Komercyjna waloryzacja gwary śląskiej w reklamowej narracji

Izabela Łuc

Uniwersytet Śląski w Katowicach


Abstrakt

Taking into account that a dialect is a certain type of stylistic-communicative, semantic-cultural and functional category the aims of this article constitute: 1) an attempt to settle the matter of commercial valorization of dialect and its meaning towards the culture, language and communication, and 2) an illustration of the selected advertisement mechanisms connected with the ways of introducing a code, specific to the dialect and emphasizing the value of the product. The advertisements in which the textual valorization of dialect indicators is revealed, supported by structural indicators (dialogues, the presence of the narrator/narrators, the composition of utterances which include expressively marked text operators – modulants and lexical collocations subjected to the persuasive procedures) were described by the exploitation of pragmalinguistic and cognitive (theory of meaning fields) research conceptions with their methodological solutions.

Słowa kluczowe:

silesian dialect, narration of advertisements, valorization

Adaval R., Wyer R.S., 1998, The Role of Narratives in Consumer Information Processing, „Journal of Consumer Research” nr 7 (3/1998), Illinois, s. 55–68.

Anusiewicz J., 1994, Lingwistyka kulturowa. Zarys problematyki, Wrocław.

Awdiejew A., 2004, Systemowe środki perswazji, [w:] Manipulacja w języku, red. P. Krzyżanowski, P. Nowak, Lublin, s. 71–80.

Bachtin M., 1986, Problemy tekstu w lingwistyce, filologii i innych naukach humanistycznych, [w:] Estetyka twórczości słownej, red. M. Bachtin, przeł. D. Ulicka, Warszawa, s. 403–436.

Bartmiński J., 2008, Etnolingwistyka, lingwistyka kulturowa, lingwistyka antropologiczna?, [w:] „Język a kultura”, t. 20: Tom Jubileuszowy, red. A. Dąbrowska, Wrocław, s. 15–33.

Bonk G., 2009, Gwara – dowodem polskości Górnego Śląska, Rybnik.

Brzozowski P., 1991, Relacje między wartościami w świetle badań dyryfencjałem semantycznym, [w:] Języka a kultura, t. 2: Zagadnienia leksykalne i aksjologiczne, red. J. Puzynina, J. Bartmiński, Wrocław, s. 235–255.

Dąbrowska A., 2004–2005,Współczesne problemy lingwistyki kulturowej, „Postscriptum”, nr 1–2 (48–49), s. 140–155.

Genette G., 1976, Przestrzeń i język, przeł. A. Labuda, „Pamiętnik Literacki”, z. 1, s. 227–232.

Goban-Klas T., 2004, Media i komunikowanie masowe: teorie i analizy prasy, radia, telewizjii Internetu, Warszawa.

Grochowski M., 2002, Szyk operatorów adentencjalnych o funkcji adresatywnej a struktura tematyczno-rematyczna zdania, [w:] Składnia. Stylistyka. Struktura tekstu, red. M. Krauz, K. Ożóg, Rzeszów, s. 150–157.

Grybosiowa A., 1991, Społeczna waloryzacja wariantów językowych, [w:] Wariancja w języku. III Opolskie Spotkania Językoznawcze. Szczedrzyk, 10–11.10.1989 r., red. S. Gajda, Opole, s. 21–25.

Hamby A., Brinberg D., Daniloski K., 2016, Reflecting on the journey: Mechanisms in narrative persuasion, „Journal of Consumer Psychology”, vol. 27/1, s. 11–22.

Handke K., 2000, Regionalna odmiana języka narodowego, [w:] Kultura – Język – Edukacja, t. 3, red. R. Mrózek, Katowice, s. 117–128.

Jedliński R., 2000, Językowy obraz świata wartości w wypowiedziach uczniów kończących szkołę podstawową, Kraków.

Laskowska E., 2008, Wartościowanie jako środek perswazji, [w:] Język, społeczeństwo, wartości, red. E. Laskowska,M. Jaracz, I. Benenowska, Bydgoszcz, s. 219–226.

Lewiński P.H., 2000, Obraz świata w reklamie, [w:] „Język a Kultura”, t. 13: Językowy obraz świata a kultura, red. A. Dąbrowska, J. Anusiewicz,Wrocław, s. 205–213.

Lubaś W., 2000, Słownictwo potoczne w mediach, [w:] Język w mediach masowych, red. J. Bralczyk, K. Mosiołek-Kłosińska, Warszawa, s. 83–95.

Łuc I., 2010, Współczesne gry komunikacyjnojęzykowe, Katowice.

