„Jaki demon pchnął mnie do Afryki?” O podroży André Gide’a do Konga (1925–1926)
Małgorzata Kamecka
Wydział Filologiczny. Uniwersytet w Białymstokuhttps://orcid.org/0000-0001-7317-291X
Abstrakt
The aim of the article is to analyze André Gide’s views on the situation in the Congo, where the writer went as an official envoy of the Minister of the Colonies in 1926. His stay in Africa resulted in Voyage au Congo (1927). Gide’s observations of native inhabitants prompted him to take a critical attitude towards the policy of France in the colony. Gide perceived the manifestations of pathology and inhumane treatment of the Africans by the colonizers, but he by no means undermined the system based on exploitation and the dominance of the white man. He saw the healing of the situation in enhancing the administration and increasing the educated staff of the colonial power.
Słowa kluczowe:
the Congo, Africa, colonialism, dominance, exploitation, criticismBibliografia
Ageron Charles-Robert (1990), Les colonies devant l’opinion publique franc¸aise (1919–
–1939), „Revue franc¸aise d’histoire d’outre-mer”, t. 77, nr 286, s. 31–73.
Bouchentouf-Siagh Zohra (2002), Une Lecture africaine de „Voyage au Congo” suivi
de „Le retour du Tchad”, w: Blicke auf Afrika nach 1900. Franz¨osische Moderne im Zeitalter
des Kolonialismus, ´eds. I. Albers, A. Pagni, U. Winter, T¨ubingen: Stauffenburg
Verlag, https://www.univie.ac.at/aedf/texte/zohragideafrika.htm[dostęp
11.2019].
Curtin Philip i in. (2003), Historia Afryki, przeł. M. Jannasz, wstęp. W. Jagielski, konsult.
nauk. B. Nowak, Gdańsk: Marabut.
Gide Andr´e (1927), Voyage au Congo. Carnets de route, Paris, http:www.bouquineux.
com/pdf/Gide-Voyage-au-Congo.pdf [dostęp 15.10.2018].
Goulet Alain (1988), „Le voyage au Congo” ou comment Gide devient un intellectuel?,
Elseneur (Presses de l’Universit´e de Caen), nr 5, „Les Intellectuels”, s. 109–127.
Gubińska Maria (2007), Gide et l’exotisme, „Synergies Pologne”, nr 4, s. 37–45.
Jarosz Krzysztof (2003), Wstęp, w: A. Gide, Fałszerze, przeł. H. Iwaszkiewiczówna
i J. Iwaszkiewicz, Dziennik Fałszerzy, przeł. J. Rogoziński, oprac. K. Jarosz,
Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, s. V–CXVII.
Kalinowska Ewa (2019), Afryka w twórczości Blaise’a Cendrarsa: kontrowersje wokół Murzyńskich
bajeczek dla dzieci białych ludzi, „Białostockie Studia Literaturoznawcze”,
nr 15, s. 181–192.
L’exposition coloniale de 1931, https://histoirecoloniale.net/l-exposition-coloniale-de-
,176.html [dostęp 19.12.2019].
L¨usebrink Hans-J ¨urgen (1996), Gide l’Africain. R´eception franco-allemande et signification
de Voyage au Congo et du Retour du Tchad dans la litt´erature mondiale, „Bulletin des
Amis d’Andr´e Gide”, nr 112, s. 363–378.
Maiga Aboubacar Abdoulwahidou (2019), Le discours raciste des voyageurs franc¸ais en
Afrique coloniale (et ses continuateurs africains), „Revue Semestrielle de l’Universit´e
des Lettres et des Sciences Humaines de Bamako”, nr 004, s. 19–35.
Surun Isabelle (2006), L’exploration de l’Afrique au XIXe si`ecle: une histoire pr´e coloniale
au regard des postcolonial studies, „Revue d’histoire du XIXe si`ecle”, vol. 1, nr 32,
s. 21–39.
Szupejko Małgorzata (2009), Dlaczego Afryka?, „Znak”, nr 655, www.miesiecznik.
znak.com.pl/6552009malgorzata-szupejkodlaczego-afryka [dostęp 15.03.2020].
Towe Renaud, „Voyage au Congo”: l’Afrique-´Equatoriale franc¸aise comme si vous y ´etiez,
https://www.afrik.com/voyage-au-congo-l-afrique-equatoriale-francaise-comme
-si-vous-y-etiez [dostęp 24.02.2020].
“What Daemon Pushed Me
Wydział Filologiczny. Uniwersytet w Białymstoku https://orcid.org/0000-0001-7317-291X
Licencja
Artykuły opublikowane w czasopiśmie "Białostockie Studia Literaturoznawcze" na platformie należącej do Uniwersytetu w Białymstoku są udostępniane na licencji CC-BY-SA 4.0 (Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
1) uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji na tych samych warunkach, 2) wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej do tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny.
Uniwersytet w Białymstoku zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi w Białymstoku na wykorzystanie dzieła.
