Landscapes of (Non)memory in the Series “Rojst”
Barbara Kita
Institut of Culture Studies. University of Silesia in Katowicehttps://orcid.org/0000-0003-3616-9863
Abstract
The landscapes in the series “Rojst” have an intricate composition, as they are saturated with meanings brought out by the presentation of successive decades (1980s, 1990s, millennium and numerous flashbacks). The titular rojst [bogland; mire], a landscape of entangled swampy roots, branches and wild bushes, conceals the memory of past events and becomes a source of both narrative and meaning. It thus fits into the category of dramatic landscape (a term coined by André Gardies), which is part of discursive strategies and which unfolds the drama of subsequent episodes. The described landscape is strictly cinematic, a space construed but without its real designator. This strategy, however, renders it universal, undefined by the topography of the map. It is noteworthy that the components of natural landscape in the series influence the human body and senses, engaging in the formation of individual and collective memory.
Keywords:
landscape, memory, series, RojstReferences
Assmann Aleida (2013), Między historią a pamięcią. Antologia, tłum. zbiorowe, red. i posłowie M. Saryusz-Wolska, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Balibar Justine (2021), Qu’est-ce qu’un paysage ?, Paris: Librairie Philosophique J. VRIN.
Benjamin Walter (1996), Anioł historii, przeł. K. Krzemieniowa, H. Orłowski, J. Sikorski, wyb. i oprac. H. Orłowski, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Blüminger Christa, Lagny Michèl, Lindeperg Sylvie, Rollet Sylvie [red.] (2014), Paysages et mémoire. Cinéma, photographie, dispositifs audiovisuels, Paris: Sorbonne Nouvelle, THÉORÈME 19.
Budzik Justyna (2023), Polski film i fotografia nowego wieku na tle kultury wizualnej. Widma, antropocienie, sztandary, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Copik Ilona (2024), Niestały ląd. „Miejsca przechodnie” w filmach fabularnych polskich i niemieckich do 1989 roku, Wrocław: Uniwersytet Wrocławski. Wydawnictwo Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy’ego Brandta.
Drenda Olga (2024), Nowy sezon „Rojsta”: klimat w roli głównej, https://www.tygodnikpowszechny.pl/nowy-sezon-rojsta-klimat-w-roli-glownej-186320 [dostęp 21.08.2024].
Gardies André (1999), Le paysage comme moment narratif , w: Les paysages du cinéma, red. J. Mottet, Seyssel: Champ Vallon, s. 141–153.
Holoubek Jan, Bajon Kasper (2024), Dogonić przeznaczenie, rozm. W. Krajewski, „VIVA”, nr 11.
Ingold Tim (2014), The temporality of the landscape, http://sed.ucsd.edu/files/2014/09/Ingold-Temporality-of-the-Landscape.pdf [dostęp 13.09.2024].
Merleau-Ponty Maurice (1996), Oko i umysł. Szkice o malarstwie, przeł. M. Ochab, wybór, wstęp, opracowanie S. Cichowicz, Gdańsk: Słowo Obraz/Terytoria.
Napiórkowski Marcin (2022), Epidemia pamięci, w: Antropologia pamięci, red. P. Majewski, M. Napiórkowski, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, s 15–37.
Nora Pierre (2022), Między pamięcią a historią, przeł., wybór, wprow. J.M. Kłoczowski, Gdańsk: Słowo Obraz/Terytoria.
Posłuszny Łukasz (2014), Przestrzeń, miejsce i nie-miejsce wobec pamięci i nie-pamięci, w: Pamięć i afekty, red. Z. Budrewicz, R. Sendyka, R. Nycz, Warszawa: Instytut Badań Literackich, s. 309–321.
Sendyka Roma (2014), Miejsca, które straszą (afekty i nie-miejsca pamięci), w: Pamięć i afekty, red. Z. Budrewicz, R. Sendyka, R. Nycz, Warszawa: Instytut Badań Literackich, s. 285–307.
Traba Robert (2009), Przeszłość w teraźniejszości. Polskie spory o historię na początku XXI wieku, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Włodek Patrycja (2020), Krytyczne retro a kształtowanie pamięci zbiorowej w kinie amerykańskim XXI wieku, „Er(r)go. Teoria – Literatura – Kultura”, nr 1(40), s. 25–41.
Zaleski Marek (2004), Formy pamięci, Gdańsk: Słowo obraz/terytoria. Zwierzchowski Piotr (2013), Kino nowej pamięci. Obraz II wojny światowej w kinie polskim lat 60., Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
Institut of Culture Studies. University of Silesia in Katowice https://orcid.org/0000-0003-3616-9863
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Articles published on the platform of Białostockie Studia Literaturoznawcze are available under the license CC-BY-SA 4.0 (CC Attribution-ShareAlike 4.0).
All interested parties have access to the published articles under the following conditions:
1.They must acknowledge authorship, which means crediting the author, title, source, together with the disseminated work (including the hyperlinks to the original work and doi) as well as the same license under the same conditions.
2. Derivative works can be distributed only under the same license as the original work.
The University of Białystok retains the right to the entire journal (layout, graphic design, title, cover design, logo, etc.).
The author retains the property right but confers on the University of Białystok the right to use the work.
