„Wszystkość nadciąga...” O Gomulickiego edycji kompletnej „Pism” Norwida – kilka uwag
Piotr Chlebowski
Instytut Literaturoznawstwa, Wydział Nauk Humanistycznych. Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła IIPiotr Chlebowski, dr hab., prof. KUL, pracownik Ośrodka Badań nad Twórczością Cypriana Norwida Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Autor książek: Cypriana Norwida „Rzecz o wolności słowa”. Ku epopei chrześcijańskiej (Lublin 2000), Romantyczna silva rerum. O Norwidowym „Albumie Orbis” (Lublin 2009), Polihymnia CN 1-2. Studia i szkice interpretacyjne (Lublin 2019). Zainteresowania badawcze: norwidologia, romantyzm, korespondencja sztuk, edytorstwo dzieł literackich, wiek XIX.
https://orcid.org/0000-0002-8285-9358
Abstrakt
The article attempts to present in a synthetic way (also in the axiological aspect) the editorial work of Juliusz Wiktor Gomulicki. The editions of Norwid’s ouvre prepared by Gomulicki, especially the first complete edition of the poet’s writings, were published mainly in the years 1944–1989. Undoubtedly, Gomulicki’s greatest editorial success was the full coverage of Norwid’s writings. However, there were also some flaws, such as the excessive “biographisation” of his editorial commentaries, erroneous readings and peculiar, in the literary sense, interpretations. Furthermore, Gomulicki marginalised Norwid’s activity in the area of plastic arts (cf. his lithograph Solo). Also his genological classifications and categorisations, which had a great influence on the layout and form of the corpus of Norwid’s writings, raise some serious doubts. Finally, it is also impossible to recognize the critical and scientific character of this publishing endeavour, which Gomulicki willingly and constantly stressed.
Bibliografia
„Chimera” (1904), t. 8, z. 22–24: Pamięci Cypriana Norwida, [zebrał i oprac. Z. Przesmycki],
Warszawa [recte: 1905].
Chlebowski Piotr (2014), Norwid do „Poety-ruin” – bez listu. O tekście Do Z. K., „Studia
Norwidiana”, t. 32, s. 131–146.
Gomulicki Juliusz Wiktor (1976), Kalendarz biograficzny Cypriana Norwida 1784–1821–
–1883–1905, w: C. Norwid, Pisma wszystkie, t. 11, Warszawa: PIW.
Krasiński Zygmunt (1912), Pisma [...], wydanie jubileuszowe, wyd. J. Czubek, t. 1–8,
G. Warszawa: Gebethner i sp.
Krasiński Zygmunt (1994), Listy do plenipotenta i oficjalistów, oprac. Z. Sudolski, Warszawa
PIW.
Krasiński Zygmunt (2017), Dzieła zebrane, t. 1–8, red. M. Strzyżewski i in., Toruń:
Wydawnictwo Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika.
Marren´e-Morzkowska Waleria (1878/1879), Grupa poetów z 1840 r. Cyprian Norwid,
„Przegląd Tygodniowy Życia Społecznego, Literatury i Sztuk Pięknych”, nr 1,
z 24 grudnia / 5 stycznia, s. 8–9; 1878/1879, nr 2 z 31 grudnia / 12 stycznia,
s. 17–18; 1879, nr 3 z 7/19 stycznia, s. 41–42.
Marren´e-Morzkowska Waleria (1900), Symbolista sprzed pięćdziesięciu laty. Odczyt publiczny
na dochód Osad Rolnych, „Wędrowiec”, nr 15, s. 255; nr 16, s. 307–308.
Mickiewicz Adam (1993–2004), Dzieła, Wydanie Rocznicowe 1789–1998, t. 1–17, red.
Z.J. Nowak i in., Warszawa: Czytelnik.
Norwid Cyprian, Rzecz o wolności słowa [autograf], Biblioteka Narodowa sygn. 6316,
k. 1–38.
Norwid Cyprian (1869), Rzecz o wolności słowa, Paryż: Księgarnia Luxemburska.
