Ciało post/nie/ludzkie w „Opowiadaniach bizarnych” Olgi Tokarczuk
Klaudia Sordyl
Wydział Nauk Humanistycznych. Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowejhttps://orcid.org/0000-0001-7989-3689
Abstrakt
W artykule poddano analizie kategorie opisu ciała post/nie/ludzkiego w wybranych opowiadaniach Olgi Tokarczuk z tomu Opowiadania bizarne. Najważniejszą podstawę badawczą stanowiły rozważania nad ciałem i jego ontologicznymi perspektywami zaproponowane przez Ewę Domańską i Monikę Bakke. Szczególna uwaga zwrócona została na eksperymenty genetyczne i cyborgizację (Wizyta), aspekty etyczne i religijne (Góra Wszystkich Świętych) oraz prezentowaną przez Tokarczuk postsekularną wizję świata postapokaliptycznego (Kalendarz ludzkich świąt).
Słowa kluczowe:
ciało nie-ludzkie, cyborg, etyka, religia, postsekularyzmBibliografia
Bańka Józef (1983), Ja teraz. U źródeł filozofii człowieka współczesnego, Katowice: Wydawnictwo Śląsk.
Bakke Monika (2012), Bio-transfiguracje. Sztuka i estetyka posthumanizmu, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Domańska Ewa (2017), Nekros. Wprowadzenie do ontologii martwego ciała, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Dziadek Adam (2014), Projekt krytyki somatycznej, Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN.
Ferrando Francesca (2016), Posthumanizm, transhumanizm, antyhumanizm, metahumanizm oraz nowy materializm. Różnice i relacje, przeł. R. Sapeńko, „Rocznik Lubuski”, t. 42, cz. 2, s. 13–27.
Habermas Jürgen (2003), Przyszłość natury ludzkiej. Czy zmierzamy do eugeniki liberalnej?, przeł. M. Łukasiewicz, Warszawa: Wydawnictwo Scholar.
Haraway Donna (2003), Manifest cyborgów: nauka, technologia i feminizm socjalistyczny lat osiemdziesiątych, przeł. S. Królak, E. Majewska, „Przegląd Filozoficzno-Literacki”, nr 1 (3), s. 49–87.
Jaroń Józef (2005), Etyka prostomyślności Józefa Bańki, w: Między recentywizmem a etyką prostomyślności. Księga jubileuszowa z okazji 70. rocznicy urodzin Profesora Józefa Bańki, red. P. Skudrzyk, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 105–118.
Jarzyńska Karina (2012), Postsekularyzm – wyzwanie dla teorii i historii literatury (rozpoznania wstępne), „Teksty Drugie”, nr 1–2, s. 294–307.
Kantner Katarzyna (2019), Jak działać za pomocą słów? Proza Olgi Tokarczuk jako dyskurs krytyczny, Kraków:
Universitas.
Klichowski Michał (2014), Narodziny cyborgizacji. Nowa eugenika, transhumanizm i zmierzch edukacji, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Larenta Anna (2020), Metamorficzność postaci w twórczości Olgi Tokarczuk, „Białostockie Studia
Literaturoznawcze”, nr 16, s. 83–113.
McClure John (2007), Partial faiths. Postsecular fiction in the age of Pynchon and Morrison, Athens: University of Georgia Press.
Tokarczuk Olga (2005), E.E., Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Tokarczuk Olga (2018), Opowiadania bizarne, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Tokarczuk Olga (2021), Czuły narrator, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Umerle Tomasz (2015), Literacki postsekularyzm Johna McClure’a, „Wielogłos”, nr 2 (24), s. 1–12.
Wydział Nauk Humanistycznych. Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej https://orcid.org/0000-0001-7989-3689
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Artykuły opublikowane w czasopiśmie "Białostockie Studia Literaturoznawcze" na platformie należącej do Uniwersytetu w Białymstoku są udostępniane na licencji CC-BY-SA 4.0 (Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
1) uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji na tych samych warunkach, 2) wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej do tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny.
Uniwersytet w Białymstoku zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi w Białymstoku na wykorzystanie dzieła.
