Motyw urody kobiecej w utworze „Obraz panej krásnej perem malovaný, která má v Trnave svoje prebývání” Štefana Ferdinanda Seleckiego
Monika Sagało
Uniwersytet Jagielloński Wydział FilologicznyMonika Sagało, doktorantka na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jej zainteresowania badawcze koncentrują się wokół dawnej literatury słowackiej i chorwackiej oraz lokalnych zjawisk kulturowych. Publikowała między innymi w czasopismach „Roczniki Kulturoznawcze”, „Orientalia Christiana Cracoviensia” i „Folia Orientalia”.
https://orcid.org/0000-0002-6727-815X
Abstrakt
The article discusses the description of feminine beauty in the Slovak baroque love poem Obraz panej krásnej perem malovaný, která má v Trnave svoje prebývání by Štefan Ferdinand Selecki. The author points to the essential function of feminine figures from the Age of Antiquity (Mary Magdalene, Judith, Diana, Terpsichore, Sibyl, Lucretia, and Helen). The poet invokes
them to construct the main female character. The analysis considers the selection of figures and their features, which collaborate ideally to portray the “lady of Trnava”. The stunning physical beauty of the Slovak aristocrat corresponds with inner grace, virtue and purity.
Słowa kluczowe:
Slovak literature, baroque, love poetry, poetic descriptionBibliografia
Borowiec Aleksandra (2007), Literatura i tajemnica. Studium o literaturze chorwackiej wieków dawnych, Kraków: Wydawnictwo Lexis.
Felczak Wacław (1983), Historia Węgier, Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk –Łódź: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Hamada Milan (1995), Zrod novodobej slovenskej kult ´ury, Bratislava: VEDA, vydavatel’stvo Slovenskej akad´emie vied.
Huizinga Johan (1996), Jesień średniowiecza, przeł. T. Brzostowski, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Kolbuszewski Jacek (2003), Obraz panej kr´asnej perem malovan´y kter´a m´a v Trnave svoje preb´yv´an´ı, w: J. Kolbuszewski, Na południe od Tatr. Studia o literaturze słowackiej, Wrocław: SUDETY, s. 29–42.
Kopaliński Władysław (2006), Słownik symboli, Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM.
Kotarska Jadwiga (1980), Erotyk staropolski. Inspiracje i odmiany, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo PAN.
Krawiecka Ewa (1997), Jasna ciemnego świata pochodnia. Z dziejów kultu św. Marii Magdaleny, Poznań: Kapituła Kolegiacka.
Kuchowicz Zbigniew (1982), Miłość staropolska.Wzory – uczuciowość – obyczaje erotyczne XVI–XVIII wieku, Łódź: Wydawnictwo Łódzkie.
Lisicki Paweł (2014), Tajemnica Marii Magdaleny, Kraków: Wydawnictwo M. Mikulu Valeru [red.] (1999), Slovn´ık slovensk´ych spisovatel’ov, Praha: Libri.
Min´arik Jozef (1984), Barokov´a literat ´ura. Svetov´a. ˇCesk´a. Slovensk´a, Bratislava: Slovensk´e pedagogick´e nakladatel’stvo.
Min´arik Jozef (1979), Vysvetlivky, w: Amor diktoval, l´asku spisoval. V´yber zo slovenskej rukopisnej l’ ´ubostnej po´ezie (1560–1860), ediˇcne pripravil Jozef Min´arik, Bratislava: Tatran.
Misiak Anna Maja (2004), Judyta – postać bez granic, Gdańsk: Słowo/Obraz Terytoria.
Miˇsianik J´an (1974), Pohl’ady do starˇsej slovenskej literat ´ury, Bratislava: VEDA, vydavatel’stvo Slovenskej akad´emie vied.
Parandowski Jan (1989), Mitologia. Wierzenia i podania Greków i Rzymian, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Petrarka Francesco (2001), Quel sempre acerbo..., w: F. Petrarka, Sonety do Laury, przeł. J. Kurek, Warszawa: Prószyński i S-ka.
Petrarka Francesco (1881), Pieśni Petrarki, przeł. Felicyan, Warszawa [nakładem tłumacza].
Seleck´y ˇStefan Ferdinand, Obraz panej kr´asnej perem malovan´y, kter´a m´a v Trnave svoje preb´yv´an´ı, w: Amor diktoval, l´asku spisoval. V´yber zo slovenskej rukopisnej l’ ´ubostnej
po´ezie (1560–1860), ediˇcne pripravil Jozef Min´arik, Bratislava: Tatran 1979.
Seleck´y ˇStefan Ferdinand (1981), Obraz pięknej pani, piórem malowany, która ma w Trnawie dom umiłowany (fragmenty), przeł. J. Waczków, w: Antologia poezji słowackiej, red. J. Waczków, Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
Suchoń Barbara (1992), Barok słowiański pod berłem Habsburgów, w: Studia porównawcze z literatur słowiańskich, red. R. Łużny i Z. Niedziela, Wrocław – Warszawa –Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Westwood Jennifer (1994), Tajemnice miejsc niezwykłych, przeł. R. Gołędowski, Warszawa: Penta. ˇZemberov´a Viera [red.] (1998) Rukov¨at’ literat ´ury, Bratislava: Slovensk´e pedagogick´e
nakladatel’stvo.
Uniwersytet Jagielloński Wydział Filologiczny
Monika Sagało, doktorantka na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jej zainteresowania badawcze koncentrują się wokół dawnej literatury słowackiej i chorwackiej oraz lokalnych zjawisk kulturowych. Publikowała między innymi w czasopismach „Roczniki Kulturoznawcze”, „Orientalia Christiana Cracoviensia” i „Folia Orientalia”.
https://orcid.org/0000-0002-6727-815XLicencja
Artykuły opublikowane w czasopiśmie "Białostockie Studia Literaturoznawcze" na platformie należącej do Uniwersytetu w Białymstoku są udostępniane na licencji CC-BY-SA 4.0 (Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
1) uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji na tych samych warunkach, 2) wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej do tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny.
Uniwersytet w Białymstoku zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi w Białymstoku na wykorzystanie dzieła.
