Strategie konserwacji i rewitalizacji języka. Przypadek języka normandzkiego we Francji

Magdalena Chowaniec

University of Silesia in Katowice


Abstrakt

Jednym z najbardziej naglących problemów współczesnej socjolingwistyki jest rosnąca liczba języków zagrożonych wyginięciem, które wymagają pilnej uwagi w zakresie ich rewitalizacji. Chociaż istnieje wiele społeczności językowych, którym udało się wdrożyć skuteczne strategie planowania językowego, nadal istnieją języki, które są poważnie zagrożone i wymagają dalszego wsparcia. Celem tego artykułu jest bliższe przyjrzenie się obecnej sytuacji języka normandzkiego. Normandzki jest językiem poważnie zagrożonym. Władze regionu Normandii od około czterech lat realizują różne inicjatywy dotyczące promocji i dokumentacji języka. Wyniki badań ankietowych przeprowadzonych na potrzeby tego artykułu pozwoliły sformułować wnioski na temat postaw językowych podzielanych w normandzkojęzycznej części społeczności.

Słowa kluczowe:

rewitalizacja językowa, żywotność języka, języki zagrożone wyginięciem, język normański, postawy językowe

Blanchet P., Conan C.S., 2019, Je n’ai plus osé ouvrir la bouche – témoignages de glottophobie vécue et moyens de se défendre, “Questions de communication” II, pp. 371–373.

Brasseur P., 1980, Atlas linguistique et ethnographique Normand, Editions Du Centre National De La Recherche Scientifique EBooks.

Brasseur P., 1980a, Aspects de la conscience linguistique en Normandie, in: Sociolinguistique: Approches, Théories, Pratiques, Publications de l’Université de Rouen, pp. 167–179.

Boissel P., 1986, “Marcel, marchiez trachi la pouque dans le bigar” ou aspects de la conscience linguistique dans le Bessin en 1984, “Annales De Normandie” 36/1, pp. 57–73.

Brasseur P., 1990, Le parler normand: mots et expressions du terroir, Rivages

Chromik B., 2016, Integral Strategies for Language Revitalisation: From Wilamowice to the Philosophy of Science and Back Again: Three Levels of Linguistic Ideologies, in: Integral Strategies for Language Revitalization, eds. J.Olko, T. Wicherkiewicz, R. Borges, Warsaw, pp. 91–110.

Coluzzi P., 2021, Endangered Languages and Diaspora: Special Theme: The State and Study of Arbëresh as an Endangered Diaspora Language, in: Is Reversing Language Shift a Hopeless Endeavour? How Language Ideologies and Myths are Affecting Minority and Regional Languages in Italy, ed. E. Derhemi.

Dołowy-Rybińska N., 2022. Néo-bretonnants – konstruowanie tożsamości językowej przez młode pokolenie osób bretońskojęzycznych, ”Sprawy Narodowościowe” 41, pp. 119–136.

Drude S., Intangible Cultural Heritage Unit’s Ad Hoc Expert Group, 2003, Language vitality and endangerment, UNESCO.

Grenoble L.A., Whaley L.J., 2006, Saving Languages: An Introduction to Language Revitalization, Cambridge.

Grenoble L., Whaley L., 2020, Toward a New Conceptualisation of Language Revitalisation, “Journal of Multilingual and Multicultural Development” 42(10), pp. 911–926.

Hentschel G. Fekete I., Tambor J., 2022, Das Schlesische und seine Sprecher: Etablierung in der Gesellschaft, Attitüden, Vitalität der Germanismen. Śląski lekt i jego użytkownicy: rozpowszechnienie, postawy społeczne wobec śląszczyzny, żywotność germanizmów w śląskim lekcie, Berlin.

Irvine J., 1989, When Talk Isn’t Cheap: Language and Political Economy, “American Ethnologist” 16(2), pp. 248–267.

Jigourel T., 2011, Patois et chansons de nos grands-pères en Basse Normandie, Romorantin. Editions CPE.

Jones M., 2015, Variation and Change in Mainland and Insular Norman: A Study of Superstrate Influence, Leiden.

Letondeur B., 2022, Patrimoine: la langue normande fait de la résistance, “France 3 Normandie”, https://france3-regions.francetvinfo.fr/normandie/patrimoineen-peril-la-langue-normande-fait-de-la-resistance-2615328.html

Pine A., Turin M., 2017, Language Revitalization, Oxford.

Moseley C.M., Nicolas A.M., 2010, Atlas of the World’s Languages in Danger, 3rd ed., UNESCO Publishing.


Opublikowane
2023-12-13


Chowaniec, M. (2023) „Strategie konserwacji i rewitalizacji języka. Przypadek języka normandzkiego we Francji”, Białostockie Archiwum Językowe, 23(23), s. 43–60. doi: 10.15290/baj.2023.23.03.

Magdalena Chowaniec 
University of Silesia in Katowice