Around the Definition and History of Manga
Marcin Chudoba
Faculty of Humanities. Pedagogical Uniwersity of Krakowhttps://orcid.org/0000-0002-1005-9693
Abstract
The article discusses the history of Japanese manga, covering the period from the 6th century AD to the present day, and its relationship to the art of the Land of the Cherry Blossoms. In the course of the discussion, attention is drawn to the exaggerated refinement of the roots of pictorial stories among their researchers. The article also demonstrates that the factors most influential on the birth of manga were the rise of the press, exposure to Europeans in the 19th century, occupation of Japan by the United States and American pop culture. The paper further discusses the etymology of the word manga and pays attention to its ambiguity.
Keywords:
manga, history of manga, Japanese comics, Japanese artReferences
Alberowa Zofia (1988), Sztuka japońska w zbiorach polskich, wyd. 2, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.
Bąk Filip (2016), O znaczeniotwórczych możliwościach dymków i chmurek, w: Komiks. Wokół warstwy wizualnej, red. J. Czaja, M. Traczyk, Poznań: Instytut Kultury Popularnej, Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu, s. 69–92.
Berndt Jaqueline (b.r.), Manga a manga – różnice i podobieństwa między współczesnym komiksem japońskim a dziełem Hokusai manga, w: Sprawozdanie z działalności Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha 2007, red. J. Stawarz, przeł. J. Juryś, W. Laskowska, E. Machotka, Y. Matsuzaki, Kraków: Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha: s. 57–72.
Berndt Jaqueline, Berndt Enno (2015), Magazines and Books: Changes in the Manga Market, w: Berndt Jaqueline, Manga: Medium, Kunst und Material, Leipzig: Leipziger Universit¨atsverlag, s. 227–239.
Birek Wojciech (2014), Z teorii i praktyki komiksu. Propozycje i obserwacje, Poznań: Centrala.
Bolałek Radosław (2012), Manga. Termin niepotrzebny?, „Zeszyty Komiksowe” nr 13, s. 34–36.
Bouissou Jean-Marie (2010), Manga: A Historical Overview, w: Manga. An Anthology of Global and Cultural Perspectives, red. T. Johnson-Woods, New York: Continuum, s. 17–33.
Bryce Mio, Davis Jason (2010), An Overview of Manga Genres, w: Manga. An Anthology of Global and Cultural Perspectives, red. T. Johnson-Woods, New York: Continuum, s. 34–61.
Dunin Janusz, Szyłak Jerzy (1997), Komiks, w: Słownik literatury popularnej, red. T. Żabski, Wrocław: Towarzystwo Przyjaciół Polonistyki Warszawskiej, s. 176–179.
Hemmann Kathryn (2020), Manga Cultures and the Female Gaze, Philadelphia, Pennsylvania: Palgrave Macmillan.
Ingulsrud John E., Allen Kate (2009), Reading Japan Cool. Patterns of Manga Literacy and Discourse, Lanham: Lexington Books.
Ito Kinko (2005), A History of Manga in the Context of Japanese Culture and Society, „The Journal of Popular Culture”, Vol. 38, No. 3, s. 456–475.
Ito Kinko (2008), Manga in Japanese History, w: Japanese Visual Culture. Explorations in the World of Manga and Anime, red. M. W. MacWilliams, Armonk, New York, London, England: M.E.Sharpe, s. 26–47.
Kołsut Rafał (2019), Pradziadkowie Supermana – genealogia komiksowych superbohaterów, w: Heroica. Bohaterstwo w literaturze i kulturze europejskiej, red. A. Gawarecka, W. Szturc, E. Wesołowska, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Koyama-Richard Brigitte (2008), Manga. 1000 lat historii, przeł. M. Domagalska, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Krzyżanowska Joanna (2019), Otaku – zarys znaczenia terminu, w: Chińskie bajki. Fandom mangi i anime w Polsce, red. D. Brzostek, A. Kobus, K. Marak i M. Markocki, Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, s. 19–36.
Kubiak Ho-Chi Beata (2009), Estetyka i sztuka japońska. Wybrane zagadnienia, Kraków: Universitas.
Materne Agnieszka (2019), Fenomen mangi i anime w środowisku młodzieżowym. Studium dyfuzji kultur, Kraków: Impuls.
McCloud Scott (2015), Zrozumieć komiks, przeł. M. Błażejczyk, Warszawa: Kultura Gniewu.
Nowak Bogusław (2007), Słownik znaków japońskich, wyd. VI, Warszawa: Wiedza Powszechna.
Petersen Robert S. (2011), Comics, Manga, and Graphic Novels. A History of Graphic Narratives, Santa Barbara, California: Praeger.
Schodt Frederik L. (1997), Manga! Manga! The World of Japanese Comics, Tokyo: Kodansha International Ltd.
Schodt Frederik L. (2007), The Astro Boy Essays. Osamu Tezuka, Mighty Atom, and The Manga-Anime Revolution, Berkley, California: Stone Bridge Press.
Sutkowska Agata (2019), Tworzenie mangi w Polsce, w: Chińskie bajki. Fandom mangi i anime w Polsce, red. D. Brzostek, A. Kobus, K. Marak i M. Markocki, Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, s. 37–74.
Szyłak Jerzy (1999), Komiks w kulturze ikonicznej XX wieku. Wstęp do poetyki komiksu, Gdańsk: Słowo / Obraz Terytoria.
Szyłak Jerzy (2000), Komiks, Kraków: Znak.
Szyłak Jerzy (2009), Komiks: świat przerysowany, wyd. 2, Gdańsk: Słowo / Obraz Terytoria.
Tubielewicz Jolanta (1984), Historia Japonii, Wrocław: Ossolineum.
Witkowska Ewa (2012), Komiks japoński w Polsce. Historia i kontrowersje, Toruń: Wydawnictwo Kirin.
Zaremba-Penk Joanna (2019), Ikonografia mangi. Wpływ tradycji rodzimej i zachodnich twórców na wybranych japońskich artystów mangowych, Bydgoszcz: Wydawnictwo Kirin.
Zarychta Karolina (2015), Zarys historii mangi, „Gdańskie Studia Azji Wschodniej” z. 7, s. 159–173, https://www.ejournals.eu/GSAW/2015/Zeszyt-7-2015/art/4928/.
Netografia:
Kanji 漫, Słownik jisho.org, https://jisho.org/search/%E6%BC%AB%20%23kanji [dostęp 07.02.2022].
Kanji 画, Słownik jisho.org, https://jisho.org/search/%E7%94%BB%20%23kanji [dostęp 07.02.2022].
Oczko (pseud.), Recenzja mangi Thomas no Shinzou, https://manga.tanuki.pl/strony/manga/1331-thomas-no-shinzou/rec/574 [dostęp 14.05.2023].
Faculty of Humanities. Pedagogical Uniwersity of Krakow https://orcid.org/0000-0002-1005-9693
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Articles published on the platform of Białostockie Studia Literaturoznawcze are available under the license CC-BY-SA 4.0 (CC Attribution-ShareAlike 4.0).
All interested parties have access to the published articles under the following conditions:
1.They must acknowledge authorship, which means crediting the author, title, source, together with the disseminated work (including the hyperlinks to the original work and doi) as well as the same license under the same conditions.
2. Derivative works can be distributed only under the same license as the original work.
The University of Białystok retains the right to the entire journal (layout, graphic design, title, cover design, logo, etc.).
The author retains the property right but confers on the University of Białystok the right to use the work.
