Język polityki w konspiracyjnym nurcie prasy tajnej okresu powstania styczniowego (na przykładzie leksyki nacechowanej ekspresywnie)
Leonarda Mariak
Uniwersytet Szczeciński, Wydział FilologicznyAbstrakt
The article presents the stylistic and functional analysis of names of enemies and defenders used in secret journals from the January Uprising. The language treatments of the editors (metaphorisation od meanings, uncharacterized synonyms) were also taken into consideration. Thanks to them they could transfer monothematic contents and perform ideological and canvassing tasks. The examined category of names constitutes a significant language element of those texts, which enables to address the key issues of political language in the conspiracy press, in particular the system of norms and values that it represents and the means for its implementation in specific linguistic behaviours.Słowa kluczowe:
January Uprising, secret press, stylistic and language phenomena, language expressionBibliografia
Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, 1995, red. K. Polański, Wrocław–Warszawa–Kraków.
Grabias S., 1981, O ekspresywności języka. Ekspresja a słowotwórstwo, Lublin.
Historia prasy polskiej (lata 1661–1864), 1996, red J. Łojek, Warszawa.
Kamińska-Szmaj I., 1993, Judzi, zohydza, ze czci odziera. Język propagandy politycznej prasie 1919–1923, Wrocław.
Kamińska-Szmaj I., 1994, Co to jest kultura polityczna, w: Język a kultura, t. 11. Język polityki a współczesna kultura polityczna, red. J. Anusiewicz, B. Siciński, Wrocław, s. 9–14.
Kieniewicz S., 1977, Polska kultura polityczna w XIX wieku, w: Dzieje kultury politycznej w Polsce, red. J.A. Gierowski, Warszawa, s. 136–158).
Kołodziejek E., 1994, Językowe środki zwalczania przeciwnika, czyli o inwektywach we współczesnych tekstach politycznych, w: Język a kultura, t. 11. Język polityki a współczesna kultura polityczna, red. J. Anusiewicz, B. Siciński, Wrocław, s. 69–75.
Mariak L., 2001, Perswazyjność prasy tajnej okresu Powstania Styczniowego na przykładzie leksyki, Szczecin.
Prasa tajna okresu Powstania Styczniowego, 1966, red. S. Kieniewicz, E. Halicz, L. Jakowlew, W. Koroluk, I. Miller, F. Ramotowska, Wrocław–Warszawa–Kraków 1966.
Thom F., 1990, Drewniany język, Warszawa 1990.
Wolińska O., 1996, Język polski w walce, w: Polszczyzna czasu II wojny światowej (1939–1945), red. I. Bajerowa, Warszawa, s. 337–451.
