„Czekam na siebie z pięknym bukietem kwiatów...”. Autobiograficzny wymiar opowiadania „We młynie, we młynie, mój Dobry Panie” Sławomira Mrożka
Elżbieta Sidoruk
Wydział Filologiczny. Uniwersytet w Białymstokuhttps://orcid.org/0000-0002-6132-5808
Abstrakt
W artykule zaproponowano interpretację opowiadania Sławomira Mrożka We młynie, we młynie, mój Dobry Panie, powstałego w pierwszy latach pobytu pisarza za granicą, w kontekście jego Dziennika i korespondencji. Odwołując się do koncepcji ujmujących kwestię relacji między autorem empirycznym a tekstem literackim w kategoriach tropu/śladu, autorka dowodzi, że wieloznaczną parabolę o rozbudowanej fantastyczno-groteskowej fabule, można odczytywać jako próbę krytycznego „przepracowania” osobistych doświadczeń, jawnie tematyzowanych w korespondencji i dziennikowych zapiskach, w których nieustannie powraca motyw czekania na siebie, życia w stanie zawieszenia i poczucia nieistnienia.
Słowa kluczowe:
autobiografizm, tożsamość, parabola, groteksa, Sławomir MrożekBibliografia
Błoński Jan (1977), Mrożek filozof: próba interpretacji fantastyki współczesnej, „Pamiętnik Literacki”, z. 3, s. 101-111.
Błoński Jan (1995), Wszystkie sztuki Sławomira Mrożka, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Czermińska Małgorzata (1996), Hipoteza autorstwa. (O podmiocie dzieł wszystkich jednego autora), w: Ja, autor. Sytuacja podmiotu w polskiej literaturze współczesnej, red. D. Śnieżko, Warszawa: Semper, s. 79-88.
Czermińska Małgorzata (2005), Autor – podmiot – osoba. Fikcjonalność i niefikcjonalność, w: Polonistyka w przebudowie, red. M. Czermińska i in., t. 1, Kraków: Universitas, s. 216-221.
Lem Stanisław, Mrożek Sławomir (2011), Listy 1956-1978, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Ligęza Wojciech (1978) Parabole Mrożka, w: W kręgu przemian polskiej prozy XX w., red. T. Bujnickiego, Wrocław: Polska Akademia Nauk, s. 95-108.
Markowski Michał Paweł (2007), Nieobliczalne. Eseje, Kraków: Austeria.
Michalski Maciej (2002), Dyskurs, apokryf, parabola. Strategie filozofowania w prozie współczesnej, Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Mrożek Sławomir (1997), Opowiadania 1974-1979, Warszawa: Noir sur Blanc.
Mrożek Sławomir (2003), Mój życiorys, w: S. Mrożek, Varia, t. 1: Życie i inne okoliczności, Warszawa: Noir sur Blanc, s. 30-70.
Mrożek Sławomir (2010), Dziennik, t. 1: 1962-1969, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Mrożek Sławomir, Błoński Jan (2004), Listy 1963-1996, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Mrożek Sławomir, Brandell Gunnar (2013), Listy 1959-1994, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Mrożek Sławomir, Tarn Adam (2009), Listy 1963-1975, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Nasiłowska Anna (2023), Mrożek. Biografia, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Nycz Ryszard (2001), Osoba w nowoczesnej literaturze: ślady obecności, w: R. Nycz, Literatura jako trop rzeczywistości, Kraków: Universitas, s. 50-87.
Sidoruk Elżbieta (2012), Metafory przestrzenne a paraboliczność w opowiadaniach Sławomira Mrożka z tomu „Dwa listy”, w: Od poetyki przestrzeni do geopoetyki, red. E. Konończuk, E. Sidoruk, Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, s. 105-133.
Sidoruk Elżbieta (2015), Ślady doświadczenia geobiograficznego w twórczości Sławomira Mrożka, w: Przestrzenie geo(bio)graficzne w literaturze, red. E. Konończuk, E. Sidoruk, Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, s. 157-178.
Speina Jerzy (2000), Przestrzeń świata przedstawionego w opowiadaniach Sławomira Mrożka, „Ruch Literacki”, z. 6, s. 643-659.
Wydział Filologiczny. Uniwersytet w Białymstoku https://orcid.org/0000-0002-6132-5808
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Artykuły opublikowane w czasopiśmie "Białostockie Studia Literaturoznawcze" na platformie należącej do Uniwersytetu w Białymstoku są udostępniane na licencji CC-BY-SA 4.0 (Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
1) uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji na tych samych warunkach, 2) wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej do tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny.
Uniwersytet w Białymstoku zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi w Białymstoku na wykorzystanie dzieła.