Wychowanie przez słownik (na przykładzie słownika pojęć religijnych dla dzieci B. Boguszewskiej)
Małgorzata Nowak
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła IIAbstrakt
This article contains deliberations on the pedagogical dimension of Ilustrowany słownik katechetyczny (ISK) by Beata Boguszewska addressed at children of early school age, their parents and catechists. In an analysis of source, categories indicated in that context by Bogusław Nowowiejski, i.e. pure theory of law, encyclopaedic learning, educational character and persuasiveness, were used as verifiers of pedagogical dimension of the lexicon. Despite the fact that ISK had all the above mentioned properties, in the pedagogical aspect mainly open persuasiveness and educational character have become active. A high degree of persuasiveness of the ISK, compliant with the objectives of the dictionary in abstracto intended for children and youth, should be treated as its characteristic feature.Słowa kluczowe:
children’s dictionary, pedagogical dimension of a dictionary, persuasiveness, educational characterBibliografia
Boguszewska B., 2018, Ilustrowany słownik katechetyczny, Szczebrzeszyn [ISK].
Dunaj B. (red.), 2001, Słownik współczesnego języka polskiego, t. 1–2, Warszawa [SWJP].
Krzyżanek J., 2008, Ilustrowany Słownik wyrazów religijnych dla dzieci, Sandomierz [ISWR].
Łukaszyk R., Bieńkowski L., Gryglewicz F. (red.), 1985, Encyklopedia katolicka, 1985, t. 3, Lublin [EK].
Kowalikowa J., 2014, Funkcje katechezy z perspektywy językoznawczej, w: Funkcje wypowiedzi religijnych, red. R. Przybylska, W. Przyczyna, Tarnów, s. 175–197.
Matuszczyk B., Smoleń-Wawrzusiszyn M., 2009, O semantyczno-pragmatycznej wartości leksemu prawdziwy w języku polskim, w: Wokół słów i znaczeń. T. III. Z zagadnień leksykalno-semantycznych, red. B. Milewska, S. Rzedzicka, Gdańsk, s. 301–308.
Nowak M., 2020, Objaśnianie terminów religijnych w „Ilustrowanym słowniku katechetycznym” Beaty Boguszewskiej, „Roczniki Humanistyczne” LXVIII, z. 6. Językoznawstwo, s. 141–154.
Nowak M., 2012,Wprowadzenie w doświadczenie religijne – o „Ilustrowanym słowniku wyrazów religijnych dla dzieci” Joanny Krzyżanek i jego języku, w: Język doświadczenia religijnego, t. IV, red. G. Cyran, E. Skorupska-Raczyńska, Szczecin, s. 249–263.
Nowowiejski B., 2010, Wychowawczy wymiar słowników niemiecko-polskich z XIX w., „Białostockie Archiwum Językowe” nr 10, s. 203–214.
Pawelec R., 2003, Perswazja w słownikach, w: Język perswazji publicznej, red. K. Musiołek-Kłosińska, T. Zgółka, Poznań, s. 171–181.
Rudnicka E., 2010, Leksykograficzne egzemplum, Sposoby wykorzystania cytatów i kolokacji w polskich słownikach ogólnych, w: Słowa – kładki, na których spotykają się ludzie różnych światów, red. I. Burkacka, R. Pawelec, D. Zdunkiewicz-Jedynak, Warszawa, s. 111–126.
Szkiłądź H., 1965, Cytaty skrócone w słowniku, „Prace Filologiczne”, t. XVIII, cz. 4, s. 162–166.
Zarębski R., 2008, Objaśnianie terminów religijnych w podręcznikach do nauki religii, w: Język katechezy, red. R. Przybylska, W. Przyczyna, Tarnów, s. 317–328.
Żmigrodzki P., 2003, Wprowadzenie do leksykografii polskiej, Katowice.
Żmigrodzki P., 2008, Słowo – słownik – rzeczywistość, Kraków.
