Od czego zależy charakter recenzji? Analiza funkcjonowania gatunku w czasopismach XIX i XX wieku
Abstrakt
Recenzja jako gatunek nie została dostatecznie opisana w literaturze przedmiotu. Jej różne odmiany zostały zaledwie zauważone, a ewolucja genologiczna potraktowana przyczynkowo. W artykule poddano analizie recenzje z czasopism i gazet XIX i XX wieku. Autor wskazuje na zależność tego typu tekstów od rodzaju periodyku, działu i charakteru recenzowanego utworu. Przedstawia również w zarysie rozwój gatunku, od recenzji zawierających głównie streszczenie do tych, które składają się przede wszystkim z interpretacji i wartościowania.
Słowa kluczowe:
gatunki prasowe, rynek wydawniczy, polskie czasopisma, recenzjaBibliografia
Brodzka Alina [red.] (1995), Słownik literatury polskiej XX wieku, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Balbus Stanisław (1999), Zagłada gatunków, „Teksty Drugie”, nr 6, s. 25–39.
Ch. (1900), [rec. dot. Pamiętnika Munia], „Słowo”, nr 115, s. 1.
Czosnowski Stanisław (1927), Poemat o Szeli, „Gazeta Literacka”, nr 1, s. 3.
Feldhorn Jerzy (1927), Kasprowicz i Tatry, „Gazeta Literacka”, nr 4, s. 3.
Gazda Grzegorz [red.] (2012), Słownik rodzajów i gatunków literackich, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Glucksberg Maksymilian (1874), [rec. dot. Pracy kobiet w XIX wieku], „Kłosy”, nr 499, s. 44–46.
Głowiński Michał (1967), Gatunek literacki i problemy poetyki historycznej, w: Proces historyczny w literaturze i sztuce, red. M. Janion i A. Piorunowa, Warszawa: Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, s. 31–60.
Głowiński Michał (1975), Świadectwa i style odbioru, „Teksty: teoria literatury, krytyka, interpretacja”, nr 3, s. 9–28.
Głowiński Michał (1998), Recenzja [hasło], w: Słownik terminów literackich, red. J. Sławiński, Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich s. 464.
Gumkowski Marek (1991), Krytyka literacka [hasło], w: Słownik literatury polskiej XIX wieku, red. J. Bachórz, A. Kowalczykowa, Wrocław–Warszawa–Kraków i in.: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. s. 448–458.
[H.G.] (1901), [rec. dot. Pamiętników nowonarodzonego], „Ateneum”, t. 3, z. 3, s. 649–650.
Hoesick Ferdynand (1920), „Piosenki żołnierskie”, „Ilustrowany Kurier Codzienny”, nr 118, s. 2–3.
J.B. (1927), „Włóczęga”, „Gazeta Literacka”, nr 3, s. 2.
K.C. (1870), [rec. dot. spektaklu teatralnego Posażna jedynaczka], „Gazeta Polska”, nr 250, s. 1.
Kaszewski Kazimierz (1898), [rec. dot. Panienki z okienka], „Kurier Warszawski”, nr 103, s. 1–2.
Kogut Bogusław (1966), Przewrotny motyl, „Życie Literackie”, nr 30, s. 10.
Kogut Bogusław (1966), Randka z ojczyzną, „Życie Literackie”, nr 30, s. 10.
Kosiński Ryszard (1966), Epitafium dla Hempla, „Życie Literackie”, nr 7, s. 9.
Kowalczykowa Alina, Bachórz Józef [red.] (1991), Słownik literatury polskiej XIX wieku, Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Kwiatkowski Jerzy (1966), Psychoanaliza zamachu, „Życie Literackie”, nr 43, s. 6.
M. (1920), [rec. dot. spektaklu teatralnego Saul król], „Ilustrowany Kurier Codzienny”, nr 92, s. 6.
M.D. (1892), [rec. dot. Czytanki pierwszej], „Kurier Codzienny”, nr 150, s. 2.
Skarbek Fryderyk (1818), Teatr Narodowy. Janek i Stefanek, „Gazeta Codzienna Narodowa i Obca”, nr 44, s. 4.
Rychlewski Marcin (2013), Książka jako towar. Książka jako znak. Studia z socjologii literatury, Gdańsk: Wydawnictwo Naukowe Katedra.
Struve Henryk (1874), [rec. dot. spektaklu Nietoperze], „Kłosy”, nr 498, s. 27–28.
Struve Henryk (1874), [rec. dot. Wallensteina], „Kłosy”, nr 497, s. 6–7.
Wolny-Zmorzyński Kazimierz, Kaliszewski Andrzej (2006), Gatunki publicystyczne, w: K. Wolny-Zmorzyński, A. Kaliszewski, Gatunki dziennikarskie. Teoria–praktyka–język, Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, s. 87–111.
Wolny-Zmorzyński Kazimierz, Kaliszewski Andrzej (2006), Recenzja [hasło], w: Słownik terminologii medialnej, red. W. Pisarek, Kraków: Universitas.
X. (1867), [rec. dot. Dziesięciu lat niewoli moskiewskiej], „Czas”, nr 257, s. 1–2.
Zechenter Witold (1927), Coś z nagiej prawdy, „Gazeta Literacka”, nr 1, s. 2.
(1819), „Gazeta Codzienna Narodowa i Obca”, nr 170, s. 1.
(1833), [rec. dot. Róży na Tannenburgu], „Kurier Warszawski”, nr 152, s. 1.
(1833), „Kurier Warszawski”, nr 12.
(1833), „Kurier Warszawski”, nr 143.
(1840), „Tygodnik Literacki”, nr 16.
(1840), „Tygodnik Literacki”, nr 17.
(1840), „Tygodnik Literacki”, nr 8.
(1849), Przegląd ważniejszych pism politycznych we Francji, „Czas”, nr 62, s. 1–2.
(1851), [rec. dot. Wstępu krytycznego do dziejów Polski], „Dziennik Warszawski”, nr 85, s. 1–3.
(1852), [rec. dot. Melodii biblijnych], „Dziennik Literacki”, nr 3, s. 24.
(1854), [rec. dot. Estetyki czyli umnictwa pięknego], „Dziennik Literacki”, nr 26, s. 239–240.
(1856), [rec. dot. Króla wygnańca], „Dziennik Literacki”, nr 1, s. 5–6.
(1867), [rec. dot. Dziesięciu lat niewoli moskiewskiej], „Czas”, nr 257, s. 1–2.
(1873), [rec. dot. Hieronima Savonaroli], „Niwa”, nr 29, s. 113–115.
(1875), Nowy tom dziejów Jakuba Caro, „Ruch Literacki”, nr 12, s. 191.
(1876), „Ateneum”, z. 1.
(1883), [rec. dot. Laszki], „Ateneum”, t. 4, z. 10, s. 201–203.
(1883), „Słowo”, nr 179.
(1883), „Słowo”, nr 287.
(1884), „Czas”, nr 223.
(1884), „Czas”, nr 29.
(1884), „Czas”, nr 42.
(1920), „Ilustrowany Kurier Codzienny”, nr 92.
(1931), „Przegląd Współczesny”, nr 5.
(1935), „Prosto z Mostu”, nr 8, s. 4–9.
(1961), „Odra”, nr 1.
Licencja
Artykuły opublikowane w czasopiśmie "Białostockie Studia Literaturoznawcze" na platformie należącej do Uniwersytetu w Białymstoku są udostępniane na licencji CC-BY-SA 4.0 (Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
1) uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji na tych samych warunkach, 2) wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej do tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny.
Uniwersytet w Białymstoku zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi w Białymstoku na wykorzystanie dzieła.
