The Philomath Sense of Place – Fragments of Geobiographies of Michał Rukiewicz and Adam Mickiewicz
Magdalena Dudzińska
Wydział Filologiczny Uniwersytet w BiałymstokuAbstract
The article discusses the relationships with places formed by two writers: Adam Mickiewicz and a forgotten Philomath from the region of Podlasie–MichałRukiewicz.Theauthorusesthemethodologiesdeveloped within geopoetics and humanist geography to discover how the biography is related to a specific physical place and to demonstrate how the two writers shaped their geobiographies. Rukiewicz left his mark on the places with activism within local communities; Mickiewicz textualized them in artistic gesture. The Philomath from Podlasie was happy to give himself to his nation but the Lithuanian poet spoke more through emotion and faith.
Keywords:
geopoetics, region, geobiography, autobiographical place, PhilomathsReferences
Borowczyk Jerzy (2003), Rekonstrukcja procesu filomatów i filaretów 1823–1824, Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
Borowczyk Jerzy (2014), Zesłane pokolenie: filomaci w Rosji (1824–1870), Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
Bukczyn Siemion (1982), Echo pod Białymstokiem, przeł. A. Drawicz, Olsztyn: Wydawnictwo Pojezierze.
Czermińska Małgorzata (2011), Miejsca autobiograficzne. Propozycja w ramach geopoetyki, „Teksty Drugie”, nr 5, s. 183–200.
Dajnowski Maciej (2016), Mapy literackie – kłącze, fałdy i „efekt przedpokoju”, „Białostockie Studia Literaturoznawcze”, nr 8, s. 23–31.
Dernałowicz Maria, Kostenicz Ksenia, Makowiecka Zofia (1957), Kronika życia i twórczości Mickiewicza. Lata 1798–1824, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Domańska Ewa(2012), Epistemologie pograniczy, w: Na pograniczach literatury, red. J. Fazan, K. Zajas, Kraków: Universitas.
Domańska Ewa (2014), Historia ratownicza, „Teksty Drugie”, nr 5, 12–26.
Dunajówna Maria (1935), Filomaci na prowincji, Wilno: Polska Drukarnia Nakładowa „Lux”.
Dąbrowicz Elżbieta, Lul Marcin, Sawicka-Mierzyńska Katarzyna, Zawadzka Danuta [red.] (2015), Georomantyzm. Literatura, miejsce, środowisko Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
Kaczmarek Jacek (2004), Geobiografia – historie życia a studia nad migracjami, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica”, nr 5, s. 47–57.
Konończuk Elżbieta (2011), Mapa w interdyscyplinarnym dialogu geografii, historii i literatury, „Teksty Drugie”, nr 5, s. 255–264.
Konończuk Elżbieta, Nofikow Ewa, Sidoruk Elżbieta [red.] (2014), Geografia i metafora, Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
Korespondencja filomatów (1913), red. J. Czubek, Kraków: Akademia Umiejętności i Towarzystwa dla Popierania Wydawnictw Akademii.
Mickiewicz Adam (1955), Dzieła, t. 14, Warszawa: Czytelnik.
Mickiewicz Adam (1955), Listy, cz. 1, Warszawa: Czytelnik.
Mickiewicz Adam (1955), Wiersze, Warszawa: Czytelnik.
Niewiński Stanisław (2014), Pokój cieniom. Ziemi Juchnowieckiej historie nieokrzyczane,
Juchnowiec Kościelny: Stanisław Niewiński, ZNAKI Projektowanie Wydawnictw Drukowanych.
Poezja filomatów (1922), t. 1, red. J. Czubek, Warszawa: Akademia Umiejętności i Towarzystwa dla Popierania Wydawnictw Akademii.
Rukiewicz Michał (1922), Wspomnienie, w: Poezje filomatów, t. 2, oprac. J. Czubek, Warszawa: Akademia Umiejętności i Towarzystwa dla Popierania Wydawnictw Akademii.
Rybicka Elżbieta (2014), Geopoetyka. Przestrzeń i miejsce we współczesnych teoriach i praktykach literackich, Kraków: Universitas.
Rzepczyński Sławomir (2007), Projekt „innego” biografizmu, „Słupskie Prace Filologiczne”, nr 5, s. 171–176. ˇ
Skrabec Simona (2013), Geografia wyobrażona. Koncepcja Europy Środkowej w XX wieku, Kraków: Międzynarodowe Centrum Kultury.
Sudolski Zbigniew (1995), Mickiewicz: opowieść biograficzna, Warszawa: Ancher.
Trynkowski Jan (2002), Gimnazjum. Z dziejów Gimnazjum Białostockiego, Białystok: Polskie Towarzystwo Historyczne.
Tuan, Yi-Fu(1987), Przestrzeńimiejsce,przeł. A.Morawińska, wstęp K.Wojciechowski, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Witkowska Alina (1962), Rówieśnicy Mickiewicza. Życiorys jednego pokolenia, Warszawa: Oficyna Wydawnicza Rytm.
Wróbel Wiesław, Białostockie ślady Michała Rukiewicza, http://www.naszahistoria.pl/artykuly/a/bialostockie-slady-michala-rukiewicza,9412089.
Wróbel Wiesław, Od Karola Zabłockiego do Michela Kona, http://www.poranny.pl/album-bialostocki/a/od-karola-zablockiego-do-michela-kona,9454915/.
Zan Tomasz (1916), Teoria promionków i majówki Promienistych, w: Promieniści – filomaci – filareci, oprac. H. Mościcki, Warszawa: Gebethner i Wolff, s. 47–52.
Zawadzka Danuta, Białystok, w: Atlas Polskiego Romantyzmu, Nowa Panorama Literatury Polskiej, http://nplp.pl/artykul/bialystok-2/.
Zawadzka Danuta (2014), Krajobraz, mapa, pejzaż – powinowactwa romantyczne, w: Geografia i metafora, red. E. Konończuk, E. Nofikow i E. Sidoruk, Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
Zawadzka Danuta (2000), Pokolenie klęski 1812 roku. O Antonim Malczewskim i odludkach, Warszawa: Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk.
Litewskie państwowe Archiwum Historyczne w Wilnie, f. 604, op. 58, d. 15, nr 26.
Litewskie państwowe Archiwum Historyczne w Wilnie, f. 604, op. 58, d. 17, nr 72.
Wydział Filologiczny Uniwersytet w Białymstoku
License
Articles published on the platform of Białostockie Studia Literaturoznawcze are available under the license CC-BY-SA 4.0 (CC Attribution-ShareAlike 4.0).
All interested parties have access to the published articles under the following conditions:
1.They must acknowledge authorship, which means crediting the author, title, source, together with the disseminated work (including the hyperlinks to the original work and doi) as well as the same license under the same conditions.
2. Derivative works can be distributed only under the same license as the original work.
The University of Białystok retains the right to the entire journal (layout, graphic design, title, cover design, logo, etc.).
The author retains the property right but confers on the University of Białystok the right to use the work.
