Joseph Conrad and Polish Romantic Silence: In Search of Commonalities

Karol Samsel

Faculty of Polish Studies. University of Warsaw
https://orcid.org/0000-0002-2047-4508


Abstract

The article attempts to extend the existing Polish-language research on the semantics of silence in Joseph Conrad’s works, and to interpret this semantics, in the view of the Polish literary tradition, to which Conrad indicated his debt subtly but quite unambiguously (e.g. in an interview with Marian Dąbrowski from 1914). The author highlights the perspective of the so-called Ukrainian school in the Polish Romantic Literature, suggesting that it was from this imagination (more than from Mickiewicz’s) that the author of Almayer’s Folly could adopt specific figures: “the cosmic night” and “the ontological silence”. It is visible both in the construction of events (Nostromo, Almayer’s Folly, The Shadow-Line) and in the narrative strategies (Heart of Darkness, Lord Jim, Chance).

Keywords:

Joseph Conrad, silence studies, Polish Romanticism, “the ontological silence”, “the cosmic night”

Adamowicz-Pośpiech Agnieszka (2012), Pidgin English and Sailors’ Jargon in Polish translations of Joseph Conrad’s “Typhoon”, „Yearbook of Conrad Studies (Poland)”, Vol. 7, s. 85–96.

Bieńczyk Marek (2002), „Wszystko w świecie tracić” (O „Marii” Antoniego Malczewskiego), w: M. Bieńczyk, Oczy D¨urera. O melancholii romantycznej, Warszawa: Wydawnictwo Sic!, s. 37–56.

Bobrowski Tadeusz (1979), Pamiętnik mojego życia, t. 2: Wspomnienia wieku dojrzałego, opracował, wstępem i przypisami opatrzył S. Kieniewicz, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Busza Andrzej (1966), The Cultural Environment of the Young Conrad, w: A. Busza, Conrad’s Polish Literary Background and Some Illustrations of the Influence of Polish Literature on his Work (ex “Antemurale X”), Romae Londini: InstitutumHistoricum Polonicum Romae and Societas Polonica Scientiarum et Litterarum in Exteris.

Chwalewik Witold (1963), Conrad a tradycja literacka, w: Wspomnienia i studia o Conradzie, oprac. B. Kocówna, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, s. 446–448.

Conrad Joseph (1972), Lord Jim, przeł. A. Zagórska, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Conrad Joseph (1972), Nostromo. Opowieść z wybrzeża, przeł. J. Korniłowiczowa, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Conrad Joseph (1972), Szaleństwo Almayera, przeł. A. Zagórska,Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Conrad Joseph (1973), Smuga cienia. Wyznanie, przeł. J. J. Szczepański, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Conrad Joseph (1973), Gra losu. Opowieść w dwóch częściach, przeł. T. Tatarkiewiczowa, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Conrad Joseph (1974), Życie pozagrobowe, przeł. M. Boduszyńska-Borowikowa, w: J. Conrad, O życiu i literaturze, przeł. M. Boduszyńska-Borowikowa i J. Miłobędzki, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Conrad Joseph (2005), The Shadow-Line, w: Selected Works of Joseph Conrad, including the Novels “Lord Jim”, “Nostromo” & “The Secret Agent”, and the Short Stories “Youth”, “Typhoon”, “Heart of Darkness”, “The End of the Tether” & “The Shadow-Line”, Hertfordshire: Wordsworth Editions.

Dauncey Sarah (2010), ‘The Islands Are Very Quiet’. Space and Silence in Conrad’s “Victory”, „Conradiana”, Vol. 42, No. 1/2, s. 141–154.

Dąbrowski Marian (1974), Rozmowa z J. Conradem, w: M. Dąbrowska, Szkice o Conradzie, red. E. Korzeniewska, Warszawa: Czytelnik, s. 42–46.

Feliksiak Elżbieta (2012), Ukraina w „Marii” Antoniego Malczewskiego, w: „Szkoła ukraińska” w romantyzmie polskim. Szkice polsko-ukraińskie, red. S. Makowski, U. Makowska, M. Nesteruk, Warszawa: Wydawnictwo Wydziału Polonistyki UW, s. 179–194.

Flatter Richard (1948), Shakespeare’s Producing Hand. A Study of His Marks of Expression to be Found, London: William Heinemann Ltd.