Norwid Cyprian (1911), Pisma zebrane, wydał Z. Przesmycki, t. A: Pism wierszem dział
pierwszy, część 1–2, (recte: 1912); t. C: Pism dramatycznych dział pierwszy, (recte:
; t. E: Pism prozą dział pierwszy obejmujący legendy i nowele, (recte: 1914);
t. F: Pism prozą dział drugi: o sztuce i literaturze, (recte: 1914), Warszawa–Kraków:
Wydawnictwo Jakuba Mortkowicza.
Norwid Cyprian (1933), Antologia artystyczna, przedm. Z. Przesmycki,Warszawa, odb.
„Grafika” 1933, nr 2.
Norwid Cyprian (1933), Inedita [I]. Reszta wierszy odszukanych po dziś dzień, a dotąd nie
wydanych, zebrał i wydał Z. Przesmycki (Miriam), Warszawa.
Norwid Cyprian (1933), Inedita [II]. Pierścień Wielkiej Damy. Tragedia w trzech aktach,
wydał z autografu Z. Przesmycki (Miriam), Warszawa.
Norwid Cyprian (1933), Inedita [III]. Rozprawki epistolarne, zebrał i wydał Z. Przesmycki
(Miriam), Warszawa.
Norwid Cyprian (1933), Poezje wybrane z całej odszukanej po dziś spuścizny poety, ułożył
i przypisami opatrzył Miriam [Zenon Przesmycki], z dwoma wizerunkami
i dwiema podobiznami autografów, Warszawa.
Norwid Cyprian (1937–1938), Wszystkie pisma [...] po dziś w całości lub fragmentach odszukane,
t. 3–4: Pisma dramatyczne, część pierwsza i druga, Warszawa 1937; t. 5:
Proza epicka, Warszawa 1937 (nakład częściowo zniszczony w 1944; tom puszczony
do wyd. obiegu w 1946); t. 6: Pisma o sztuce i literaturze, Warszawa 1938
(nakład częściowo zniszczony w 1944; tom puszczony do wyd. obiegu w 1946);
t. 7: Pisma filozoficzne, społeczne i t.d., Warszawa 1939 (tom wydrukowany, ale nie
zbroszurowany); t. 8–9: Listy. Część pierwsza (1–410) i druga (411–846), Warszawa
Norwid Cyprian (1939), Gromy i pyłki. Nowy tom poezyj, zebrał i oprac. A. Zaleski
(recte: J.W. Gomulicki), Wilno: Książnica Literacka (recte: 1944, Warszawa: Wydawnictwo
„Godziemba”).
Norwid Cyprian (1955), Okruchy poetyckie i dramatyczne, zebrał i oprac. J.W. Gomulicki,
Warszawa: PIW.
Norwid Cyprian (1966), Dzieła zebrane, t. 1–2: Wiersze, oprac. J.W. Gomulicki, Warszawa:
PIW.
Norwid Cyprian (1968), Pisma wybrane, oprac. J. W. Gomulicki, t. 1–5, Warszawa:
PIW, (wyd. 2, Warszawa 1980; wyd. 3, Warszawa 1983).
Norwid Cyprian (1971), Pisma wszystkie, zebrał, tekst ustalił, wstępem i uwagami
krytycznymi opatrzył J.W. Gomulicki, t. 1–2: Wiersze, Warszawa: PIW.
Norwid Cyprian (1971), Pisma wszystkie, zebrał, tekst ustalił, wstępem i uwagami
krytycznymi opatrzył J.W. Gomulicki, t. 3: Poematy, Warszawa: PIW.
Norwid Cyprian (1971), Pisma wszystkie, zebrał, tekst ustalił, wstępem i uwagami
krytycznymi opatrzył J.W. Gomulicki, t. 4–5: Dramaty, Warszawa: PIW.
Norwid Cyprian (1971), Pisma wszystkie, zebrał, tekst ustalił, wstępem i uwagami
krytycznymi opatrzył J.W. Gomulicki, t. 6: Proza. Część pierwsza,Warszawa: PIW.
Norwid Cyprian (1971), Pisma wszystkie, zebrał, tekst ustalił, wstępem i uwagami
krytycznymi opatrzył J.W. Gomulicki, t. 8–10: Listy, Warszawa: PIW.
