The transfer of names in various translations of brothers Grimm’s Rumpelstilzchen
Paweł Golda
Paweł GOLDA - Sorbonne Paris North University, University of Silesia in Katowice, University of OpoleJoanna Ryszka
Joanna RYSZKA - Sapienza University of Rome, University of Silesia in KatowiceOlcay Karabag
Olcay KARABAG - National Institute for Oriental Languages and Civilizations (INALCO)Bruno Messias Leandro
Bruno MESSIAS LEANDRO - University of São PauloJoachim Zemmour
Joachim ZEMMOUR - Paris-East Créteil UniversityAbstract
Wielu badaczy wskazuje transfer nazw własnych jako jedną z trudności przekładu. Niniejsza praca dotyczy translacji imion w dwudziestu jeden przekładach baśni Rumpelstilzchen spod pióra braci Grimm. Analizie zostały poddane angielskie, brazylijskie, polskie, tureckie oraz japońskie wydania baśni napisanej pierwotnie w języku niemieckim. Praca skupia się na analizie prawdziwego imienia tytułowego skrzata oraz imion wymienianych przez baśniową królową. Artykuł zawiera pięć analiz opisujących onomastyczne aspekty przekładu oraz zastosowane techniki tłumaczeniowe. Wyniki wskazują na to, że podejście tłumaczy do przekładu imion było różnorodne na przestrzeni lat oraz wydań. Najczęściej wykorzystywanymi technikami były zamiana oraz transkrypcja, a ich bogactwo jest szczególnie widoczne w podejściu do przekładu powszechnych imion, np. Cunz i Heinz.Schlagworte:
onomastics, onomastic translatology, proper noun, name, Grimm Brothers, fairy taleLiteraturhinweise
Grimm W., Grimm J., 1812, Die Kinder- und Hausmärchen. Gesammelt durch die Brüder Grimm, Berlin.
Grimm W., Grimm J., 1819, Die Kinder- und Hausmärchen. Gesammelt durch die Brüder Grimm, Berlin.
Grimm W., Grimm J., 1857, Kinder- und Hausmärchen, Göttingen.
J. and W. Grimm, 1856, Household Stories, London, Anonymous translators
J. and W. Grimm, 1882, Grimm’s Fairy Tales, New York, translated by Crane L.
J. and W. Grimm, 1855, Home Stories, London, translated by Davis M.L.
J. and W. Grimm, 1912, Grimm’s Household Tales, London, translated by Edwardes M.
J. and W. Grimm, 2011, Grimm Masalları, Istanbul, translated by Günersel S.
J. and W. Grimm, 1884, Grimm’s Household Tales, London, translated by Hunt M.
J. and W. Grimm, 1890, English Fairy Tales, New York, translated by Jacobs J.
J. and W. Grimm, 1925, がたがたの竹馬小僧, In: 世界童話大系 第２巻 初版, Tokyo, pp. 368–372, translated by Kaneda K.,
J. and W. Grimm, 1999, Baśnie Braci Grimm, Warsaw, translated by Kowerska Z.A.
J. and W. Grimm, 1928, ルムペルスチルツキン, In: グリム童話集, Tokyo, pp. 41–57, translated by Koyama H.
J. and W. Grimm, 2004, ルンペルシュチルツヒェン, Y. Okubo, Y. Asahara (Eds.), translated by Kusuyama M., https://www.aozora.gr.jp/cards/001091/files/42310_15932.html (accessed: 9.04.2022).
J. and W. Grimm, 1936, Novos Contos de Grimm, São Paulo, translated by Lobato M.
J. and W. Grimm, 1929, Baśnie, Warsaw, translated by Londyński B.
J. and W. Grimm, 1909, The Fairy Tales of the Brothers Grimm, New York, translated by Lucas E.
J. and W. Grimm, 2010, Baśnie Braci Grimm, Poznań, translated by Pieciul‑Karmińska E.
J. and W. Grimm, 1997, Contos de Grimm, São Paulo, translated by Stahel M.
J. and W. Grimm, 1985, がたがたの竹馬小僧, In: 完訳グリム童話集. Tokyo., translated by Takahashi K.
J. and W. Grimm, 1930, Bajki, Łódź‑Katowice, translated by Tarnowski M., https://polona.pl/item/bajki,ODk3ODEyM DU/8/#info:metadata (accessed: 4.09.2022).
J. and W. Grimm, 2016, Titelitury, Warsaw, translated by Tarnowski M., https://polona.pl/item/titelitury,NzA2NTY3M zE/1/#info:metadata (accessed: 9.04.2022).
J. and W. Grimm, 1823, German Popular Stories, London., translated by Taylor E.
J. and W. Grimm, 1876, Grimm’s Goblins – Grimm’s Household Tales, London, translated by Taylor E.
J. and W. Grimm, 1949, ルムペンシュツンツヘン, In: 祖稿グリム童話全集, Tokyo: pp. 44–46, translated by Umekichi T.
J. and W. Grimm, 2008, Grimm Masalları. Istanbul, translated by Yeğinobalı N.
Barr J., 1969, The symbolism of names in the Old Testament. “Bulletin of the John Rylands Library” LII(I), pp. 11–29.
