiжмоўныя стасункi, Гродна.
Сцяцко П.У., 1975, Утварэнне назоўнiкаў пры дапамозе суфiксаў з элементам -х- у беларускай народнай мове, “Беларуская лiнгвiстыка” Вып. 8., с. 23–29.
Урбан В.В., 2010, Ацэначныя субстантывы з фармантамi -уй (-юй), -ук (-юк), -ун (-юн), -ух (-юх) у беларускай дыялектнай мове, [в:] Беларуская дыялекталогiя: матэрыялы i даслед., Вып. 1: зб. навук. арт., Мiнск, с. 138–145.
Фасмер М., 2004, Этимологический словарь русского языка, Т. 1, Москва.
Фроляк Л., 2006, Закономiрностi мотивациi народних назв рослин в українськiй дiалектнiй мовi, [w:] Flora i fitonimy na pograniczu polsko-ukraińskim, Lublin, s. 55–64.
Этымалагiчны слоўнiк беларускай мовы, 2005, Т. 10, Мiнск.
Bańkowski A., 2000, Słownik etymologiczny języka polskiego: w 2 t., Warszawa.
Basara A., 2002, Nazwy sporadyczne w materiałach Ogólnosłowiańskiego atlasu językowego (OLA), „Pr. Wydz. I – Językoznawstwa, Nauki o Literaturze i Filozofii” № 101, s. 41–47.
Karłowicz J., 1900, Słownik gwar polskich, T. 1, Kraków.
Słownik gwar Ostródzkiego, Warmii i Mazur, 1972, T. 1, Wrocław.
Цэнтр даследаванняў беларускай культуры, мовы i лiтаратуры Нацыянальнай акадэмii навук Беларусi
