Urbanalia jako propozycja genologiczna w ramach humanistycznych studiów miejskich

Elżbieta Konończuk

Wydział Filologiczny. Uniwersytet w Białymstoku
https://orcid.org/0000-0002-9544-6595


Abstrakt

W artykule omówiona została oryginalna koncepcję gatunków miejskich jako form tekstualizacji doświadczenia przestrzeni urbanistycznej, zaproponowana przez Katarzynę Szalewską w książce Urbanalia – miasto i jego teksty. Humanistyczne studia miejskie (Gdańsk 2017). Wprowadzona przez badaczkę kategoria „urbanaliów” służy opisaniu miejskiego pejzażu genologicznego, na który składają się zarówno wypowiedzi językowe, jak i pozawerbalne. Szalewska zredefiniowała gatunki mowy miejskiej, takie jak pasaż, anegdota, plotka, spacerownik, legenda miejska, faits divers, obrazek, fizjologia czy tableaux, uzupełniając tym samym literaturoznawczą propozycję metodologiczną w ramach studiów miejskich. Opisane przez nią formy artykulacji doświadczenia przestrzeni miejskiej mają zarówno charakter wysokoartystyczny, jak też folklorystyczny.

Słowa kluczowe:

genologia, studia miejskie, gatunki miejski, geopoetyka, geokulturologia

Bachtin Michaił (1982), Problemy literatury i estetyki, przeł. W. Grajewski, Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”.

Balbus Stanisław (1999), Zagłada gatunków, „Teksty Drugie”, nr 6, s. 25–39.

Karpowicz Agnieszka (2015), Rytm prozy – rytm życia. Miron Białoszewski „ciało w ciało” z miastem, w: Przestrzenie geo(bio)graficzne w literaturze, red. E. Konończuk, E. Sidoruk, Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.

Konończuk Elżbieta (2019), W stronę przestrzennej teorii gatunków literackich, „Zagadnienia Rodzajów Literackich”, t. 62, z. 3, s. 39–49.

Lachman Magdalena (2012), Literatura (w) miejskiej przestrzeni. Rekonesans, „Zagadnienia Rodzajów Literackich”, t. 55, z. 2, s. 97–125.

Rewers Ewa (2005), Post-polis. Wstęp do filozofii nowoczesnego miasta, Kraków: Universitas.

Rewers Ewa [red.] (2014), Kulturowe studia miejskie. Wprowadzenie, Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.

Roszczynialska Magdalena, Wądolny-Tatar Katarzyna [red.] (2015), Nowe poetyki miejskie. Z problematyki urbanistycznej w literaturze XX i XXI wieku, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.

Rybicka Elżbieta (2003), Modernizowanie miasta. Zarys problematyki urbanistycznej w nowoczesnej literaturze polskiej, Kraków: Universitas.

Szalewska Katarzyna (2017), Urbanalia – miasto i jego teksty. Humanistyczne studia miejskie, Gdańsk: Słowo/Obraz Terytoria.

Szczukin Wasilij (2006), Mit szlacheckiego gniazda. Studium geokulturologiczne o klasycznej literaturze rosyjskiej, przeł. B. Żyłko, Kraków: Universitas.

Pobierz

Opublikowane
2021-07-15



Elżbieta Konończuk 
Wydział Filologiczny. Uniwersytet w Białymstoku https://orcid.org/0000-0002-9544-6595



Licencja

Artykuły opublikowane w czasopiśmie "Białostockie Studia Literaturoznawcze" na platformie należącej do Uniwersytetu w Białymstoku są udostępniane na licencji CC-BY-SA 4.0  (Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0)

Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:

1) uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji na tych samych warunkach, 2) wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej do tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny.

Uniwersytet w Białymstoku zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).

Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi w Białymstoku na wykorzystanie dzieła.