Norwid Cyprian (1973), Pisma wszystkie, zebrał, tekst ustalił, wstępem i uwagami
krytycznymi opatrzył J.W. Gomulicki, t. 7: Proza. Część druga, Warszawa: PIW.
Norwid Cyprian (1976), Pisma wszystkie, zebrał, tekst ustalił, wstępem i uwagami
krytycznymi opatrzył J.W. Gomulicki, t. 11: Aneksy, Warszawa: PIW.
Norwid Cyprian Kamil (2002), Pisma wybrane w układzie chronologicznym, wybór, układ
i posłowie J. Zieliński, Warszawa: Świat Książki.
Norwid Cyprian (2007), Dzieła wszystkie, t. 7: Proza 1, oprac. R. Skręt, Lublin: Towarzystwo
Naukowe KUL.
Norwid Cyprian (2009), Dzieła wszystkie, t. 3: Poematy 1, oprac. S. Sawicki, A. Cedro,
Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Norwid Cyprian (2011), Dzieła wszystkie, t. 4: Poematy 2, oprac. S. Sawicki, P. Chlebowski,
Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Norwid Cyprian (2014), Dzieła wszystkie, t. 6: Dramaty 2, oprac. J. Maślanka. Lublin:
Towarzystwo Naukowe KUL.
Norwid Cyprian (2015), Dzieła wszystkie, t. 5: Dramaty 1, oprac. J. Maślanka. Lublin:
Towarzystwo Naukowe KUL.
Norwid Cyprian (2016), Dzieła wszystkie, t. 10: Listy 1: 1839–1854, oprac. J. Rudnicka,
Towarzystwo Naukowe KUL.
Norwid Cyprian (2016), Dzieła wszystkie, t. 11: Listy 2: 1855–1861, oprac. J. Rudnicka,
Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Słowacki Juliusz (1949), Dzieła, red. J. Krzyżanowski, t. 1–12, Wrocław: Wydawnictwo
Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, (recte: 1950).
Słowacki Juliusz (1952), Dzieła, red. J. Krzyżanowski, t. 1–14, wyd. 2, Wrocław: Wydawnictwo
Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, (wyd. 3, Wrocław 1959).
Słowacki Juliusz (1962–1963), Korespondencja, t. 1–2, oprac. E. Sawrymowicz, Wrocław:
Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich.
Trojanowiczowa Zofia (2010), Uwagi o pierwszych dwóch tomach „Pism wszystkich” Cypriana
Norwida w opracowaniu Juliusza Wiktora Gomulickiego, w: Z. Trojanowiczowa,
Romantyzm. Od poetyki do polityki. Interpretacje i materiały, wybór i red.
A. Artwińska, J. Borowczyk, P. Śniedziewski, Kraków: Universitas.
Trojanowiczowa Zofia, Dambek Zofia, Czarnomorska Joanna [współpraca] (2007),
Kalendarz życia i twórczości Cypriana Norwida, t. 1: 1821–1860, Poznań: Wydawnictwo
Poznańskie.
Zdziechowski Marian (1897), Byron i jego wiek, t. 2: Czechy. Rosja. Polska, Kraków:
Nakładem Akademii Umiejętności.
Instytut Literaturoznawstwa, Wydział Nauk Humanistycznych. Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Piotr Chlebowski, dr hab., prof. KUL, pracownik Ośrodka Badań nad Twórczością Cypriana Norwida Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Autor książek: Cypriana Norwida „Rzecz o wolności słowa”. Ku epopei chrześcijańskiej (Lublin 2000), Romantyczna silva rerum. O Norwidowym „Albumie Orbis” (Lublin 2009), Polihymnia CN 1-2. Studia i szkice interpretacyjne (Lublin 2019). Zainteresowania badawcze: norwidologia, romantyzm, korespondencja sztuk, edytorstwo dzieł literackich, wiek XIX.
https://orcid.org/0000-0002-8285-9358Licencja
Artykuły opublikowane w czasopiśmie "Białostockie Studia Literaturoznawcze" na platformie należącej do Uniwersytetu w Białymstoku są udostępniane na licencji CC-BY-SA 4.0 (Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
1) uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji na tych samych warunkach, 2) wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej do tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny.
Uniwersytet w Białymstoku zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi w Białymstoku na wykorzystanie dzieła.