Sybilla podglądana z kajuty. „Obmapywanie Europy” Mirona Białoszewskiego jako eschatologiczny „objazd”
Mariusz Jochemczyk
Instytut Literaturoznawstwa. Wydział Nauk Humanistycznych. Uniwersytet Śląski w Katowicachhttps://orcid.org/0000-0002-0671-6355
Abstrakt
Autor tekstu skupia uwagę na lekturze „dziennika okrętowego” Mirona Białoszewskiego, na kartach którego rejestruje pisarz swą późną podróż statkiem „Batory” wokół Europy. Nie interesuje go jednak turystyczny „ogląd” kontynentu i jego tekstowa eksplikacja. Trzytygodniowe zamknięcie w kajucie i sporadyczne medytacyjne „wycieczki” na ląd – pozwalają Białoszewskiemu na dokonanie ciekawych testamentalnych, „ostatecznych”, eschatologicznych rozliczeń ze sobą, światem i życiem. Autor artykułu traktuje owe praktyki jako intrygujący „objazd”/”zboczenie” od/z „podróżnego”, głównego tematu utworu.
Słowa kluczowe:
Miron Białoszewski, podróż, przestrzeń zamknięta, Sybilla z Cumae, eschatologiaBibliografia
Białoszewski Miron (1987), Cyckam karmel, w: M. Białoszewski, Utwory zebrane, t. 1, Warszawa: PIW, s. 236.
Białoszewski Miron (1987), Rodowód góry odosobnienia, w: M. Białoszewski, Utwory zebrane, t. 1, Warszawa: PIW, s. 239.
Białoszewski Miron (2017), AAAmeryka, w: M. Białoszewski, Małe i większe prozy opublikowane po roku 1980, Warszawa: PIW, s. 217–265.
Białoszewski Miron (2017), Obmapywanie Europy, czyli dziennik okrętowy, w: M. Białoszewski, Małe i większe prozy opublikowane po roku 1980, Warszawa: PIW, s. 181–215.
Chinciński Tomasz (2012), Bydgoski Marzec 1981 roku, „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej”, nr 12, s. 65–70.
Czermińska Małgorzata (1993), Małe i wielkie podróże Mirona Białoszewskiego, w: Pisanie Białoszewskiego. Szkice, red. M. Głowiński, Z. Łapiński, Warszawa: Wydawnictwo IBL, s. 80–95.
Frąckowiak Jan (2018), Przestrzeń ekskluzywna i inkluzywna. Rzecz o różnych formach traktowania przestrzeni publicznej w mieście turystycznym, „Metropolitan. Przegląd Naukowy”, nr 2, s. 40–51.
Jochemczyk Mariusz (2014), Sploty tradycji. Dwugłosy o literaturze polskiej XX wieku, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Kańtoch Jacek (1988), „Gadane” dzienniki podróży, „Gazeta Krakowska”, nr 257, s. 3.
Kirchner Hanna (1996), O Mironie, o Ludwiku, w: Miron. Wspomnienia o poecie, zebrała i oprac. H. Kirchner, Warszawa: Wydawnictwo TENTEN, s. 275–302.
Korwin-Piotrowska Dorota (2013), Językowy obraz świata w „Obmapywaniu Europy” Mirona Białoszewskiego, w: D. Korwin-Piotrowska, Powiedzieć świat. Kognitywna analiza tekstów na przykładach, Kraków: Universitas, s. 65–81.
Miazek-Męczyńska Monika (2014), „Quem dii diligunt, non semper adolescens moritur” – Sybilla z Kume i jej wizerunek poprzez wieki, „Symbolae Philologorum Posnaniensium Graecae et Latinae”, nr 2, s. 179–191.
Nofikow Ewa (2001), Metafizyczne gospodarstwo Mirona, Białystok: Towarzystwo Literackie im. Adama Mickiewicza. Oddział Białostocki.
Słoma Renata (2000), Sybille, Kraków: Universitas.
Śliwa Anna (2011), Białoszewski w muzeum, „Pamiętnik Literacki”, z. 3, s. 217–233.
Śliwa Anna (2011), „Objeżdżamy Europę. Objeżdżamy mapę”. Dziennik okrętowy Mirona Białoszewskiego, „Teksty Drugie”, nr 5, s. 212–230.
Trznadel-Szczepanek A. (1983), To, w czym się jest – rozmowa z Mironem Białoszewskim, „Twórczość”, nr 9, s. 32.
Zieliński Tadeusz (2001), Religia Rzeczypospolitej Rzymskiej, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Instytut Literaturoznawstwa. Wydział Nauk Humanistycznych. Uniwersytet Śląski w Katowicach https://orcid.org/0000-0002-0671-6355
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Artykuły opublikowane w czasopiśmie "Białostockie Studia Literaturoznawcze" na platformie należącej do Uniwersytetu w Białymstoku są udostępniane na licencji CC-BY-SA 4.0 (Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
1) uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji na tych samych warunkach, 2) wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej do tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny.
Uniwersytet w Białymstoku zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi w Białymstoku na wykorzystanie dzieła.
