Parables in the Prologue to Sędziwoj by Józef Bohdan Dziekoński
Anna Naplocha
Abstract
The article interprets the metaphor of Phoenix in Józef Bohdan Dziekoński’s novel Sędziwoj. The symbolism of the mythical figure offers a structural frame which unites the whole novel. This motif, which appears in the opening and closing part of the text, is a parabolic representation of the characters’ fortunes and constitutes quasi-biographies of Kosmopolita and Sędziwoj. Also the very introduction, which is based on the Herder’s legend, outlines the entire novel. Finally, drawing from cultural studies, the article frequently refers to symbolism and alchemy.
Keywords:
parable, metaphor of Phoenix, Józef Bohdan Dziekoński, SędziwójReferences
Borges Jorge Luis, Guerrero Margarita, Księga istot zmyślonych, przeł. Z. Chądzyńska, Warszawa: Prószyński i S-ka, 2000.
Bugaj Roman, Michał Sędziwój (1566–1636). Życie i pisma, Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1968.
Dziekoński Józef Bogdan, Sędziwoj, Warszawa: PIW, 1974.
Grof Stanislav, Poza mózg: Narodziny, śmierć i transcendencja w psychoterapii, przeł. I. Szewczyk, Kraków: Wydawnictwo A, 2010.
Jaxa-Ronikier Bogdan, Człowiek z głową. „Philaleta”, Warszawa: „Efekt”, 1992.
Kempiński Andrzej M., Słownik mitologii ludów indoeuropejskich, Poznań: Kantor Wydawniczy SAWW, 1993.
Kołodziejczyk Arkadiusz, Dzieje Korytnicy i ziemi korytnickiej, Korytnica: Urząd Gminy w Korytnicy, 2007.
Kopaliński Władysław, Słownik symboli, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1990.
Krzyżanowski Julian, Neoromantyzm polski 1890–1918, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1971.
Piasecka Małgorzata, Edukacyjne przestrzenie doświadczania mądrości, „Podstawy Edukacji” 2008, nr 1, s. 67–91.
Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych, red. K. Romaniuk i in., Poznań: Wyd. Pallottinum, 1984.
Propp Władimir, Morfologia bajki, przeł. W. Wojtyga-Zagórska, Warszawa: „Książka i Wiedza”, 1976.
Ricoeur Paul, Symbol daje do myślenia, w: tegoż, Egzystencja i hermeneutyka. Rozprawy o metodzie, przeł. E. Bieńkowska i in., Warszawa: „Pax”, 1985.
Rudolph Kurt, Istota i struktura. Główne rysy ideologii i mitologii gnostyckiej, w: tegoż, Gnoza. Istota i historia późnoantycznej formacji religijnej, przeł. G. Sowinski, Kraków: „Nomos”, 1995, s. 52–180.
Rustowski Adam M., Angielska powieść gotycka doby wiktoriańskiej, Katowice: Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, 1977.
Sawicka Jolanta, Tradycja literacka mitu o Feniksie, w: tejże, Feniks: chrześcijańska interpretacja mitu u Laktancjusza, Warszawa: IBL PAN, 2000, s. 9–18.
Słownik grecko-polski, t. 4: Π – Ω, red. Z. Abramowiczówna, Warszawa: PWN, 1965.
Słownik mitologii hinduskiej, red. B. Grabowska i in., Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Dialog”, 1994.
Szargot Maciej, Opowieści niesamowite Józefa Bohdana Dziekońskiego, Katowice: Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, 2004.
License
Articles published on the platform of Białostockie Studia Literaturoznawcze are available under the license CC-BY-SA 4.0 (CC Attribution-ShareAlike 4.0).
All interested parties have access to the published articles under the following conditions:
1.They must acknowledge authorship, which means crediting the author, title, source, together with the disseminated work (including the hyperlinks to the original work and doi) as well as the same license under the same conditions.
2. Derivative works can be distributed only under the same license as the original work.
The University of Białystok retains the right to the entire journal (layout, graphic design, title, cover design, logo, etc.).
The author retains the property right but confers on the University of Białystok the right to use the work.
