Elf, wróżka, kameleon… Metaforyczno-symboliczny portret polskiej Safo zwerbalizowany w książce Marioli Pryzwan Lilka. Pawlikowska Jasnorzewska we wspomnieniach i listach
Katarzyna Węgorowska
Uniwersytet ZielonogórskiAbstrakt
Human personality is The complexity of human personality is confirmed in its psychological, pedagogical and lexicographical definitions. This complexity is clearly seen Pawlikowska-Jasnorzewska’s personality. The aim of this publication is to describe the personality traits of Maria Pawlikowska‑Jasnorzewska, a playwright, painter, a descendant of the Kossak family and one of Poland’s greatest poets. The metaphorical terms used to refer to Pawlikowska-Jasnorzewska include: colorful butterfly, bracken, hummingbird, lioness, salamander, rose, exotic flower, fortune-teller, or a fairy, to name but a few, and are all characterized by symbolic meaning. This was discussed in Mariola Pryzwan’s biographical work complementary to the existing portraits of Pawlikowska-Jasnorzewska – the woman and the artist, whose subtlety and softness were paradoxically coupled with her strong sense of realism were reflected in her unrivalled literary works.Słowa kluczowe:
Maria Jasnorzewska-Pawlikowska, metaphor, symbolism, personality, verbalizationBibliografia
Arrchea J., 2018, Leonardo Da Vinci, Warszawa.
Chabińska‑Ilchanka E., Ristujczina L., 2020, Historia malarstwa. Od prehistorii do współczesności, Bielsko‑Biała.
Cieślak M., 2012, Skarby sztuki, Warszawa.
Davies G., Saunders G., 2018, Miłosna mowa kwiatów, Warszawa.
Długosz‑Kurczabowa K., 2008, Wielki słownik etymologiczno -historyczny języka polskiego, Warszawa.
Eustachiewicz L., 1983, Dwudziestolecie 1919–1939, Warszawa.
Ilustrowany słownik języka polskiego, 2004, red. E. Sobol, Warszawa.
Inny słownik języka polskiego PWN, 2000, t. 1–2, red. M. Bańko, Warszawa.
Jethon Z., 1979, Mózg – myśl – mowa, Warszawa.
Kopaliński W., 1985, Słownik mitów i tradycji kultury, Warszawa.
Kopaliński W., 1990, Słownik symboli, Warszawa.
Kozielecki J., 1982, Czynności myślenia, w: Psychologia, red. T. Tomaszewski, Warszawa, s. 351–410.
Kwiatkowski J., 1980,Wstęp, w: M. Pawlikowska‑Jasnorzewska, Wybór poezji, Wrocław, s. V–CXIX.
Makowiecki A. Z., 2000, Słownik postaci literackich, Warszawa.
Marczak‑Oborski S., 1991, Przewodnik teatralny, t. 1: Dramat polski, Warszawa.
Masłowska D., Masłowski W., Księga aforyzmów, Warszawa.
Matuszewski R., 1991, Literatura polska lat 1918–1939, Warszawa:
Miller J., 2014, Biżuteria. Historia. Projektanci. Kolekcje, Warszawa.
Okoń W., 1984, Słownik pedagogiczny, Warszawa.
Pawlikowska‑Jasnorzewska M., 2012, Szatan wojnę spłodził. Zapiski 1939–1945, Warszawa.
Parry J., Wielka księga dzikich zwierząt, Warszawa.
Pryzwan M., 2015, Lilka. Maria Pawlikowska -Jasnorzewska we wspomnieniach i listach, Kraków.
Różycka B., Płoszyńska H., 2008, Wielka ilustrowana księga snów, Poznań.
Strelau J., 1982, Osobowość. Różnice indywidualne, w: Psychologia, red. T. Tomaszewski, Warszawa, s. 679–735.
Tomkowski J., 1993, Literatura polska, Warszawa.
Węgorowska K., 2018, Zmysłowe i okrutne. Mroczna mitologizacja rusałek utrwalona w wybranych tekstach kultury o dziedzictwie Słowian. (Refleksje lingwistyczno- -etnokulturologiczne), w: tejże, Z szuflady lingwokulturologa. Rzeczy językoznawczo-kulturologiczne o gwarowo -dialektalnym skarbcu polskiej kultury, dziedzictwie dawnych i współczesnych bartników, swoich i obcych w jednej z barlineckich baśni oraz przewrotnych rusałkach, Zielona Góra–Choszczno, s. 99–129.
Wielki słownik wyrazów obcych PWN, red. M. Bańko, Warszawa.
Zych P., Vargas W., 2018, Bestiariusz słowiański, Olszanica.
Żaba J., Żaba I. V., 2016, Atlas naturalnych kamieni szlachetnych i ozdobnych, Warszawa.
Uniwersytet Zielonogórski