Hannah Daniel (2008), ‘Under a Cloud’. Silence, Identity, and Interpretation in “Lord Jim”, „Conradiana”, Vol. 40, No. 1, s. 39–59.

Hollahan Eugene (1974), Beguiled into Action. Silence and Sound in “Victory”, „Texas Studies in Literature and Language”, Vol. 16, No. 2, s. 349–362.

Hooper Myrtle Jane (1996), ‘Oh, I Hope He Won’t Talk’. Narrative and Silence in “Amy Foster”, „The Conradian”, Vol. 21, No. 2, s. 51–64.

Hooper Myrtle Jane (1993), The Heart of Light. Silence in Conrad’s “Heart of Darkness”, „Conradiana”, Vol. 25, No. 1, s. 69–76.

Janion Maria (2001), Zwierciadło zwierciadeł, w: M. Janion, Żyjąc tracimy życie. Niepokojące tematy egzystencji, Warszawa: Wydawnictwo W.A.B., s. 97–113.

Kaplan Carola (2011), Conrad – Polak: z pewnością nie „jeden z nas”, przeł. K. Sokołowska, w: Conrad a Polska, red. W. Krajka, Lublin: Wydawnictwo UMCS, s. 271–288.

Krenn Heli´ena (1993), The “Beautiful” World of Women. Women as Reflections of Colonial Issues in Conrad’s Malay Novels, w: Contexts for Conrad, eds. K. Carabine, O. Knowles, W. Krajka, Boulder – Lublin: UMSC – New York: Columbia UP, s. 105–120.

Krukowska Halina (2011), „I głucho – tylko jakaś w powietrzu rozterka” (Antoni Malczewski „Maria”), w: H. Krukowska, Noc romantyczna. Mickiewicz – Malczewski – Goszczyński. Interpretacje, Gdańsk: Słowo/Obraz Terytoria, s. 11–70.

Lindskog Annika J. (2014), ‘It was very quiet here’. The Contaminating Soundscapes of “Heart of Darkness”, „The Conradian”, Vol. 39, No. 2, s. 44–60.

Malczewski Antoni (1976), Maria. Powieść ukraińska, opracował R. Przybylski, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Masłowski Michał (2011), Transcendencja pozioma. Zachowania, obrazy, koncepty, w: M. Masłowski, Etyka i metafizyka. Perspektywa transcendencji poziomej we współczesnej kulturze polskiej, Warszawa: Wydawnictwo Neriton.

McLeod Deborah (2009), Disturbing the Silence. Sound Imagery in Conrad’s “The Secret Agent”, „Journal of Modern Literature”, Vol. 33, No. 1, s. 117–131.

Mickiewicz Adam (1993), Dzieła, t. 4: Pan Tadeusz, oprac. Z.J. Nowak, Warszawa: Czytelnik.

Najder Zdzisław (1999), Cisza i milczenie w utworach Conrada, w: Semantyka milczenia, zbiór studiów, red. K. Handke, Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy przy Instytucie Slawistyki PAN, s. 177–191.

Najder Zdzisław, Skolik Joanna [red.] (2006), Polskie zaplecze Josepha Conrada-Korzeniowskiego.

Dokumenty rodzinne, listy, wspomnienia, przeł. Najder, t. 1–2, Lublin: Wydawnictwo Gaudium.

Pacukiewicz Marek (2008), Głosy we mgle. Doświadczenie kulturowej niewiedzy w pisarstwie Conrada, w: M. Pacukiewicz, Dyskurs antropologiczny w pisarstwie Josepha Conrada, Kraków: Universitas, s. 184–210.

Pacukiewicz Marek (2019), Milczenie morza, w: Obecność, tak bardzo prawdziwa. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Annie Grzegorczyk, red. A. Kaczmarek, R. Koschany, J. Sójka, Poznań: Wydawnictwo Nauk Społecznych i Humanistycznych UAM, s. 217–226.

Peters John Gerard (2016), “Let that Marlow talk”. “Chance” and the Narrative Problem of Marlow, w: Centennial Essays on Joseph Conrad’s “Chance”, ed. by A. H. Simmons and S. Jones, Rodopi: Brill, Boston: Leiden, s. 130–146.

Pinsker Sanford (1972), Language, Silence and the Existential Whisper. Once again at the “Heart of Darkness”, „Modern Language Studies”, Vol. 2, No. 2, s. 53–59.

