Eksploracja wzrokiem, słuchem i węchem w językowym obrazie ludzi i zwierząt – na podstawie tekstówz czasopisma „Kumpel”

Małgorzata Bortliczek

Uniwersytet Śląski


Résumé

The article entitled Exploration with sight, hearing, and smell in the linguistic picture of people and animals – on the basis of texts from “Kumpel” magazine concerns the manner of describing three dominating senses in the world of fauna such as sight, hearing and smell. The names of these senses determine also the structure of analysis. The senses of taste and touch were not included in the description of behaviour and animals’ predispositions probably due to the anthropocentric perspective. These senses, which can be assumed, have not been examined so much as to be presented in the texts for the general public related to fauna and addressed to the receiver at the age between 7 and 10.

Mots-clés :

senses, animals’ sensory predispositions, exploration of the world, anthropocentrism, linguistic and cultural picture of the world

Albińska K., 2015, Moda na zmysły w służbie cywilizacji medialnej: „epoka ucha” czy „epoka oka”?, w: Kulturowy obraz mód społecznych, red. J. Bujak-Lechowicz, Szczecin, s. 207–213.

Anusiewicz J., 1990, Językowo-kulturowy obraz kota w polszczyźnie, „Etnolingwistyka”, nr 3, s. 95–141.

Badyda E., 2013, Innowacje słowotwórczo-semantyczne z zakresu pola percepcji węchowej oraz ich funkcje w „Wykładzie profesora Mmaa” Stefana Themersona, w: Wokół słów i znaczeń V, Słowotwórstwo w różnych odmianach języka, red. E. Badyda, J. Maćkiewicz, E. Rogowska-Cybulska, Gdańsk, s. 283–298.

Bortliczek M., 2014, Dziecko jako odbiorca dyskursu popularnonaukowego, w: Sytuacja komunikacyjna i jej parametry. „Być nadawcą – Być odbiorcą”, red. G. Sawicka, W. Czechowski, Toruń, s. 132–146.

Dyrda J., 2003, Style uczenia się dzieci dyslektycznych a wymagania poznawcze szkoły, Gdańsk.

Gałecki Z., 1996, Gdzie i jak po polsku śpiewają słowiki? Glosa do polszczyzny kijowskiej, „Poradnik Językowy”, nr 9, s. 57–62.

Kajtoch W., 2008, Językowe obrazy świata i człowieka w prasie młodzieżowej i alternatywnej, t. I, Kraków.

Kempf Z., 1989, Dwa aspekty wyrazów negatywnych dotyczących zwierząt, „Język Polski”, z. 3–5, s. 208–209.

Kładoczny P., 2009, Czy istnieje norma w używaniu nazw dźwięków?, w: Norma a komunikacja, red. M. Steciąg, M. Bugajski, Wrocław, s. 365–372.

Kładoczny P., 2013, Słowotwórstwo nazw dźwięków, w: Wokół słów i znaczeń V, Słowotwórstwo w różnych odmianach języka, red. E. Badyda, J. Maćkiewicz, E. Rogowska-Cybulska, Gdańsk, s. 67–83.

Kładoczny P., 2015, Stukanie, pukanie, klepanie, kołatanie – podobieństwa i różnice znaczeń leksemów bliskoznacznych, w: Kulturowy wymiar słowa, obrazu, dźwięku, milczenia i ciszy, red. J. Bujak-Lechowicz, Szczecin, s. 155–172.

Koncewicz-Dziduch E., Ptaki w polskiej i chorwackiej frazeologii, w: http://animalisticki-frazemi.eu/images/frazemi/zbornik radova/Koncewicz Dziduch za WEB.pdf, dostęp: 10.04.2017.

Markova D., Powell A., 1998, Twoje dziecko jest inteligentne. Jak poznać i rozwijać jego umysł, Warszawa.

Młodkowski J., 1998, Aktywność wizualna człowieka, Warszawa.

Niesporek-Szamburska B., 2005, O metaforze synestezyjnej w tekstach dzieci, „Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego”, t. 18, red. H. Synowiec, Katowice, s. 119–126.

Pajdzińska A., 1996, Wrażenia zmysłowe jako podstawa metafor językowych, „Etnolingwistyka. Problemy języka i kultury”, nr 8, red. J. Bartmiński, Lublin, s. 113–130.

Tokarski R., 1999, Językowy obraz świata w metaforach potocznych, w: Językowy obraz świata, red. J. Bartmiński, Lublin, s. 65–81.

Tokarski R., 2013, Świat za słowami. Wykłady z semantyki leksykalnej, Lublin.

Witosz B., 1998, Pragmatyczny wymiar opisu, w: Tekst. Problemy teoretyczne, red. J. Bartmiński, B. Boniecka, Lublin, s. 197–211.

Żmigrodzki P., 2008, Słowo – słownik – rzeczywistość. Z problemów leksykografii i metaleksykografii, Kraków.


Publiée
2017-12-30


Bortliczek, M. (2017) « Eksploracja wzrokiem, słuchem i węchem w językowym obrazie ludzi i zwierząt – na podstawie tekstówz czasopisma „Kumpel” », Białostockie Archiwum Językowe, (17), p. 33–55. doi: 10.15290/baj.2017.17.02.

Małgorzata Bortliczek 
Uniwersytet Śląski