Kobiety jako patronki podlaskiej przyrody i przestrzeni publicznej w XX-XXI wieku (hodonimy, pomniki i tablice pamiątkowe w Białymstoku oraz dendronimy w Puszczy Białowieskiej)
Wojciech Browarny
Wydział Filologiczny. Uniwersytet Wrocławskihttps://orcid.org/0000-0002-4829-2351
Abstrakt
Autor artykułu opisuje miejskie i regionalne „pole pamięci”. Analizuje żeńskie hodonimy i oficjalne formy upamiętniania kobiet w Białymstoku oraz żeńskie dendronimy w Puszczy Białowieskiej, a także komemoracje realizowane społecznie. Na tej podstawie omawia tendencje w lokalnej polityce symbolicznej w XX i XXI wieku, którą porównuje do ideologicznych założeń polskiej polityki pamięci. Korzystając z perspektywy regionalistycznej, naświetla dysproporcję między wieloetniczną i wielowyznaniową przeszłością Podlasia a praktykami znakowania przestrzeni publicznej i dziedzictwa przyrodniczo-kulturowego przez społeczność dominującą oraz instytucje państwa unitarnego.
Słowa kluczowe:
kobiety, pole pamięci, feminonimy, Białystok, Puszcza BiałowieskaBibliografia
Abramowicz Zofia, Dacewicz Leonarda (2012), Polityczne aspekty przemian w nazewnictwie miejskim Polski północno-wschodniej w przekroju historycznym, „Studia Wschodniosłowiańskie”, t. 12, s. 187–198.
Barcz Anna (2019), Drzewa i zakorzenienie polskości, w: O jeden las za daleko. Demokracja, kapitalizm i nieposłuszeństwo ekologiczne w Polsce, red. P. Czapliński, J. B. Bednarek, D. Gostyński, Warszawa: Instytut Wydawniczy Książka i Prasa, s. 175–189.
Domański Henryk (2012), Prestiż, Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Fabiszak Małgorzata i in. (2021), Ideology in the linguistic landscape: Towards a quantitative approach, „Discourse & Society”, vol. 32, no. 4, s. 405–425.
Fiedorowicz Tomasz, Kietliński Marek, Maciejczuk Jarosław (2012), Białostockie ulice i ich patroni, Białystok: Wydawnictwo Prymat.
Internetowa Encyklopedia Puszczy Białowieskiej, http://www.encyklopedia.puszczabialowieska.eu/index.php? dzial=haslo&id=236 [dostęp 26.01.2022].
Kaltenberg-Kwiatkowska Ewa (2011), O oznaczaniu i naznaczaniu przestrzeni miasta, „Przegląd Socjologiczny”, t. 60, nr 2–3, s. 135–165.
Kałużna Joanna (2018), Dekomunizacja przestrzeni publicznej w Polsce – zarys problematyki,
"Środkowoeuropejskie Studia Polityczne”, nr 2, s. 157–171.
Kantor Ryszard (2000), Kulturowe aspekty sporu o przestrzeń ideową, „Studia Etnologiczne i Antropologiczne”, nr 4, s. 37–48.
Kietliński Marek, Leszczuk Aleksander (2003), Wykaz ulic Białegostoku w latach 1799–2000, Białystok: Archiwum Państwowe.
Kryńska Elwira Jolanta (2012), Skazane za patriotyzm. Druga konspiracja na białostocczyźnie 1945–1956, Białystok: Wydawnictwo Uniwersyteckie Trans Humana.
Mendel Mentel, Theiss Wiesław (2019), Od redaktorów. Pamięć, miejsce i kategoria pamięciomiejsca w perspektywie społeczno-edukacyjnej, w: Pamięć i miejsce. Perspektywa społeczno-edukacyjna, red. M. Mendel, W. Theiss, Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, s. 9–30.
Mikulicz Tomasz (2016), Ulica Zwycięstwa zostaje. Ale to inne zwycięstwo, „Kurier Poranny” 30 listopada, https://poranny.pl/ulica-zwyciestwa-zostaje-ale-to-innezwyciestwo/ar/11520154 [dostęp 26.01.2022].
Różycki Bartłomiej (2019), Przemianowywanie ulic w Polsce 1989–2016. Charakterystyka zagadnienia, w: W kręgu wyobrażeń zbiorowych. Polityka – władza – społeczeństwo, red. A. Dubicki, M. Rekść, A. Sepkowski, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 145–172.
Skowronek Katarzyna (2019), Antropologia feministyczna i historia kobiet a onomastyka – miejsca wspólne (na przykładzie chrześcijańskich imion żeńskich obecnych w nazwach miejscowych), „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica”, nr 14, s. 218–234.
Szlak Dziedzictwa Żydowskiego w Białymstoku, http://szlak.uwb.edu.pl/index.html [dostęp 26.01.2022].
Wołyniec Łukasz (2020), Miejska polityka historyczna a pamięć zbiorowa na przykładzie Białegostoku – zarys, w: Kultura w Polsce w XXI wieku: konteksty społeczne, kulturowe i medialne, red. E. Dąbrowska-Prokopowska, P. Goryń, M.F. Zaniewska, Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, s. 311–324.
Zarzyński Paweł, Tomusiak Robert, Borkowski Krzysztof (2016), Drzewa Polski: najgrubsze – najstarsze – najsłynniejsze, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Zieliński Florian (1994), Szata ideologiczna miasta. O przemianowywaniu ulic i placów, w: Miasta polskie w dwusetlecie prawa o miastach, red. E. Kaltenberg-Kwiatkowska, Warszawa: Polskie Towarzystwo Socjologiczne, s. 189–199.
Zieliński Florian (2007), Szata ideologiczna miasta – architektura i strój, w: Wizualność miasta: wytwarzanie miejskiej ikonosfery, red. M. Krajewski, Poznań:Wydawnictwo Naukowe UAM, s. 11–33.
Wydział Filologiczny. Uniwersytet Wrocławski https://orcid.org/0000-0002-4829-2351
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Artykuły opublikowane w czasopiśmie "Białostockie Studia Literaturoznawcze" na platformie należącej do Uniwersytetu w Białymstoku są udostępniane na licencji CC-BY-SA 4.0 (Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
1) uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji na tych samych warunkach, 2) wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej do tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny.
Uniwersytet w Białymstoku zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi w Białymstoku na wykorzystanie dzieła.
