Akty Horodelskie z 1413 r. jako źródło do historii antroponimii polskiej i litewsko-ruskiej
Lilia Citko
Uniwersytet w BiałymstokuAbstrakt
In the article medieval proper names certified in the sources of Horodlo union are discussed. Their new edition was published by Lithuanian and Polish historians (Horodlo Acts of 1413 (Documents and Studies), J. Kiaupien˙e, L. Korczak (eds) Vilnius–Kraków 2013). They document an interesting stage in the development of the noble names in Poland and the names of boyars in the Grand Duchy of Lithuania. In the anthroponymy of these social groups the 15th century was the period of withdrawing from one-name nomination and gradual reinforcement of two-name system – the first name and the second naming word. Place names (analytical and synthetic), appellative words of nickname type, heraldic names and patronims performed the function of proto-surname. Structurally two-element models prevail but one- and three-element formulae are also observed.
Słowa kluczowe:
źródła historyczne, antroponimia, kategoria onimiczna, model nominacjiBibliografia
Bobowska-Kowalska M., (oprac.), 1995, Nazwy heraldyczne. Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych, cz. 6, Kraków.
Būga K., 1958–1962, Rinktiniai raštai, t. I–III, Vilnius.
Kiaupienė J., Korczak L., (red.), 2013, 1413 m. Horodlės aktai (Dokumentai ir tyrinėjimai). Akty Horodelskie z 1413 roku (Dokumenty i studia), Vilnius–Kraków.
Korczak L., 2013, Horodło. Na drodze ku dziedzicznej monarchii jagiellońskiej, [w:] 1413 m. Horodlės aktai (Dokumentai ir tyrinėjimai). Akty Horodelskie z 1413 roku (Dokumenty i studia), Vilnius–Kraków, s. 57–69.
Kosyl Cz., 2001, Nazwy osobowe, [w:] Współczesny język polski, pod red. J. Bartmińskiego, Lublin, s. 431–445.
Kutrzeba S. i Semkowicz W., (wyd.), 1932, Akta Unji Polski z Litwą 1385–1791, Kraków.
Moszyński L., 1986, Staropolskie odimperatywne nazwy heraldyczne, [w:] Nazwy własne a wyrazy pospolite w języku i tekście, Opole, s. 175–195.
Rabiej P., 2013, Dokumenty unii horodelskiej, [w:] 1413 m. Horodlės aktai (Dokumentai ir tyrinėjimai). Akty Horodelskie z 1413 roku (Dokumenty i studia), Vilnius–Kraków, s. 83–110.
Rymut K., 2005, Nazwiska, [w:] Polskie nazwy własne. Encyklopedia, pod. red. E. Rzetelskiej-Feleszko, Kraków, s. 143–160.
Юркенас Ю., 2003, Основы балтийской и славянской антропонимии, Вильнюс.