Przybylski Ryszard (1970), Świat jako maszyna piekielna (O „Zamku kaniowskim” Seweryna Goszczyńskiego),

w: Studia z teorii i historii poezji, red.M. Głowiński,Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, s. 129–149.

Ray Martin (1984), Language and Silence in the Novels of Joseph Conrad, „Conradiana”, Vol. 16, No. 1, s. 19–40.

Retinger Józef Hieronim (1943), Conrad and His Contemporaries. Souvenirs, New York: Roy Publishers.

Richardson Brian (2014), Silence, Progression, and Narrative Collapse in Conrad, „Conradiana”, Vol. 46, No. 1/2, s. 109–121.

Samsel Karol (2019), Posępne ciągi dalsze. Jak Conrad śni Słowackim?, „eleWator”, nr 1 (27), s. 87–96.

Silesi Laurent (2018), In the Beginning was the Nil. The “eloquence of silence” in “Finnegans Wake”, w: James Joyce’s Silences, eds. J. Wawrzycka, S. Zanotti, London: Bloomsbury, s. 61–80.

Sławińska Irena (1971), Reżyserska ręka Norwida, Kraków: Wydawnictwo Literackie.

S˜onmez Margaret J.-M. (2012), The Speech and Silence of Orientals in Conrad’s Malay Novels, w: Joseph Conrad and the Orient, eds. A. Achera¨ıou, N. Ic¸ ¨oz, Boulder: Columbia UP, Lublin: Maria Curie-Skłodowska UP, s. 263–301.

Tarnawski Wit (1972), Conrad a Malczewski, w: W. Tarnawski, Conrad. Człowiek – pisarz – Polak, Londyn: Polska Fundacja Kulturalna, s. 211–212.

Tarnawski Wit (1972), Echa mickiewiczowskie u Conrada, w: W. Tarnawski, Conrad. Człowiek – pisarz – Polak, Londyn: Polska Fundacja Kulturalna.

Trench-Bonnet Dorothy (2000), Naming and Silence. A Study of Language and the Other in Conrad’s “Heart of Darkness”, „Conradiana”, Vol. 32, No. 2, s. 84–95.

Tutein David W. (1990), Joseph Conrad’s Reading. An Annotated Bibliography, West Cornwall, CT: Locust Hill Press.

Watt Ian (1984), „Jądro ciemności”. Perspektywy krytyczno-porównawcze, w: I. Watt, Conrad w wieku dziewiętnastym, przeł. M. Boduszyńska-Borowikowa, Gdańsk: Wydawnictwo Morskie.

Wollaeger Mark A. (1990), “Heart of Darkness”. Visionary Scepticism, w: M.A.Wollaeger, Joseph Conrad and the Fictions of Skepticism, Stanford: Stanford University Press.

Wyka Kazimierz (1967), Wyspa na polskiej zatoce, w: J. Conrad, Siostry, przeł. W. Tarnawski,

Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, s. 55–76.

Zabierowski Stefan (1971), Conrad w Polsce.Wybrane problemy recepcji krytycznej w latach 1896–1969, Gdańsk: Wydawnictwo Morskie.

Zabierowski Stefan (1985), „Pali się we mnie jednak wasz nieśmiertelny ogień”. O „Rozmowie z J. Conradem” Mariana Dąbrowskiego z roku 1914, „Pamiętnik Literacki”, nr 1, s. 121–144.

Zawadzka Danuta (2000), Jak czytano „Marię” Malczewskiego? Oczarowania, pasje i neurozy, w: D. Zawadzka, Pokolenie klęski 1812 roku. O Antonim Malczewskim i odludkach, Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN, s. 17–61.


Published
2021-07-15



Karol Samsel 
Faculty of Polish Studies. University of Warsaw https://orcid.org/0000-0002-2047-4508



License

Articles published on the platform of Białostockie Studia Literaturoznawcze are available  under the license CC-BY-SA 4.0 (CC Attribution-ShareAlike 4.0).

All interested parties have access to the published articles under the following conditions:

1.They must acknowledge authorship, which means crediting the author, title, source, together with the disseminated work (including the hyperlinks to the original work and doi) as well as the same license under the same conditions.

2. Derivative works can be distributed only under the same license as the original work.

The University of Białystok retains the right to the entire journal (layout, graphic design, title, cover design, logo, etc.).

The author retains the property right but confers on the University of Białystok the right to use the work.