Locomobility as a Figure of Fate of Nineteenth-Century (Poznan) Philologists
Adela Kobelska
Faculty of Polish Studies. University of Warsawhttps://orcid.org/0000-0002-4357-9230
Abstract
The article recalls the tradition of the 19th-century Polish philology in Poznań, which, although informal for the lack university structure, engaged literary scholars associated with Poznań. The original placement and local constraints – resulting mainly from the lack of university and the struggle to establish it – entailed a number of pragmatic transformations: geographical (study and work at German universities), institutional (non-academic employment of the philologists), as well as disciplinary (between classical, Slavic and Polish philology). The study case discussed in the article is the story of Hipolit Cegielski, a philologist turned into an engineer and industrialist. To define the nature of this transformation, the author proposes the category of locomobility (a forced change of location). The text argues that locomobility is a figure of fate of the nineteenth-century Poznan philologists. Thus, it also is a determining factor of pre-university literary studies in Poznań.
Keywords:
locomotive subject, history of literary studies, Polish studies, Poznań, Hipolit CegielskiReferences
Balcerzan Edward (2005), „Wtenczas w Poznaniu był ruch nieustanny”, w: E. Balcerzan, Zuchwalstwa samośwadomości, Lublin: Wyd. UMCS, s. 119–123.
Białobłocki Adam (1998), Nauczyciele Gimnazjum i Liceum Świętej Marii Magdaleny w Poznaniu: 1793–1996, Poznań: Wydawnictwo PTPN.
Boras Zbigniew (2002), Szkoła miejska i Kolegium Jezuickie (1302–1773), w: Szkoła św.Marii Magdaleny w Poznaniu 1302–2002, red. G. Łukomski, Poznań: Bene Nati – Jadwiga Wolarska, Liceum św. Marii Magdaleny.
Cegielski Hipolit (1864), Lokomobila, „Ziemianin”, nr 23, s. 7–8.
Chrzanowski Ignacy (1909), Władysław Nehring. Wspomnienie pośmiertne, Warszawa: Skł. gł. E. Wende i S-ka.
Cybulski Wojciech, List do J. E. Purkyniego (8 marca 1841), w: Korespondencja Polaków z Janem Ewangelistą Purkyniem (1969), zebrał i oprac. J. W. Opatrny, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo, s. 53–56.
Grot Zdzisław (1972), Czterysta lat walki o Uniwersytet w Poznaniu, w: Dzieje Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza 1919–1969, red. Z. Grot, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, s. 9–58.
Grot Zdzisław (2000), Hipolit Cegielski, Poznań: Wydawnictwo Miejskie.
Grot Zdzisław (2009), Starania Augusta Cieszkowskiego o polski uniwersytet w Poznaniu (1851–1855), w: Starania o polski uniwersytet w Poznaniu: Augusta hr. Cieszkowskiego wnioski składane w sejmie pruskim 1851–1855, red. A. Pihan-Kijasowa, Poznań: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, s. 11–30.
Hellich Artur (2020), Heterologie. Między literaturoznawstwem a literaturą, w: Wiek teorii. Sto lat nowoczesnego literaturoznawstwa polskiego, red. D. Ulicka, Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN, s. 369–424.
Kosidowski Zenon (1938), Z okresu złotego kultury Poznania. „Tygodnik Literacki” 1838–45, Poznań: Zarząd Stoł. m. Poznania.
Maciejewski Jarosław (1992), Dzieje poznańskiej polonistyki uniwersyteckiej 1842–1988, oprac., dodatkowy szkic i posłowie T. Lewandowski, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Steffen Wiktor (1973), Filologia klasyczna, w: Nauka w Wielkopolsce. Przeszłość i teraźniejszość: studia i materiały, red. G. Labuda, W. Jakóbczyk i S. Weyman, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, s. 569–587.
Ulicka Danuta (2007), Czy jest możliwa inna historia teorii literatury, w: D. Ulicka, Literaturoznawcze dyskursy możliwe: studia z dziejów nowoczesnej teorii literatury w Europie Środkowo-Wschodniej, Kraków: Universitas, s. 7–35.
Ziemba Kwiryna (2005), Projekt komparatystyki wewnętrznej, „Teksty Drugie”, nr 1–2, s. 72–82.
Faculty of Polish Studies. University of Warsaw https://orcid.org/0000-0002-4357-9230
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Articles published on the platform of Białostockie Studia Literaturoznawcze are available under the license CC-BY-SA 4.0 (CC Attribution-ShareAlike 4.0).
All interested parties have access to the published articles under the following conditions:
1.They must acknowledge authorship, which means crediting the author, title, source, together with the disseminated work (including the hyperlinks to the original work and doi) as well as the same license under the same conditions.
2. Derivative works can be distributed only under the same license as the original work.
The University of Białystok retains the right to the entire journal (layout, graphic design, title, cover design, logo, etc.).
The author retains the property right but confers on the University of Białystok the right to use the work.
