Queerowa biografia autorki „Lata leśnych ludzi”, czyli lata (leśnych) kobiet
Katarzyna Nadana-Sokołowska
Instytut Badań Literackich PAN w Warszawiehttps://orcid.org/0000-0003-4207-414X
Abstrakt
Artykuł recenzyjny omawia biografię Marii Rodziewiczówny autorstwa Emilii Padoł (Rodziewicz-ówna. Gorąca dusza, Kraków 2023) w szerszym kontekście innych polskich biografii, które można określić zarazem jako biografie twórczych kobiet, jak biografie lesbijskie, a także biografie pary (chodzi zwłaszcza o biografię Marii Dulębianki autorstwa Karoliny Dzimiry-Zarzyckiej, która ukazała się w 2022 roku). Dyskutuje z ujęciem problematyki tożsamości płciowej i seksualnej w książce Padoł, przeciwstawiając jej podejście Dzimiry-Zarzyckiej, jako bardziej wyczulone na konteksty epoki i nierzutujące do tego stopnia na Dulębiankę współczesnych kategorii LGBTQ+. Pokazuje formę tzw. „małżeństwa bostońskiego” jako ważny temat obu biografii (nawet jeśli Padoł nie odwołuje się do tego pojęcia). Przedstawia także efekty feministycznej rewizji, której Padoł poddaje twórczość Rodziewiczówny.
Słowa kluczowe:
Maria Rodziewiczówna, biografistyka, krytyka feministyczna, queer, lesbian studiesBibliografia
Chwedorczuk Sylwia (2020), Kowalska. Ta od Dąbrowskiej, Warszawa: Marginesy.
Dzimira-Zarzycka Karolina (2022), Samotnica. Dwa życia Marii Dulębianki, Warszawa: Marginesy.
Faderman Lilian (1997), Surpassing the Love of Men. Romantic Friendship and Love between Women from Renaissance to the Present, London: The Women’s Press Ltd.
Felberg Karolina (2023), Mowa domowa#40, Biografia jest kobietą: rozmowa z K. Nadaną--Sokołowską, Radio Kapitał, 27.03.2023, https://radiokapital.pl/shows/mowadomowa/40-biografia-jest-kobieta/ [dostęp 29.10.2023].
Filipiak Izabela (2006), Obszary odmienności. Rzecz o Marii Konopnickiej, Gdańsk: Słowo/Obraz Terytoria.
Kralkowska-Gątkowska Krystyna (2005), Surdut George Sand czy ogon Helenki. O kobiecie, modzie i nowoczesności w literaturze XIX wieku, „Świat i Słowo”, nr 1 (4), s. 145–167.
Krzywicka Irena (1936), Piewczyni polskiego Far-Westu, „Wiadomości Literackie”, nr 10, s. 1.
Lis Renata (2023), Moja ukochana i ja, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Magnone Lena (2011), Maria Konopnicka: Lustra i symptomy, Gdańsk: Słowo/Obraz Terytoria.
Marcus Susan (2007), Between Women. Friendship, Desire, and Marriage in Victorian England, Oxford: Princeton University Press.
Rychter Karolina (2024), Emilia Padoł: Wszystkie sprzeczności Marii Rodziewiczówny [Wywiad], Culture.pl # literatura, https://culture.pl/pl/artykul/emilia-padolwszystkie-sprzecznosci-marii-rodziewiczowny-wywiad [dostęp 20.10.2023].
Skirmunttówna Jadwiga (2012), Pani na Hruszowej. Dwadzieścia pięć lat wspomnień o Marii Rodziewiczównie, oprac. D. Ring, Warszawa: Wydawnictwo MG.
Vicinus Mary (2004), Intimiate Friends. Women who Loved Women, 1778–1928, Chicago – London: University of Chicago Press.
Instytut Badań Literackich PAN w Warszawie https://orcid.org/0000-0003-4207-414X
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Artykuły opublikowane w czasopiśmie "Białostockie Studia Literaturoznawcze" na platformie należącej do Uniwersytetu w Białymstoku są udostępniane na licencji CC-BY-SA 4.0 (Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
1) uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji na tych samych warunkach, 2) wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej do tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny.
Uniwersytet w Białymstoku zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi w Białymstoku na wykorzystanie dzieła.