Podlasie i Białystok we wczesnych reportażach Joanny Siedleckiej
Marek Kochanowski
Wydział Filologiczny. Uniwersytet w Białymstokuhttps://orcid.org/0000-0002-4968-009X
Abstrakt
W artykule przedstawione zostały wątki podlaskie i białostockie obecne we wczesnych zbiorach reportaży Joanny Siedleckiej, które pojawiły się w jej debiutanckiej, wydanej w 1981 Stypie, ale także w Poprawinach i Parszywej sytuacji z 1984 roku. W konkluzji pokazane zostało, iż Siedlecka nie stosuje powtarzających się w opowieściach o Podlasiu wariantów fabularnych, unika zideologizowanej retoryki i wypunktowuje absurdy komunistycznej codzienności, a także opisuje przedstawione sprawy wykorzystując ironię.
Słowa kluczowe:
polska proza współczesna, reportaż społeczny, poetyka, ironia, życie codzienne w komunizmieBibliografia
Frukacz Katarzyna (2019), Polski reportaż książkowy. Przemiany i adaptacje, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Gieba Kamila (2019), Rodzaje zaangażowania we współczesnych polskich reportażach (na wybranych przykładach), „Zagadnienia Rodzajów Literackich”, t. 62, z. 1, s. 67–80.
Horodecka Magdalena (2015), Afekty i emocje w reportażu literackim. Perspektywa genologiczna i antropologiczna, w: Kultura afektu – afekty w kulturze. Humanistyka po zwrocie afektywnym, red. R. Nycz, A. Łebkowska, A. Dauksza,Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN, s. 415–441.
Horodecka Magdalena (2017), Monologowa forma reportażowa Swietłany Aleksijewicz. Reprezentacja bliskiego Innego w „Czasach secondhand”, „Zagadnienia Rodzajów Literackich”, t. 60, z. 2, s. 127–142.
Jarosiński Zbigniew (1999), Nadwiślański socrealizm, Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN.
Kuciel-Frydryszak Joanna (2018), Służące do wszystkiego, Warszawa: Marginesy.
Olaszek Jan (2016), Biografie zohydzone, „Więź”, nr 2, s. 221–227.
Pawluczuk Włodzimierz (1974), Wierszalin. Reportaż o końcu świata, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Piechota Magdalena (2020), Wprowadzenie, w: Trzydzieści. Polska w reportażu. Reportaż w Polsce po 1989 roku, red. E. Pawlak-Hejno, M. Piechota, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, s. 7–14.
Siedlecka Joanna (1981), Stypa, Warszawa: Iskry.
Siedlecka Joanna (1984), Parszywa sytuacja, Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza.
Siedlecka Joanna (1984), Poprawiny, Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza.
Siedlecka Joanna (1987), Jaśniepanicz, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Siedlecka Joanna (1992), Mahatma Witkac, Warszawa: Słowo.
Siedlecka Joanna (1994), Czarny ptasior, Gdańsk–Warszawa: Marabut-Cis.
Siedlecka Joanna (1996), Wypominki, Warszawa: ABC Future.
Siedlecka Joanna (2002), Pan od poezji, Warszawa: Prószyński i S-ka.
Siedlecka Joanna (2005), Obława. Losy pisarzy represjonowanych, Warszawa: Prószyński i S-ka.
Siedlecka Joanna (2008), Kryptonim „Liryka”. Bezpieka wobec literatów, Warszawa: Prószyński i S-ka.
Siedlecka Joanna (2015), Biografie odtajnione: z archiwów literackich bezpieki, Poznań: Zysk i S-ka.
Siekierski Stanisław (1992), Zadania literatury, w: S. Siekierski, Książka literacka. Potrzeby społeczne i ich realizacja w latach 1944–1986, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Szczygieł Mariusz (2015), Z igły robić widły, w: 100/XX+50. Antologia polskiego reportażu w XX wieku. Tom 3, 1910–2000, red. M. Szczygieł, Wołowiec: Wydawnictwo Czarne.
Szejnert Małgorzata (1977), Ulica z latarnią, Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
Tyszkiewicz Barbara (2016), Zawieyski może się bronić, „Teksty Drugie”, nr 5, s. 328–337.
Urbanowski Maciej, Joanna Siedlecka, Instytut Książki (instytutksiazki.pl) [dostęp 24.01.2022].
Ziątek Zygmunt (2018), Nowa formuła reportażu społecznego (Surmiak-Domańska i inni),
w: Literatura bez fikcji. Między sztuką a codziennością (w stronę nowej syntezy), t. 3, red. M. Hopfinger, Z. Ziątek, T. Żukowski, Warszawa: IBL, s. 43–72.
Wydział Filologiczny. Uniwersytet w Białymstoku https://orcid.org/0000-0002-4968-009X
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Artykuły opublikowane w czasopiśmie "Białostockie Studia Literaturoznawcze" na platformie należącej do Uniwersytetu w Białymstoku są udostępniane na licencji CC-BY-SA 4.0 (Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
1) uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji na tych samych warunkach, 2) wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej do tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny.
Uniwersytet w Białymstoku zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi w Białymstoku na wykorzystanie dzieła.
