Mur jako granica symboliczna. Funkcje przekształceń semantycznych we wspomnieniach o getcie warszawskim – próba refleksji
Natalia Judzińska
Instytut Slawistyki PANAbstrakt
Within the literary theory the category of comparison is used to describe a given phenomenon by referring it to another. It does not explain it in detail but builds on the general knowledge of one event by collating it with the other. Therefore, the main function of comparison is to create a non-existing link between what is unknown and what is well known. This stylistic device enables the author to describe one event through another, making the first one comprehensible. The author explore the process of development and fortification of the symbolic border between the “Aryan side” and the Warsaw Ghetto, which finds its linguistic expression in the style of wartime women memoires. Besides being a material and architectural border, delineated in the middle of the city, the Warsaw Ghetto wall indisputably constituted a figurative boundary. Constructed with the use of institutionalized violence, this particular barrier was symbolically strengthened by the deeply rooted dominance of the non-Jewish inhabitants of the city.Słowa kluczowe:
Warsaw Ghetto, Ghetto wall, memoires, symbolic violence, antiSemitismBibliografia
Bachmann-Medick Doris, Cultural turns. Nowe kierunki w naukach o kulturze, przeł. K. Krzemieniowa, Warszawa: Oficyna Naukowa, 2012.
Bauman Zygmunt, Nowoczesność i Zagłada, przeł. T. Kunz, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2009.
Bauman Zygmunt, Kultura jako praxis, przeł. J. Konieczny, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012.
Błoński Jan, Biedni Polacy patrzą na getto, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2008.
Bourdieu Pierre, Męska dominacja, przeł. L. Kopciewicz, Warszawa: Oficyna Naukowa, 2004.
Bourdieu Pierre, Medytacje pascaliańskie, przeł. K. Wakar, Warszawa: Oficyna Naukowa, 2006.
Buryła Sławomir, Tematy (nie)opisane, Kraków: Universitas, 2013.
Butler Judith, Ramy wojny. Kiedy życie godne jest opłakiwania?, przeł. A. Czarnacka, Warszawa: Instytut Wydawniczy Książka i Prasa, 2011.
Ciało i tekst. Feminizm w literaturoznawstwie – antologia szkiców, t. 2, red. A. Nasiłowska, Warszawa: IBL PAN, 2001.
Engelking Barbara, Grabowski Jan, „Żydów łamiących prawo należy karać śmiercią!”. „Przestępczość” Żydów w Warszawie 1939–1942, Warszawa: Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, 2010.
Engelking Barbara, Leociak Jacek, Getto Warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście, Warszawa: Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, 2013.
Głowiński Michał, Okopień-Sławińska Aleksandra, Sławiński Janusz, Zarys teorii literatury, Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, 1967.
Grabowski Jan, Biedni Polacy patrzą na warszawskich Żydów i na getto warszawskie, „Zagłada Żydów. Studia i materiały” 2014, nr 10, t. 2, s. 527–557.
Gross Jan Tomasz, Upiorna dekada, Kraków: Universitas, 2001.
Janicka Elżbieta, Żukowski Tomasz, Przemoc filosemicka? Nowe polskie narracje o Żydach po roku 2000, Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN, 2016.
Janicka Elżbieta, Pamięć przyswojona. Koncepcja polskiego doświadczenia zagłady Żydów jako traumy zbiorowej w świetle rewizji kategorii świadka, „Studia Litteraria et Historica” 2014/2015, nr 3/4, s. 134–226.
Kłosińska Krystyna, Feministyczna krytyka literacka, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2010.
Leociak Jacek, Tekst wobec Zagłady. O relacjach z getta warszawskiego, Toruń: Wydawnictwo UMK, 2016.
Woman and the Holocaust: New perspectives and challenges, red. A. Pető, L. Hecht, K. Krasuska, Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN, 2015.
Smith Sidonie, Watson Julia, Wprowadzenie: koncepcje podmiotowości w kobiecych praktykach autobiograficznych, przeł. A. Grzemska, M. Wesołowska, w: Teorie wywrotowe. Antologia przekładów, red. A. Gajewska, Poznań:Wydawnictwo Poznańskie, 2012.
Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego (AŻIH), sygn. 302/167, Stefania Szochur (Staszewska), Pamiętnik.
Archiwum Akt Nowych (AAN), „Dzienniki, Kroniki, Pamiętniki” sygn. 703/1, Aurelia Wyleżyńska, Notatki pamiętnikarskie.
Archiwum Państwowe w Warszawie (APW), „Zbiór rękopisów”, sygn. 249, Jadwiga Murzynowska, Spojrzenie wstecz.
Instytut Slawistyki PAN
Licencja
Artykuły opublikowane w czasopiśmie "Białostockie Studia Literaturoznawcze" na platformie należącej do Uniwersytetu w Białymstoku są udostępniane na licencji CC-BY-SA 4.0 (Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
1) uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji na tych samych warunkach, 2) wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej do tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny.
Uniwersytet w Białymstoku zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi w Białymstoku na wykorzystanie dzieła.