Łuc I., 2019, Gwara śląska jako wartościujący determinant reklamowy, „Słowo. Studia językoznawcze”, w druku.

Łuc I., Bortliczek M., 2000, Język potoczny jako perswazyjny składnik wypowiedzi reklamowych, [w:] Język. Tekst. Kultura, red. H. Bartwicka, Bydgoszcz, s. 31–46.

Łuc I., Bortliczek M., 2011, Język uwikłany w ponowoczesność, Katowice.

Majer A., 2011, Lokalność w cieniu globalizacji, „Annales UniversitatisMariae Curie-Skłodowska”, vol. XXXV, s. 27–46.

Mark M., 2001, The Hero and the Outlaw: Building Extraordinary Brands Through, New York.

Mayenowa M. R., 1979, Poetyka teoretyczna. Zagadnienia języka, Wrocław.

Ożóg K., 1999, Moda na potoczność w tekstach oficjalnych, „Poradnik Językowy”, z. 8–9, s. 29–37.

Ożóg K., 2001, Język polski na tle przemian w kraju w latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych XX wieku, [w:] Wokół archeologii słów i ich funkcjonowania, red. S. Podobiński, M. Lesz-Duk, Częstochowa, s. 175–185.

Piętkowa R., 1991, O aksjologizacji przestrzeni w języku i poezji, [w:] Język a kultura, t. 2: Zagadnienia leksykalne i aksjologiczne, red. J. Puzynina, J. Bartmiński, Wrocław, s. 187–196.

Pisarkowa K., 1978, Partykuła, [w:] Encyklopedia wiedzy o języku polskim, red. S. Urbańczyk, Wrocław, s. 239–240.

Popiołek K., 1959, Ziemie Staropolskie: Górny Śląsk, t. V, cz. I, red. K. Popiołek, Poznań, s. 5–6.

Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny, 1999, red. H. Zgółkowa, t. 24, Poznań.

Przybylska R., 2004, Kategoria punktu widzenia w badaniach nad relacjami przestrzennymi w języku, [w:] Punkt widzenia w języku i kulturze, red. J. Bartmiński, S. Niebrzegowska-Bartmińska, R. Nycz, Lublin, s. 149–160.

Puzynina J., 1991, Jak pracować nad językiem wartości?, [w:] Języka a kultura, t. 2: Zagadnienia leksykalne i aksjologiczne, red. J. Puzynina, J. Bartmiński,Wrocław, s. 129–137.

Puzynina J., 1992, Problematyka aksjologiczna w językoznawstwie, [w:] Problematyka aksjologiczna w nauce o literaturze. Studia, red. S. Sawicki, A. Tyszczyk, Lublin, s. 59–92.

Puzynina J., 2014, Kłopoty z nazwami wartości (i wartościami). „Etnolingwistyka. Problemy języka i kultury” nr 26, red. J. Bartmiński, Lublin, s. 7–20.

Sharifian F., 2016, Lingwistyka kulturowa, „Etnolingwistyka. Problemy języka i kultury” nr 28, red. J. Bartmiński, Lublin, s. 31–57.

Skubalanka T., 1969, Rola języka mówionego i pisanego, [w:] Język polski. Poprawność – piękno – ochrona, red. S. Urbańczyk, Bydgoszcz, s. 12–13.

Skudrzykowa A., 1993, Potocznośća strategia uwiarygodniania w tekstach mówionych, „Socjolingwistyka”, nr 12–13, red. W. Lubaś, Kraków, s. 47–53.

Swadźba U., 2012, Wartości – pracy, rodziny, religii – ciągłość i zmiana. Socjologiczne studium społeczności śląskich, Katowice.

Thompson J. B., 2001, Media i nowoczesność. Społeczna teoria mediów, Poznań.

Uniwersalny słownik języka polskiego PWN, 1999, red. S. Dubisz, t. 2, Warszawa.

Wyer R.S., Adaval R., Colcombe S.J, 2002, Narrative-based representations of social knowledge: Their construction and use in comprehension, memory, and judgment, „Advances in Experimental Social Psychology”, vol. 34, s. 131–197.

Zgółkowa H., 1987, Ilościowa charakterystyka słownictwa współczesnej polszczyzny, Poznań.

Pobierz

Opublikowane
2018-12-30


Łuc, I. (2018) „Komercyjna waloryzacja gwary śląskiej w reklamowej narracji”, Białostockie Archiwum Językowe, (18), s. 139–161. doi: 10.15290/baj.2018.18.10.

Izabela Łuc 
Uniwersytet Śląski w Katowicach