Zagadkowe dziewczę. O męskim spojrzeniu na kobiety w „Senniku współczesnym” Tadeusza Konwickiego
Abstrakt
W artykule poddano analizie sposób konstruowania się męskiej tożsamości bohaterów Sennika współczesnego Tadeusza Konwickiego przez pryzmat ich relacji z kobietami. Powołując się na doświadczenie wojny jako element organizujący kategorię męskości, autorka wykorzystuje badania niemieckiego socjologa Klausa Theweleita do analizy „męskiego spojrzenia” na postaci kobiet. Korzysta również z kluczowych kategorii psychoanalitycznych, takich jak kompleks Edypa, i wskazuje na ich użyteczność w interpretacji funkcji mitu romantycznego w twórczości Konwickiego.
Słowa kluczowe:
tożsamość, trauma, męskość, kobiecość, literatura polskaBibliografia
Arlt Judith (2002), Mój Konwicki, Kraków: Universitas.
Beauvoir de Simone (2019), Druga płeć, przeł. G. Mycielska, M. Leśniewska, Warszawa: Czarna Owca.
Dybel Paweł (2012), Zagadka „drugiej płci”. Spory wokół różnicy seksualnej w psychoanalizie i feminizmie, Kraków: Universitas.
Freud Zygmunt (2000), Wstęp do psychoanalizy, przeł. S. Kempnerówna,W. Zaniewicki, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Girard Rene (2001), Pragnienie trójkątne, w: Prawda powieściowa i kłamstwo romantyczne, przeł. K. Kot, Warszawa: Wydawnictwo KR, s. 7–57.
Graczyk Ewa (2013), Szelest liści i szeptanie matki, w: Od Żmichowskiej do Masłowskiej. O pisarstwie w nadwiślańskim kraju, Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Kaliściak Tomasz (2015), Pociąg seksualny. Prus – Freud – Grabiński, „Teksty Drugie”, nr 2, s. 53–81.
Kłobukowski Miłosz (2016), Mityczna obecność Adama Mickiewicza w twórczości Tadeusza Konwickiego, „Wiek XIX. Rocznik Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza”, s. 521–547.
Konwicki Tadeusz (2010), Sennik współczesny, Warszawa: Wydawnictwo Agora.
Leplanche Jean, Pontalis J.-B. (1996), Kompleks Edypa, w: Słownik psychoanalizy, przeł. E. Modzelewska, E. Wojciechowska, Warszawa: Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne, s. 112–115.
Śmieja Wojciech (2016), Hegemonia i trauma. Literatura wobec dominujących fikcji mniejszości, Olsztyn: Instytut Badań Literackich PAN.
Theweleit Klaus (2015), Męskie fantazje, przeł. M. Falkowski, M. Herer, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Tomasik Tomasz (2013), Wojna – męskość – literatura, Słupsk: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pomorskiej w Słupsku.
Wolff J. [red.] (1885), Pacowie: materyjały historyczno-genealogiczne / ułożone i wydane przez Józefa Wolffa, Petersburg, http://pbc.biaman.pl/dlibra/docmetadata?id=oai:pbc.biaman.pl:1507&from=http://fbc.pionier.net.pl [dostęp 19.06.2020].
Wróbel Agnieszka (2015), „Rozhisteryzowani swoją niemocą” – męskość w twórczości Tadeusza Konwickiego (na podstawie Sennika współczesnego), „Teksty Drugie”, nr 2, s. 336–352.
Zechenter Katarzyna (2010), „Prawdziwi mężczyźni” – honor i erotyka w twórczości Tadeusza Konwickiego, w: Kompleks Konwicki, red. A. Fiut, T. Lubelski, J. Momro, A. Morstin-Popławska, Kraków: Universitas, s. 213–224.
Žižek Slavoj (2001), Przekleństwo fantazji, przeł. A. Chmielowski, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Żynis Bernadetta (2003), Koniec świata raz jeszcze. Katastroficzne wątki w prozie Tadeusza Konwickiego, Słupsk: Wydawnictwo Pomorskiej Akademii Pedagogicznej w Słupsku.
Licencja
Artykuły opublikowane w czasopiśmie "Białostockie Studia Literaturoznawcze" na platformie należącej do Uniwersytetu w Białymstoku są udostępniane na licencji CC-BY-SA 4.0 (Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
1) uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji na tych samych warunkach, 2) wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej do tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny.
Uniwersytet w Białymstoku zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi w Białymstoku na wykorzystanie dzieła.
