Miasto nienormatywne? Społeczno-kulturowe aspekty przestrzeni miejskiej
Sylwia Chutnik
Centrum Badań nad Kulturą Warszawy. Uniwersytet Warszawskihttps://orcid.org/0000-0003-0108-3189
Abstrakt
Artykuł podejmuje tematykę performatywności w kontekście norm przestrzeni miejskiej. Na podstawie analizy kilku przypadków nienormatywnych ciał zadaje pytanie o potencjał emancypacyjny miasta i jego szansę na nowe narracje w obrębie społecznym i kulturowym. Ciało z niepełnosprawnością, queerowe i wyłamujące się większości przemieszcza się inaczej. Jest nie tylko narażone na niebezpieczeństwa, ale i szuka na nowo możliwości istnienia. Spacerowanie jako podstawowy akt poznawania miasta może mieć również znaczenie emancypacyjne.
Słowa kluczowe:
nienormatywność, performatywność, miasto i gender, antropologia ciałaBibliografia
Baudelaire Charles (1961), O sztuce. Szkice krytyczne, przeł. J. Guze, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Buthner-Zawadzka Małgorzata (2014),Warszawa w oczach pisarek,Warszawa: IBL PAN.
Butler Judith, Athanasiou Athena (2003), Dissposession: The Performative in the Political, Cambridge: Polity Press.
Butler Judith (2008), Uwikłani w płeć, przeł. K. Krasuska, Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Chutnik Sylwia (2021), Jestem wtedy, kiedy krzyczę. Poetyka radykalnego spaceru, w: Poetyki protestu. Materiały z konferencji naukowej (on line) na Wydziale Polonistyki UW w dniach 6–7 marca 2021, t. 1, red. D. Ulicka i in., Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, s. 27–42.
Domańska Ewa (2007), „Zwrot performatywny” we współczesnej humanistyce, „Teksty Drugie”, nr 5, s. 48–61.
Garland-Thompson Rosemarie (2020), Gapienie się. O tym jak patrzymy i jak pokazujemy siebie innym, przeł. K. Ojrzyńska, Warszawa: Fundacja Teatr 21.
Gehl Jan (2014), Miasto dla ludzi, przeł. S. Nogalski, Kraków: Wydawnictwo RAM.
Harvey David (2012), Bunt miast. Prawo do miasta i miejska rewolucja, przeł. A. Kowalczyk, Warszawa: Fundacja Bęc Zmiana.
Jałowiecki Bohdan, Szczepański Marek (2010), Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Kostrzewa Yga i in. [red.] (2009), HomoWarszawa. Przewodnik kulturalno-historyczny, Warszawa: Abiekt.pl.
Mulvey Laura (2010), Do utraty wzorku. Wybór tekstów, Kraków: Ha!Art.
Muszyńska Małgorzata (2010), Ku rekonstrukcji koncepcji podmiotu według Julii Kristevej, „Podstawy Edukacji”, nr 3, s. 149–172.
Nyka Lucyna (2012), Przestrzeń miejska jako krajobraz, „Czasopismo Techniczne”, z. 1–A/2: Architektura, s. 49–54.
Olszewska Marta (2010), O przestrzeni: na progu doświadczania, „Anthropos. Czasopismo Naukowe przy Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Śląskiego”, nr 14–15, s. 12–26.
Prus Bolesław (1974), Lalka, t. 2, Warszawa: PIW.
Rewers Ewa [red.] (1999), Przestrzeń, filozofia, architektura. Osiem rozmów o poznawaniu, produkowaniu i konsumowaniu przestrzeni, Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora.
Rybicka Elżbieta (2011), Pamięć i miasto. Palimpsest vs pole walki, „Teksty Drugie”, z. 5, s. 201–211.
Solnit Rebecca (2018), Zew włóczęgi, przeł. A. Dzierzgowska, S. Królak, Kraków: Wydawnictwo Karakter.
Taylor Sunaura (2021), Bydlece brzemię.Wyzwolenie ludzi z niepełnosprawnością i zwierząt, przeł. K. Makaruk, Warszawa: Wydawnictwo Filtry.
https://adrian-rajstopy.pl/pl/content/4-o-nas [dostęp 11.11.2021].
http://www.dailymail.co.uk/femail/article-2304574/The-Paralympian-amputeeglamorous-gran-size-18-swimwear-model-stars-new-Debenhams-campaign.html [dostęp 11.11.2021].
http://www.nie-pelnosprawni.pl/index.php/kultura-sztuka/4218-niepelnosprawnemodelki-w-katalogu-debenhams-zdjecia [dostęp 11.11.2021].
Filmy
Gsponer Alain [reż.] (2013), Because who is perfect?Because who is perfect?, https://www.youtube.com/watch?time continue=6&v=E8umFV69fNg [dostęp 11.11.2021].
Taylor Astra [reż.] (2008), The Examined Life, Kanada: Sphinx Production.
Centrum Badań nad Kulturą Warszawy. Uniwersytet Warszawski https://orcid.org/0000-0003-0108-3189
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Artykuły opublikowane w czasopiśmie "Białostockie Studia Literaturoznawcze" na platformie należącej do Uniwersytetu w Białymstoku są udostępniane na licencji CC-BY-SA 4.0 (Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
1) uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji na tych samych warunkach, 2) wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej do tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny.
Uniwersytet w Białymstoku zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi w Białymstoku na wykorzystanie dzieła.
