Between a Woman, Andreid and God: Villiers de l’Isle-Adam’s “Tomorrow’s Eve”
Krzysztof Andrulonis
Faculty of Polish Studies. University of Warsawhttps://orcid.org/0000-0001-9675-2255
Abstract
The aim of the article is to present various interpretations of the novel written by Auguste Villiers d’Isle-Adam Tomorrow’s Eve, especially those related to its main character – andreid (fr. andreide), or, in other words, an ideal woman. The first part of the discussion reconstructs the history of the possibility of creating an animated female being. This way of thinking goes back to the roots of European culture, in particular the myth of Pygmalion and Galatea, is associated with the legend of a mechanical girl created by Descartes, and came to be especially popular in nineteenth-century literature, best illustrated by Tomorrow’s Eve. Philosophy, especially the mechanicism of Julien Offray de la Mettrie, was also important in the development of the concept of the artificial man. However, the article points out that the title of his main work, Man a Machine, is often taken too literally. In the analytical discussion that follows, the important fractures revealed in Villiers d'Isle-Adam's vision of the andreid are pointed out, including in particular the problem of whether the act was accomplished solely by means of the forces of science or whether it was supernatural in nature, as well as the significance, in the plot as a whole and especially in the ending, of the presence or absence of God and his justice.
Keywords:
andreid, French symbolism, God, Tomorrow's Eve, Villiers d'Isle AdamReferences
Bajka Katarzyna (2012), Narcyz i Galatea. Postać sztucznej kobiety w nowożytnej refleksji humanistycznej, „Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów UJ. Nauki Humanistyczne”, nr 5, s. 123–134.
Bednarczyk Andrzej (1996), Ren´e Descartes (1596–1650) jako biolog i jego siedemnastowieczni krytycy: w czterechsetną rocznicę urodzin filozofa-przyrodnika, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki”, nr 41/3–4, s. 7–51.
Braidotti Rosi (2014), Po człowieku, przeł. J. Bednarek, A. Kowalczyk, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Derlatka Anna Maria (2005), Androgyn, człowiek stworzony na podobieństwo Boga? Mity androgyniczności bóstw i pierwszych ludzi, http://www.taraka.pl/androgyn czlowiek stworzony podobienstwo.
Descartes Ren´e (2001), Medytacje o pierwszej filozofii. Zarzuty uczonych mężów i odpowiedzi autora. Rozmowa z Burmanem, przeł. M. i K. Ajdukiewiczowie, S. Świeżawski, I. Dąmbska, Kęty: Wydawnictwo Antyk.
Engelking Ryszard (2015), Marzyciel i szyderca, w: A. Villiers de l’Isle-Adam, Ewa jutra, przeł. R. Engelking, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, s. 249–261.
Gilligan Carol (2015), Innym głosem. Teoria psychologiczna a rozwój kobiet, przeł. B. Szelewa, ze wstępem E. Woydyłło, Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
La Mettrie Julien Offray de (2010), Człowiek maszyna, przeł. M. Skrzypek, w: J.O. de La Mettrie, Dzieła filozoficzne, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN, s. 235–304.
Legowicz Jan (1976), Zarys historii filozofii, Warszawa: Wiedza Powszechna.
Malinowski Wiesław Mateusz (2018), Powieść francuskiego symbolizmu (Bourges – Villiers de l’Isle-Adam – Dujardin – Gourmont – Rodenbach), Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Parandowski Jan (1953), Mitologia. Wierzenia i podania Greków i Rzymian, Warszawa: Czytelnik.
Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu (1995), Poznań–Warszawa: Wydawnictwo Pallottinum.
Scholem Gershom (2010), O mistycznej postaci bóstwa, przeł. A.K. Haass, Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
Shelley Mary (2001), Frankenstein, przeł. P. Łopatka, Kraków: Zielona Sowa.
Skrzypek Marian (2010), Wprowadzenie do filozofii La Mettriego, w: J.O. de La Mettrie, Dzieła filozoficzne, przeł. M. Skrzypek, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN, s. VII–XC.
Walkowska-Radkowicz Magdalena (2008), Od Golema do Terminatora. Wizerunki sztucznego człowieka w kulturze, Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Wojciechowska Kalina (2015), Androgyniczność pierwszego człowieka, https://magazynkontakt.pl/androgynicznosc-pierwszego-czlowieka/.
Villiers de l’Isle-Adam Auguste (2015), Ewa jutra, przeł. R. Engelking, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Faculty of Polish Studies. University of Warsaw https://orcid.org/0000-0001-9675-2255
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Articles published on the platform of Białostockie Studia Literaturoznawcze are available under the license CC-BY-SA 4.0 (CC Attribution-ShareAlike 4.0).
All interested parties have access to the published articles under the following conditions:
1.They must acknowledge authorship, which means crediting the author, title, source, together with the disseminated work (including the hyperlinks to the original work and doi) as well as the same license under the same conditions.
2. Derivative works can be distributed only under the same license as the original work.
The University of Białystok retains the right to the entire journal (layout, graphic design, title, cover design, logo, etc.).
The author retains the property right but confers on the University of Białystok the right to use the work.
