Miron Białoszewski jako miejski rytmoanalityk. O roli spojrzenia w „Chamowie”

Katarzyna Szalewska

Wydział Filologiczny, Uniwersytet Gdański
https://orcid.org/0000-0003-2121-9864


Abstrakt

W artykule poddano analizi Chamowo – dziennik Mirona Białoszewskiego, w którym pisarz zapisuje swoje doświadczenia związane z zamieszkiwaniem blokowiska przy ul. Lizbońskiej w Warszawie. Motywem przewodnim przedstawionej analizy jest rola spojrzenia, bowiem Białoszewski wiele uwagi w swoim utworze poświęca aktywności patrzenia przez okno nowego mieszkania. Skupiając się na tej niepozornej czynności, autorka artykułu podjmuje rozważania na temat sposobów percepcji miasta, aktywności zamieszkiwania i narracyjnego oswajania przestrzeni, literackiej reprezentacji codzienności blokowiska, a wreszcie – rytmoanalizy.

Słowa kluczowe:

urban studies, literackie reprezentacje miasta, zwrot wizualny, blokowisko, rytmoanaliza

Białoszewski Miron (2009), Chamowo, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Białoszewski Miron (2012), Tajny dziennik, Kraków: Wydawnictwo Znak.

Certeau Michel de (2008), Wynaleźć codzienność. Sztuki działania, przeł. K. Thiel-Jańczuk, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Czermińska Małgorzata (2015), Przestrzenne odniesienia czasowych faz biografii, w: Przestrzenie geo(bio)graficzne w literaturze, red. E. Konończuk, E. Sidoruk, Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, s. 11–39.

Grądziel-Wójcik Joanna (2015), „Święte życie” na Lizbońskiej. Architektura i sacrum w poezji Mirona Białoszewskiego, „Poznańskie Spotkania Językoznawcze”, nr 30, s. 45–62.

Jochemczyk Mariusz (2014), Egzotyka Chamowa. Metafory przestrzenne Mirona Białoszewskiego, w: Geografia i metafora, red. E. Konończuk, E. Nofikow, E. Sidoruk, Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, s. 149–171.

Karpowicz Agnieszka (2012), „Autobusiarnia” Mirona Białoszewskiego. Komunikacja miejska jako akt komunikacji, „Kultura Współczesna”, nr 2, s. 61–73.

Karpowicz Agnieszka [red.] (2013), Tętno pod tynkiem. Warszawa Mirona Białoszewskiego, Warszawa: Lampa i Iskra Boża.

Karpowicz Agnieszka (2015), Rytm prozy – rytm życia. Miron Białoszewski „ciało w ciało” z miastem, w: Przestrzenie geo(bio)graficzne w literaturze, red. E. Konończuk, E. Sidoruk, Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, s. 287–303.

Karpowicz Agnieszka (2018), Dzika natura Mirona Białoszewskiego, „Teksty Drugie”, nr 2, s. 166–185.

Korczyńska-Partyka Dobrosława (2018), Urbanonatura – hybrydyczna przestrzeń miasta. Na przykładzie twórczościMirona Białoszewskiego, „Teksty Drugie”, nr 2, s. 138–155.

Lefebvre Henri (2004), Rhythmanalysis. Space, Time and Everyday Life, trans. S. Elden, G. Moore, introd. S. Elden, London–New York: Continuum.

Mayol Pierre (2011), Mieszkać, w: M. de Certeau, L. Giard, P. Mayol, Wynaleźć codzienność 2. Mieszkać, gotować, przeł. K. Thiel-Jańczuk, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, s. 3–136.

Rembowska-Płuciennik Magdalena (2007), W cudzej skórze. Fokalizacja zmysłowa a literackie reprezentacje doświadczeń sensualnych, w: Literackie reprezentacje doświadczenia, red. W. Bolecki, E. Nawrocka, Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN, s. 51–67.

Rewers Ewa (2005), Post-polis. Wstęp do filozofii ponowoczesnego miasta, Kraków: Universitas.

Stronciwilk Agata (2016), Parergon. O granicach, ograniczeniach i tożsamości obrazu w twórczości Kamila Kuskowskiego, w: Pomiędzy tożsamością a obrazem, red. M. Markiewicz, A. Stronciwilk, P. Ziegler, Katowice: grupakulturalna.pl, Uniwersytet Śląski, s. 199–216.

Pobierz

Opublikowane
2021-07-15



Katarzyna Szalewska 
Wydział Filologiczny, Uniwersytet Gdański https://orcid.org/0000-0003-2121-9864



Licencja

Artykuły opublikowane w czasopiśmie "Białostockie Studia Literaturoznawcze" na platformie należącej do Uniwersytetu w Białymstoku są udostępniane na licencji CC-BY-SA 4.0  (Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0)

Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:

1) uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji na tych samych warunkach, 2) wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej do tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny.

Uniwersytet w Białymstoku zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).

Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi w Białymstoku na wykorzystanie dzieła.