Batsalay O., 2018, Ways of translating the names of fairy -tale characters, “Topical Issues of Humanities, Technical and Natural Sciences” III, pp. 128–131.
Birney A., 1974, Rumpelstilzchen. “New York Folklore” XXX(IV), pp. 279–285.
Breza E., 2011, Niektóre rzadsze imiona męskie (III). “Rozprawy Komisji Językowej” LVI, pp. 5–45.
Breza E., 2014, Niektóre rzadsze imiona męskie (IV). “Rozprawy Komisji Językowej” LX, pp. 15–49.
Coillie J. van, 2006, Character Names in Translation: A Functional Approach, In: Chil dren’s literature in translation: Challenges and strategies, J. Van Coillie, W. P. Verschueren (Eds.), Manchester, pp. 123–130.
Coillie J. van, 2014, “Oh, how hard it is to play the translator’s game”: Translating Orality in the Grimms’ “Rumpelstiltskin”, “Marvels & Tales: Journal of Fairy‑Tale Studies” XXVIII, pp. 346–366.
Czajkowska A., Romocka‑Tyfel B., 2021, Zmiana imienia i nazwiska. Geneza. Komentarz. Orzecznictwo. Wzory decyzji, Warszawa.
Gaballo V., 2012, Exploring the boundaries of transcreation in specialized translation, “ESP Across Cultures” IX, pp. 95–113.
Kaya K., 1943, Masallar 1, Ankara.
Koryga M., 2014, Polskie edycje zbiorów baśni Braci Grimm, “Debiuty Bibliologiczno‑Informatologiczne” II, pp. 5–19.
Leppihalme R., 1997, Culture bumps: An empirical approach to the translation of allusions. London.
Newmark P., 1988, A Textbook of Translation, London.
Ní Dhuibhne É., 2012, The Name of the Helper: “Kinder- und Hausmärchen” and Ireland, “Béaloideas” LXXX, pp. 1–22.
Pieciul‑Karmińska E., 2009, A Polish History of Grimms’ Fairy Tales, “Przekładaniec” XXII, pp. 57–75.
Pieciul‑Karmińska E., 2010, Polskie losy tytułowego imienia Rumpelstilzchen z baśni braci Grimm, “Onomastica” LIV, pp. 51–65.
Pieciul‑Karmińska E., 2014, Das Märchen „Rumpelstilzchen” (KHM 55) in polnischen Übersetzungen. Eine Fallstudie zur Rezeption der „Kinder- und Hausmärchen” in Polen, In: Aspekte der philologischen Forschung von Jacob Grimm und der Märchenübersetzung ins Polnische, H. Biaduń‑Grabarek, S. Firyn (Eds.), Frankfurt am Main, pp. 135–144.
Seago K., 2003, What’s in a title? A bibliographical study of the marketing of Grimms’ fairy tales in English translation in the nineteenth century. “New Comparison, A Journal of General and Comparative Literary Studies” XXXV, pp. 100–120.
Shchurik N.V., 2017, The translation of proper names in folklore. “Journal of Siberian Federal University. Humanities & Social Sciences” IV, pp. 591–597.
Shuttleworth M., 2014, Dictionary of translation studies. London.
Skuza S., 2017, Prima del cristianesimo: la ricostruzione delle credenze e delle superstizioni popolari racchiuse nei proverbi in italiano e in polacco: uno studio comparative, In: Fraseologia e paremiologia, passato, presente, futuro, C. De Giovanni (Ed.), Milan, pp. 299–309.
Tardzenyuy N.C., 2016, Revisiting Translation Strategies and Techniques, „International Journal of Comparative Literature & Translation Studies” IV(IV), pp. 48–56.
Vendler Z., 1975, Singular Terms, In: Semantics: An interdisciplinary reader in Philosophy, linguistics and psychology, D. Steinberg, L.Jakobovits (Eds.), Cambridge, pp. 115–113.
Vermes A.P., 2003, Proper names in translation: an explanatory attempt. “Across languages and cultures” IV, pp. 89–108.
Zipes J., 1993, Spinning with fate: Rumpelstiltskin and the decline of female productivity. “Western Folklore” LII, pp. 43–60.
J. and W. Grimm, 2008, Contos de fadas / Irmãos Grimm, São Paulo, translated by Paciornik C.M.
Paweł GOLDA - Sorbonne Paris North University, University of Silesia in Katowice, University of Opole
Joanna RYSZKA - Sapienza University of Rome, University of Silesia in Katowice
Olcay KARABAG - National Institute for Oriental Languages and Civilizations (INALCO)
Bruno MESSIAS LEANDRO - University of São Paulo
Joachim ZEMMOUR - Paris-East Créteil University
