Ciało w tekstach piosenek polskich raperów
Izabela Puchala
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w LublinieAbstrakt
This article is an attempt to analyse the portrayal of the body in the lyrics of Polish hip hop songs. The analysis focuses on one hundred randomly chosen songs which include the lexeme ciało ‘body’. All the analysed songs were written by Polish rappers after the year 2000. The paper begins by describing the hip hop subculture; it also presents an overview of the definitions of the term ciało ‘body’ offered by dictionaries of contemporary Polish. The analysis of the collected lyrics reveals that rappers use the noun ciało ‘body’ to refer to ‘an organism, alive or dead, seen as a whole’ as well as to ‘a female’ presented as a sexual object.Słowa kluczowe:
body, definition, hip hop songs, lyrics, hip hop, hip hop subculture, rapperBibliografia
Bańko M. (red.), 2000, Inny słownik języka polskiego, Warszawa.
Bauman Z., 1995, Ciało i przemoc w obliczu ponowoczesności, Toruń.
Boryś W., 2005, Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków.
Broniarek W., 2005, Gdy ci słowa zabraknie. Słownik synonimów, Warszawa.
Brückner A., 1985, Słownik etymologiczny języka polskiego, Warszawa.
Buchwald D. (red), 2012, Ciało w teatrze. Perspektywa antropologiczna, Warszawa.
Dereń E., Nowak N., Polański E., 2011, Słownik języka polskiego z frazeologizmami i przysłowiami, red. E. Polański, Warszawa.
Dubisz S. (red.), 2003, Uniwersalny słownik języka polskiego, t. 1, Warszawa.
Dunaj B. (red.), 2007, Współczesny słownik języka polskiego, Warszawa.
Husserl E., 1974, Idee czystej fenomenologii i fenomenologicznej filozofii, t. II, przeł. D. Gierulanka, Warszawa.
Kaczmarek L., Skubalanka T., Grabias S., 1994, Słownik gwary studenckiej, Lublin.
Karwatowska M., 2014, Jędrne, kształtne, zdrowe, młode, okazałe... Konceptualizacja ciała w werbalizacjach studentów, [w:] O płci, ciele i seksualności w języku i mediach, red. M. Karwatowska, B. Jarosz, R. Litwiński, A. Siwiec, Lublin, s. 239–258.
Kasperczak M., 2004, Nowy słownik gwary uczniowskiej, red. H. Zgółkowa, Wrocław.
Kołodziejczyk M., 2013, Cykl życia motyla, „Polityka” nr 5, s. 16–18.
Kopaliński W., 1999, Słownik wydarzeń, pojęć i legend XX w., Warszawa.
Krawczyk A., 1991, Ciało człowieka w świetle frazeologii gwarowej, „Język a Kultura”, t. 1: Podstawowe pojęcia i problemy, red. J. Anusiewicz, J. Bartmiński, Wrocław, s. 241–249.
Krzeszowski T.P., 1994, Parametr aksjologiczny w przedpojęciowych schematach wyobrażeniowych, „Etnolingwistyka” nr 6, s. 29–51.
Leszczyński R., 2007, Hip-hop po polsku, „National Geographic” nr 6 (93), s. 114.
Libera Z., 1994, Etnograficzna nowela o zębach (z krótkim wprowadzeniem do antropologii ciała), „Literatura Ludowa” nr 1, s. 41–48.
Maciejewski R., 2004, Hip hop, czyli czy rewolucja jest blisko?, „Kultura Współczesna. Teoria – interpretacje – praktyka” nr 3 (41), s. 158–169.
Maćkiewicz J., 2006, Językowy obraz ciała. Szkice do tematu, Gdańsk.
Miszczak E., 2005, Beaty, Rymy, Życie. Leksykon Muzyki Hip-hop, Poznań.
Moch W., 2008, Hip-hop. Kultura miasta, Bydgoszcz.
Pokropski M., 2011, Ciało. Od fenomenologii do kognitywistyki, „Przegląd Filozoficzno-Literacki” nr 4 (32), s. 119–137.
Prejs B., 2005, Subkultury młodzieżowe. Bunt nie przemija, Katowice.
Puchala I., 2019, Ciało w werbalizacjach hiphopowców i rockowców, [w druku].
Rejter A., 2013, Płeć – język – kultura, Katowice.
Rzeszutek M., 2000, Słownictwo środowisk młodzieżowych w okresie polskiej transformacji, [w:] Słownictwo współczesnej polszczyzny w okresie przemian, red. J. Mazur, Lublin, s. 171–178.
Sękowska E., 1999, Językowy obraz w prasie ostatnich lat, [w:] Polszczyzna w komunikowaniu publicznym. Prace poświęcone profesor Halinie Satkiewicz z okazji jubileuszu Jej i Jej Zakładu, red. W. Gruszczyński, J. Bralczyk, G. Majkowska, Warszawa, s. 69–77.
Siatkowska E., 2009, Odbicie w wybranych nazwach części ciała rozwoju percepcji otaczającego świata na materiale słowiańskim, [w:] Tajemnice rozwoju, red. D. Bieńkowska, A. Lenartowicz, Łódź, s. 457–465.
Skorupka S., 1985, Słownik frazeologiczny języka polskiego, t. 1, Warszawa.
Stępniak K., Podgórzec Z. (współpr.), 1993, Słownik tajemnych gwar przestępczych, Londyn.
Storey J., 2003, Studia kulturowe i badania kultury popularnej. Teorie i metody, tłum. J. Barański, Kraków.
Szymczak M. (red.), 1982, Słownik języka polskiego, t. 1, Warszawa.
Tymiakin L., 2014, Ciało jako komunikat (spojrzenie gimnazjalisty), [w:] O płci, ciele i seksualności w języku i mediach, red.M. Karwatowska, B. Jarosz, R. Litwiński, A. Siwiec, Lublin, s. 259–274.
Urbańczyk S. (red.), 1953–1955, Słownik staropolski PAN, t. 1, Warszawa.
Węcławek D., Flint M., Kleyff T., Cała A., Jaczyński J., 2014, Antologia polskiego rapu, Warszawa.
Wierzbicka A., 1975, Rozważania o częściach ciała, [w:] Słownik i semantyka. Definicje semantyczne, red. E. Janus, Wrocław, s. 91–103.
Zgółkowa H., 1996, Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny, t. 7, Poznań.
