Wenecja – miasto skazane na zagładę w opowieści Diny Rubiny „Vysokaâ voda veneciancev”
Joanna Nowakowska-Ozdoba
Wydział Humanistyczny. Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcachhttps://orcid.org/0000-0003-4881-0187
Abstrakt
Artykuł poświęcony jest analizie elementów czasoprzestrzennych w opowieści Diny Rubiny Vysokaâ voda veneciancev [Wysoka woda wenecjan]. Są one ściśle związane z tematem śmierci. Wenecja ukazana jest w utworze jako miasto umierające, popadające w ruinę. W pejzażu miejskim zaznaczają się bardzo wyraźnie oznaki zniszczenia, a przestrzeń Wenecji w znacznym stopniu kształtuje symbolika tanatyczna. W obrazie tego miasta nie znajdziemy jednak rysów infernalnych, tak często pojawiających się w europejskiej tradycji literackiej. Wenecja nie jest widmowym miastem śmierci, lecz azylem, w którym bohaterka może zapomnieć o traumie związanej z chorobą i oswoić się z myślą o ostatecznym odejściu. O nieuniknionym kresie istnienia, zarówno w wymiarze ogólnym, jak i indywidualnym, przypomina również w utworze upływ czasu. Czas ma tu charakter palimpsestowy, co pozwala odczuć jego ciągłość, pokazuje współistnienie teraźniejszości z przeszłością, uświadamiając nieuchronność przemijania.
Słowa kluczowe:
Wenecja, śmierć, elementy czasoprzestrzenne, symbolika tanatycznaBibliografia
Bachtin Michaił (1970), Problemy poetyki Dostojewskiego, przeł. N. Modzelewska, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Czaja Dariusz (1992), Wenecja i śmierć. Konteksty symboliczne, „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa. Antropologia kultury, etnografia, sztuka”, t. 46, z. 3-4 (218-219), s. 58-65.
Kaczmarek Jacek (2014), Literackie zapisywanie przestrzeni w kontekście trwania miasta na przykładzie Dublina, „Białostockie Studia Literaturoznawcze”, nr 5, s. 89-111.
Kopaliński Władysław (2001), hasło: Woda, w: W. Kopaliński, Słownik symboli, Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, s. 480-484.
Mrówka Kazimierz (2009), Wenecja, Kraków: Wydawnictwo Formicula.
Rubina Dina (2004), Vysokaâ voda veneciancev, Moskva: Eksmo, https://nice-books.ru/books/proza/sovremennaja-proza/15168-dina-rubina-vysokaya-voda-veneciancev.html [dostęp 12. 03. 2023].
Rybicka Elżbieta (2014), Geopoetyka. Przestrzeń i miejsce we współczesnych teoriach i praktykach literackich, Kraków: Universitas.
Schlögel Karl (2009), W przestrzeni czas czytamy. O historii cywilizacji i geopolityce, przeł. I. Drozdowski, Ł. Musiał, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Siemońska Olga (2021), Motywy tanatyczne i audialne w opowieści Diny Rubiny „Vysokaâ voda veneciancev”, „Przegląd Rusycystyczny”, nr 1 (173), s. 116-131.
Yates Frances Amelia (1977), Sztuka pamięci, przeł. W. Radwański, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Zaleski Marek (1996), Formy pamięci, Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN.
Wydział Humanistyczny. Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach https://orcid.org/0000-0003-4881-0187
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Artykuły opublikowane w czasopiśmie "Białostockie Studia Literaturoznawcze" na platformie należącej do Uniwersytetu w Białymstoku są udostępniane na licencji CC-BY-SA 4.0 (Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
1) uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji na tych samych warunkach, 2) wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej do tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny.
Uniwersytet w Białymstoku zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi w Białymstoku na wykorzystanie dzieła.
