"Stachura en cuarto menguante": The New Creation of Edward Stachura and Amereida
New instauration of Edward Stachura and Amereida
Magdalena Barbaruk
Instytut Kulturoznawstwa. Uniwersytet Wrocławskihttps://orcid.org/0000-0001-6406-2241
Abstract
This paper proposes a geopoetic interpretation of an unknown thread of Edward Stachura's biography, related to the Polish writer's stay in Paris, where he met, among others, the poets Michel Deguy and Edison Simons, participants of the expedition of the so-called travesía de Amereida (1965). The starting point of the discussion is the analysis of a sentence from a Latin American poem Amereida (1967) "hoy soy todos los mendigos / a cuerpo de rey /con / stachura en cuarto menguante" [today I am all the beggars / with the body of a king / with / stachura in the last quarter]. The author interprets the surprising fact of finding "stachura" in a text written during a South American expedition, when a group of poets, architects, and sculptors led by Godofredo Iommi (Godo) explored the unknown "inner sea". She also draws attention to the role of Juan Pablo Iommi Amunátegui, Godo's son, in the last years of Stachura's life. The following interpretation is inspired by the concept proposed by Vinciane Despret. She calls them the dead "geographers" who establish other places, routes, and stories. It is part of the research on the manifestations of the complicated relations of the living and the dead.
Keywords:
Edward Stachura, geopoetics, Amereida, Michel Deguy, ParisReferences
Amereida volumen primero (2014), Valpara´ıso: Escuela de Arquitectura y Dise ˜no, Pontificia Universidad Católica de Valpara´ıso [bez autora].
Barbaruk Magdalena (2020), Epopeja chilijskiego przebudzenia, „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa”, nr 1–2,
s. 186–194.
Barbaruk Magdalena (2018), Sensy błądzenia. La Mancha i jej peryferia, Kraków: Pasaże.
Beczek Jakub [oprac.] (2020), Teraz oto jestem. Edward Stachura we wspomnieniach, Warszawa: Bellona.
Calasso Roberto (2019), Nienazwana teraźniejszość, przeł. J. Ugniewska, Gdańsk: Słowo/Obraz Terytoria.
Czaja Dariusz (2020), Wydrążeni ludzie. Kontynuacje, w: Sejsmografie/Sismografie, red. D. Czaja, Kraków: Pasaże, s. 47–63.
Deguy Michel (2002), Temu, co się nie kończy. Tren, przeł. F. Cambon, M. Niemiec, Poznań: Biblioteka Telgte Wydawnictwo.
Despret Vinciane (2021), Wszystko dla naszych zmarłych. Opowieści tych, co zostają, przeł. U. Kropiwiec, Kraków: Karakter.
Dziennik (grupa Amereidy) (2020), przeł. M. Barbaruk, „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa”, nr 4, s. 115–127.
Iommi Godofredo (2020), Zgodność z poezją, przeł. M. Barbaruk, „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa”, nr 4,
s. 92–98.
Iwińska Gabriela (2018), Próba własnej filozofii we „Wszystko jest poezja” Edwarda Stachury, „Prace Literackie”, nr 58, s. 315–324.
Janion Maria (2018), „Czy będziesz wiedział, co przeżyłeś”, Warszawa: Sic!
Konończuk Eliżbieta (2020), Edward Stachura – geopoeta, „Teksty Drugie”, nr 5, s. 311–326.
Małczyńska Anna (2014), Z padłych wstawanie. O melancholii w pisarstwie Edwarda Stachury, Kraków: Nomos.
Mujica Jolly Victoria (2020), Ludzka wersja Amereidy. Z Victorią Jolly Mujicą rozmawia Magdalena Barbaruk, „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa”, nr 4, s. 128–131.
Pachocki Dariusz (2007), Wstęp, w: E. Stachura, Listy do Danuty Pawłowskiej,Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, s. 5–15.
Pendleton-Jullian Ann M. (1996), The Road That is Not a Road, and the Open City, Ritoque, Chile, Cambridge, Mass.: The MIT Press.
Pawłowska-Skibińska Danuta (2007), Wspomnienie, w: E. Stachura, Listy do Danuty Pawłowskiej, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, s. 17–35.
Pawłowska-Skibińska Danuta (2007), Listy równoległe, w: E. Stachura, Listy do Danuty Pawłowskiej, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, s. 383–438.
Pietraszko Stanisław (2012), Kultura. Studia teoretyczne i metodologiczne, red. S. Bednarek, Wrocław: Wrocławskie Wydawnictwo Naukowe Atla 2.
Sendyka Roma (2015), Od kultury „ja” do kultury „siebie”. O zwrotnych formach w projektach tożsamościowych, Kraków: Universitas.
Setlak Wiesław (2018), Żywioł nomadyczny w twórczości Edwarda Stachury (z perspektywy geopoetyki), „Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach”, nr 3730, s. 267–281.
Stachura Edward (1984), Wszystko jest poezja. Opowieść-rzeka, w: E. Stachura, Poezja i proza, t. 4, red. H. Bereza, Z. Fedecki, K. Rutkowski, Warszawa: Czytelnik.
Stachura Edward (2006), Cała jaskrawość, Warszawa: Czytelnik.
Stachura Edward (2007), Listy do Danuty Pawłowskiej, w: E. Stachura, Listy do Danuty Pawłowskiej, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, s. 37–380.
Stachura Edward (2010), Dzienniki. Zeszyty podróżne 1, red. D. Pachocki Warszawa: Iskry.
Stachura Edward (2011), Dzienniki. Zeszyty podróżne 2, red. D. Pachocki, Warszawa: Iskry.
Szyngwelski Waldemar (2003), Sted. Kalendarium życia i twórczości Edwarda Stachury, Warszawa: Oficyna Wydawnicza Rytm.
Wroniszewski Maksymilian (2014), Ołowiana chmurka albo melancholia Stachury, „Białostockie Studia Literaturoznawcze”, nr 5, s. 291–295.
Filmografia
Godo (2012), film dokumentalny, reż. Nicolas Iommi Amun´ategui, Romain Poisson, Paris–Rio.
Edward Stachura (1992), film dokumentalny, reż. W. Czwartosz, Kraków, Telewizja Polska.
Siekierezada (1985), reż. W. Leszczyński, Zespół Filmowy Perspektywa i Telewizja Polska.
Instytut Kulturoznawstwa. Uniwersytet Wrocławski https://orcid.org/0000-0001-6406-2241
License
Articles published on the platform of Białostockie Studia Literaturoznawcze are available under the license CC-BY-SA 4.0 (CC Attribution-ShareAlike 4.0).
All interested parties have access to the published articles under the following conditions:
1.They must acknowledge authorship, which means crediting the author, title, source, together with the disseminated work (including the hyperlinks to the original work and doi) as well as the same license under the same conditions.
2. Derivative works can be distributed only under the same license as the original work.
The University of Białystok retains the right to the entire journal (layout, graphic design, title, cover design, logo, etc.).
The author retains the property right but confers on the University of Białystok the right to use the work.
