Na kulturowej granicy Polski i Białorusi – inspiracje literackie i wartości artystyczne Śpiewnika domowego Stanisława Moniuszki
Zbigniew Stępniak
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Wydział Nauk Społecznych, Katedra Wczesnej EdukacjiAbstrakt
The present work focuses on literary inspirations and artistic value of song lyrics included in the twelve-volume anthology of Stanisław Moniuszko’s songs known as the Home Songbook. The composer, who was born in the Minsk gubernia during the period of Russian partition, maintained strong bond with the Eastern frontier of Poland. The research conducted by the author of this study shows that Moniuszko used the texts created by 97 poets including many artists coming from the Eastern part of Poland (e.g. A. Mickiewicz, J. Czeczot, S. Witwicki, W. Syrokomla, J. Prusinowski etc.); in the collection of 364 songs and duos only 40 lyrics were written by foreign authors. Moniuszko’s work, with all their richness and diversity, played an important part in the cultivation of national identity of the Poles living under the Tsar’s rule; the Belarussians claim that a great deal of his songs have their roots in Belarusian folk culture.
Słowa kluczowe:
Moniuszko, Śpiewnik domowy, pieśń solowa, liryka wokalna, poezjaBibliografia
Bednarek R.W., Maroszek J., 2011, Stanisław Moniuszko i jego podlaski rodowód, Białystok.
Davies N., 1991, Boże igrzysko. Historia Polski, t. I, tłum. E. Tabakowska, Kraków.
Davies N., 1991, Boże igrzysko. Historia Polski, t. II, tłum. E. Tabakowska,Kraków.
Dąbek S., 2011, Twórczość litanijna Stanisława Moniuszki i jej konteksty, Warszawa.
Duszyk K., 2000, Wykaz dzieł Stanisława Moniuszki, [w:] Encyklopedia muzyczna PWM. Część biograficzna, t. 6, red. E. Dziębowska, Kraków, s. 307–327.
Dziębowska E., 2000, Moniuszko Stanisław, [w:] Encyklopedia muzyczna PWM. Część biograficzna, t. 6, red. E. Dziębowska, Kraków, s. 303–335.
Jachimecki Z., 1983, Moniuszko, Kraków.
Klechta J., 2013, Duchowość Moniuszki, Nowy Sącz.
Nowaczyk E., 1954, Pieśni solowe S. Moniuszki. Katalog tematyczny, Kraków.
Prosnak J., 1980, Stanisław Moniuszko, Kraków.
Rudziński W., 1988, Moniuszko i jego muzyka, Warszawa.
Rudziński W., 1957, Moniuszko, Kraków.
Wielka encyklopedia powszechna PWN, t. 1–12, Warszawa 1962–1970.
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Wydział Nauk Społecznych, Katedra Wczesnej Edukacji