Driving Force of Affects: Adam Mickiewicz’s Ballad “Czaty”
Agnieszka Januszkiewicz
Wydział Filologiczny. Uniwersytet w Białymstokuhttps://orcid.org/0000-0003-2487-4995
Abstract
The article analyzes the ballad Czaty by Adam Mickiewicz, which has so far received little critical attention. If it was discussed, though, the reason was merely its experimental verse form of the anapaest and the work’s stylistic merit. Aiming to re-interpret Mickiewicz’s poem, the author of the article concentrates on the narratorial voice and the connections between the literary characters (the voivode, his young wife, the lover, and the voivode’s Cossack servant—Nauman). She also underscores the driving force behind the unfolding events. The reading reveals that the characters act upon sudden affective reactions which they can hardly control.
Keywords:
Polish poetry, Romanticism, ballad, affect, emotionsReferences
Borowy Wacław (1999), Improwizacje, utwory towarzyskie i wirtuozerskie, w: W. Borowy,
O poezji Mickiewicza, wyd. 2 uzup., Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego
Uniwersytetu Lubelskiego.
Ciechanowska Zofia [oprac.] (1963) Niemiecka ballada romantyczna, Wrocław: Zakład
Narodowy im. Ossolińskich.
Cysewski Kazimierz (1987), O „Balladach i romansach” Mickiewicza: interpretacje,
Słupsk: Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Słupsku.
Dopart Bogusław (1992), Mickiewiczowski romantyzm przedlistopadowy, Kraków: Universitas.
Janion Maria (2007), Gorączka romantyczna, wyd. 2, Gdańsk: Słowo/obraz terytoria.
Kleiner Juliusz (1997), Dalsze zdobywanie nowych terenów artyzmu, w: J. Kleiner, Mickiewicz:
dzieje Konrada, wyd. 2 popr., t. 2, cz. 1, Lublin: Towarzystwo Naukowe
Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Linde Samuel Bogumił (1808), Słownik języka polskiego, t. 1, cz. 2, Warszawa.
Łanda Siemion (1982), Jak Odyniec redagował „Czaty” Mickiewicza: z „Kroniki życia
i twórczości Mickiewicza: 1824–1829”, „Pamiętnik Literacki”, z. 1/2, s. 225–235.
Mickiewicz Adam (1962), Adama Mickiewicza listy nie objęte ostatnim wydaniem książkowym,
zebrał i oprac. S. Pigoń, „Pamiętnik Literacki”, z. 3, s. 227–252.
Mickiewicz Adam (1972), Dzieła wszystkie, wiersze 1825–1829, t. 1, cz. 2, oprac. C. Zgorzelski,
Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Nycz Ryszard (2015), Wstęp w: Kultura afektu – afekty w kulturze. Humanistyka po zwrocie
afektywnym, red. R. Nycz, A. Łebkowska, A. Dauksza, Warszawa: Instytut Badań
Literackich PAN, s. 7–24.
Piwińska Marta (1984), Miłość romantyczna, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Pluta Paweł (2017), Polska ballada gotycka, Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN.
Pszczołowska Lucylla (2001), Potęga metrum. O puszkinowskim przekładzie „Czat”, „Pamiętnik
Literacki”, z. 3, s. 171–177.
Ritz German (2006), Między „gender” a narodem – kobiety w polskim romantyzmie albo
język płci, „Postscriptum”, nr 2, s. 66–80.
Sarnowska-Temeriusz Elżbieta (1980), O „katharsis” – raz jeszcze, „Pamiętnik Literacki”,
z. 4, s. 423–434.
Sawrymowicz Eugeniusz (1956), Drobiazgi Mickiewiczowskie, „Pamiętnik Literacki”,
t. 47, Zeszyt specjalny, s. 423–434.
Sokalska Małgorzata (2009), Opera a dramat romantyczny, Mickiewicz – Krasiński – Słowacki,
Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Stachurka Małgorzata (2008), Znów o puszkinowskich przekładach ballad Adama Mickiewicza,
„Acta Polono-Ruthenica”, t. 13, s. 181–192.
Stefanowska Zofia (1976), Próba zdrowego rozumu. Studia o Mickiewiczu, Warszawa:
Państwowy Instytut Wydawniczy.
Szczeglacka-Pawłowska Ewa (2015), Romantyzm „brulionowy”, Warszawa: Wydawnictwo
Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Witkowski Michał (1956), Dookoła zagadki steblowskiej, „Pamiętnik Literacki”, t. 47,
Zeszyt specjalny, s. 349–395.
Zgorzelski Czesław (1962), Wstęp, w: Ballada polska, oprac. C. Zgorzelski, I. Opacki,
Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, s. III–LXXXV.
Wydział Filologiczny. Uniwersytet w Białymstoku https://orcid.org/0000-0003-2487-4995
License
Articles published on the platform of Białostockie Studia Literaturoznawcze are available under the license CC-BY-SA 4.0 (CC Attribution-ShareAlike 4.0).
All interested parties have access to the published articles under the following conditions:
1.They must acknowledge authorship, which means crediting the author, title, source, together with the disseminated work (including the hyperlinks to the original work and doi) as well as the same license under the same conditions.
2. Derivative works can be distributed only under the same license as the original work.
The University of Białystok retains the right to the entire journal (layout, graphic design, title, cover design, logo, etc.).
The author retains the property right but confers on the University of Białystok the right to use the work.
